فرارو-در فاصله ای نه چندان دور از زمین، یک سیاره هم اندازه با کره زمین وجود دارد که شاید بتواند میزبان حیات باشد.

به نقل از scitechdaily، دانشمندان به کمک تلسکوپ فضایی جیمزوب توانستند برای نخستین بار نشانه هایی از جو احتمالی این سیاره را کشف کنند. این یافته دریچه جدیدی به دنیای فراخورشیدی ها باز می کند و این سوال قدیمی را دوباره مطرح می کند: آیا حیات فراتر از زمین هم ممکن است؟

سیاره فراخورشیدی TRAPPIST-1 e، معروف به سیاره e ، در کمربند قابل سکونت ستاره کوتوله قرمز TRAPPIST-1 قرار دارد. این سیاره تقریبا هم اندازه زمین است و احتمالا بر روی سطح خود آب دارد.

محققان برای بررسی این موضوع از ابزار پیشرفته طیف نگار فروسرخ نزدیک (NIRSpec) جیمز وب استفاده کردند. زمانی که سیاره از مقابل ستاره اش می گذرد، نور ستاره از جو احتمالی آن عبور می کند و برخی طول موج ها جذب می شوند. این تغییرات در طیف نور ستاره ثبت شده و دانشمندان می توانند به کمک آن ترکیبات شیمیایی احتمالی جو سیاره را شناسایی کنند.

دکتر هانا ویکفورد، دانشیار اخترفیزیک دانشگاه بریستول و یکی از اعضای اصلی تیم JWST Transiting Exoplanet، می گوید: نتایج جدید جیمز وب دقت یافته های پیشین هابل را افزایش داده و نشانه هایی از احتمال وجود جو در سیاره e آشکار می کند. هرچند هنوز نمی توان با قطعیت گفت که این سیاره دارای جو است یا خیر.

محققان اطمینان دارند که سیاره e جو اولیه ای که هنگام شکل گیری داشت، از دست داده و دیگر اثری از آن باقی نمانده است. دکتر دیوید گرانت، همکار این مطالعه می گوید: این یافته ها نشان می دهد سیاره e جو اولیه هیدروژنی خود را از دست داده است. جوی گازی که عمدتاً از هیدروژن تشکیل شده بود و در مراحل اولیه شکل گیری بسیاری از سیاره ها رایج بود.

دکتر ویکفورد می گوید: ستاره TRAPPIST-1 بسیار فعال است و به طور مداوم فوران های پرانرژی از خود ساطع می کند. بنابراین طبیعی است که هر جو اولیه هیدروژن-هلیوم سیاره به تدریج از بین رفته باشد. بسیاری از سیاره ها، از جمله زمین، پس از از دست دادن جو اولیه، یک جو ثانویه سنگین تر تشکیل می دهند. اما سیاره e ممکن است هرگز چنین جو ثانویه ای نداشته باشد، هرچند هنوز ممکن است چنین جو ثانویه ای وجود داشته باشد.

وجود جو ثانویه می تواند آب را روی سطح سیاره پایدار نگه دارد. دکتر آنا گلیدن، پژوهشگر پسادکتری MIT و نویسنده اصلی مقاله دوم، می گوید: احتمالاً جو سیاره e مانند جو ضخیم زهره یا نازک مریخ عمدتاً از دی اکسید کربن تشکیل نشده است، البته نباید فراموش کرد که این سیاره کاملاً با زمین و دیگر سیاره های منظومه شمسی متفاوت است.

دکتر ویکفورد، می گوید: حتی وجود مقدار کمی اثر گلخانه ای می تواند به حفظ آب بر روی سیاره کمک کند. احتمال دارد آب به شکل اقیانوس های گسترده یا در نقاطی از سطح که همیشه نور ستاره را دریافت می کنند، باقی بماند. به دلیل قفل گرانشی، همراه یک سمت سیاره e رو به ستاره و سمت دیگرش در تاریکی مطلق قرار دارد.

تحقیقات بعدی پژوهشگران بر مقایسه داده های سیاره e با سیاره نزدیک تر به ستاره، TRAPPIST-1 b، متمرکز خواهد بود. دکتر نستور اسپینوزا، اخترشناس می گوید: ابزارهای فروسرخ جیمز وب جزییاتی را آشکار می کنند که پیش تر دسترسی به آنها ممکن نبود. نتایج اولیه نشان می دهد که مشاهدات بعدی اطلاعات مهم و ارزشمندی را درخصوص این سیاره در اختیار ما قرار خواهند داد.