فرارو- مهدی دهقان؛ فیلم های کمدی در همه جای جهان از فروش خوبی برخوردار هستند، اما گاهی با نگاه به شدت و حدت گرایش مردم یک جامعه به نوعی از فیلم، می توان حدس هایی در مورد آن ها زد.

به گزارش فرارو، هر روز مشتری فیلم های کمدی در سینماها افزایش پیدا می کند. شاید باید در این مورد کمی بیشتر حرف زد و موضوع را صرفا به علاقه مردم به فیلم های کمدی تقلیل نداد.

با نگاهی به تاریخ سینمای جهان می توان این نکته را تایید کرد که تقریبا در همه جای دنیا فیلم های کمدی از فروش خوبی برخوردار هستند. سینمای ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و به طبع در سینمای ایران نیز با خیل عظیمی از تولیدات پرفروش کمدی روبه رو هستیم. اما این فقط یک روی سکه است. برای دیدن روی دیگر سکه باید به یک سوال اساسی پاسخ داد: چرا فیلم های کمدی در سینمای ایران فروش خوبی دارند؟

با وجود اینکه سازوکار فروش فیلم های کمدی در همه جای جهان وجوه اشتراک زیادی دارد، اما در ایران باید این پدیده را از زوایای دیگری نیز بررسی کرد. برای درک بهتر مطلب بهتر است نگاهی گذرا به پرفروش ترین فیلم های کمدی سینمای ایران در چند سال گذشته داشته باشیم.

در بین 30 فیلم پرفروش سینمای ایران از سال 1400 تا 1403، تنها 5 فیلم غیر کمدی وجود دارد. این در حالی است که در بین پرفروش ترین فیلم های دیگر کشورهای جهان، به ندرت با فیلم های کمدی برخورد می کنیم. به عنوان مثال، اکثر فیلم های پرفروش سینمای هالیوود را فیلم های ابرقهرمانی و غالب فیلم های پرفروش سینمای ژاپن را انیمه های ژاپنی تشکیل می دهند.

بازه زمانی بین سال های 1400 تا 1404، بحرانی ترین بازه اقتصادی و اجتماعی ایران، پس از انقلاب سال 57 است. تورم افسارگسیخته، بی ثباتی های سیاسی و ناملایمات اجتماعی در این بازه زمانی در ایران به اوج خود رسیده و با یک نگاه ریاضی ساده، باید به این نتیجه رسید که فشارهای روانی در این سال ها بیشتر از همیشه بوده است. این در حالی است که در همین سال ها، فیلم های کمدی اکران شده در سینماهای کشور، چندین بار رکوردشکنی کرده اند. فیلم فسیل با فروش 324 میلیاردی اش در سال 1402 رکورد پرفروش ترین فیلم سینمای ایران را شکست و بلافاصله و تنها با یک سال فاصله زمانی، فیلم هفتاد سی به این رکورد دست پیدا کرد و بدون درنظرگرفتن تورم، تبدیل به پرفروش ترین فیلم سینمای ایران شد.

کارل گوستاو یونگ، روانشناس سوییسی، برای اولین بار مفهومی تحت عنوان سایه را طرح کرد. یونگ سایه را نوعی از کهن الگوی جمعی می دانست که در همه انسان ها تکرار شده و می شود. سایه ها در واقع بخش های سرکوب شده روان آدمیزاد هستند که در اثر سرکوب در ناخودآگاه انسان پنهان می شوند. همه انسان ها در طول زندگی، معمولا سایه هایشان را روی دیگران فرافکنی می کنند. به عنوان مثال، فردی را تصور کنید که در ظاهر انسان بسیار مغروری است و در برخورد با دیگران همیشه از ادبیاتی تحقیرآمیز استفاده می کند؛ به محض نزدیک شدن به این فرد احتمالا با انسانی مواجه می شویم که برعکس نقابی که برای خودش ساخته است، چندان انسان باعزت نفسی نیست. این فرد در واقع سایه خودش را که انسانی بدون عزت نفس است، روی دیگران فرافکنی می کند و آن ها را لایق تحقیر می بیند.

پربیراه نیست اگر بخشی از استقبال موجود از سینمای کمدی را فرافکنی یک جامعه در حال افسردگی بدانیم. جامعه ای که آنقدر از نظر ذهنی درگیر و خسته است که گاهی به شکل افراطی دنبال سرگرمی است. حوصله نشستن در سینما را ندارد، مگر برای خندیدن. حوصله حرف زدن را ندارد، مگر برای شوخی و خنده. موقع رانندگی کردن قیقاج می رود. موقع چشم به چشم شدن دعوا راه می اندازد و موقع افسردگی می رود سینما و فیلم کمدی تماشا می کند.