شبکه خبری الجزیره در گزارشی تحلیلی با عنوان چگونه بازارهای ایران از خبر بازگشت تحریم ها تأثیر گرفتند؟ به بررسی واکنش های اقتصادی و روانی در ایران نسبت به تصمیم اخیر شورای امنیت برای بازگرداندن تحریم های بین المللی علیه جمهوری اسلامی ایران پرداخته است و تأکید کرده که بخش عمده نوسانات اخیر بیش از آن که ریشه در واقعیت اقتصادی داشته باشند، حاصل فضای روانی و رسانه ای پیرامون تحریم هاست.

به گزارش فارس، الجزیره می نویسد که پس از رأی گیری شورای امنیت و فعال سازی مکانیسم ماشه از سوی سه کشور اروپایی، برخی از بازارهای ایران وارد فاز نوسانی شدید شدند.

با این حال، بسیاری از کارشناسان اقتصادی در داخل ایران معتقدند که تحریم های آمریکا که از سال 2018 اعمال شده اند، گسترده تر و سخت گیرانه تر بوده اند و بازگشت تحریم های سازمان ملل تأثیر اقتصادی تازه ای نخواهد داشت. به گفته این رسانه، واکنش بازارها بیشتر هیجانی و روانی بوده و از واقعیت اقتصادی فاصله دارد.

زین العابدین هاشمی، عضو اتاق بازرگانی ایران، در گفت وگو با الجزیره تصریح کرده که مکانیسم ماشه بیش از جنبه حقوقی، یک تهدید روانی علیه ثبات مالی کشور ایجاد کرده است. این تهدید روانی باعث کاهش اعتماد عمومی و حرکت سرمایه ها به سمت بازارهای فرار مانند رمزارزها شده است. وی افزود که اقتصاد ایران از سال 2018 تحت فشار شدید بوده و بازگشت تحریم های شورای امنیت تأثیر تازه ای بر شرکای اقتصادی کشور نخواهد داشت.

علی محمدی، پژوهشگر اقتصادی، نیز در گفت وگو با الجزیره تأکید کرده که اثر اصلی تحریم های احتمالی، روانی است نه اقتصادی. او معتقد است فضای رسانه ای غرب و تمرکز تبلیغاتی روی بازگشت تحریم ها باعث التهاب زودگذر بازارها شده و سوداگران با سوءاستفاده از این فضا، قیمت ها را به صورت مصنوعی افزایش داده اند. محمدی افزود که مخالفت قدرت هایی نظیر چین و روسیه با تحریم ها، تأثیر تحریم های جدید را بر روابط اقتصادی ایران محدود می سازد.

الجزیره به نقل از کارشناسان یادآوری کرده که ساختار اقتصادی ایران به دلیل وابستگی به نفت، ضعف ذخایر ارزی و نبود ابزارهای پوشش ریسک در برابر شوک های روانی آسیب پذیر است. با این حال، نوسانات اخیر صرفاً بازتاب آسیب پذیری روانی بازارها هستند و نه تغییر بنیادی در شرایط اقتصادی. شوک روانی ناشی از بازگشت تحریم ها ظرف دو هفته آینده فروکش خواهد کرد و تأثیر بلندمدتی بر بازار ارز و اقتصاد ایران نخواهد داشت.

این گزارش نتیجه می گیرد که چالش اصلی پیش روی سیاست گذاران، مدیریت انتظارات منفی و بازسازی اعتماد عمومی است و موفقیت اقتصادی ایران در ماه های پیش رو بیش از مقابله با تحریم های تکراری، به توان دولت در شکستن فضای ترس و بی اعتمادی در بازارها بستگی دارد.