فرارو- روز یکشنبه مراسم آغاز عملیات اجرایی ساخت 94٬000 واحد مسکونی ویژه کارگران با دستور رییس جمهور کلید خورد.

به گزارش فرارو؛ این پروژه که با همکاری دو وزارتخانه تعاون و راه و شهرسازی آغاز شده، در 7 استان کشور اجرا می شود و زمین مورد نیاز توسط وزارت راه و شهرسازی تأمین خواهد شد. فرزانه صادق وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر دستور رییس جمهور برای توجه به دهک های پایین درآمدی، گفت: هم زمان با آغاز ساخت 94 هزار واحد مسکن کارگری، تفاهم نامه ای با صاحبان صنایع و کارخانجات به عنوان مجریان ساخت واحدها امضا شد.

طبق اطلاعیه وزارت راه و شهرسازی، این پروژه در 7 استان اجرا می شود. برخی از رسانه ها به آغاز عملیات ساخت 52 هزار واحد در شهرهای اردکان، میبد، بافق، مروست و یزد با مشارکت چند شرکت بزرگ معدنی و صنعتی اشاره کرده اند.

همزمان کلنگ زنی 22 هزار واحد مسکن کارگری در استان کرمان به صورت نمادین و به نمایندگی از بخشی از 94 هزار واحد ملی انجام شد و 702 واحد مسکن کارگری در استان کرمانشاه نیز وارد فاز ساخت شد. ولی هنوز اطلاعی از 3 استان دیگر از مراجع رسمی منتشر نشده است.

همانطور که در منابع رسمی ذکر شد، 94 هزار واحد مسکونی در این طرح تحویل می شود. اگر میانگین ابعاد خانوار کارگری را 3 تا 4 نفر در نظر بگیریم، این طرح می تواند 282 هزار الی 376 هزار نفر را خانه دار کند.

براساس آخرین آمار اعلامی از سوی رییس کانون عالی انجمن های صنفی کارگران، از حدود 25.1 میلیون نفر شاغل در ایران، حدود 14 میلیون نفر از جمعیت کشور به طور مشخص کارگر هستند و از این تعداد حدود 11 میلیون نفر از کارگران، بیمه اجباری دارند و در شرایط رسمی هستند.

بنابراین این طرح در مرحله اول حدود 0.8 درصد از خانوار کارگران رسمی کشور را مستقیماً خانه دار می کند. اگرچه این رقم کمتر از 1 درصدی، چشم گیر نیست اما اولین اقدام رسمی دولتی در سطحی بیش از 50 هزار واحد است. اقدامات مشابه در دولت های قبلی معمولاً کمتر از 50 هزار واحد بود و بیشتر محدود به استان ها یا شهرک های صنعتی مشخص بود.

مشارکت صنایع و کارخانجات به عنوان مجریان ساخت مزایای مهمی دارد. مهم ترین آن تأمین زمین است که سرعت اجرای پروژه را افزایش می دهد. انبوه سازی مسکن در نزدیکی کارخانه ها نه تنها هزینه ساخت را کاهش می دهد، بلکه با کاهش زمان و هزینه رفت وآمد کارگران، رفاه و بهره وری آن ها را ارتقا می بخشد و بار ترافیک ساعات آغاز و پایان کار در شهرهای بزرگ را کاهش می دهد. علاوه بر این، کارفرماها می توانند با توافق های پرداخت از محل حقوق یا تضمین تسهیلات، فرآیند بازپرداخت را تسهیل کنند. این همکاری باعث می شود طرح مسکن کارگری سریع تر، اقتصادی تر و عملی تر اجرا شود.

اعلامیه رسمی دولت حاکی از آن است که عرضه مسکن در این طرح تنوع خواهد داشت و بسته به بودجه متقاضی در قالب ملکی، سازمانی و استیجاری ارائه می شود.

در مسکن ملکی، واحد معمولاً با تسهیلات بانکی، اقساط بلندمدت یا تسهیلات دولتی و یا سهم پرداختی از سوی کارگر به مالکیت کارگر یا خانوار واگذار می شود.

در مسکن سازمانی، کارفرما یا نهاد صاحب کار (صنعت/کارخانه) واحد را در اختیار کارگر قرار می دهد؛ ممکن است مالکیت با کارفرما باقی بماند یا در قالب قراردادهای ویژه به کارگر واگذار شود.

در مسکن استیجاری، واحد به صورت اجاره و با نرخ های ترجیحی، تضمین ِ مدت و امتیازات دیگر (مثلاً ضمانت پرداخت توسط کارفرما، یا سقف تعرفهٔ اجاره پایین تر از بازار) در اختیار کارگر قرار می گیرد.

دستمزد مصوب در سال 1404 برای یک کارگر بسته به وضعیت تاهل و سابقه کار بین حدود 14 الی 15.5 میلیون تومان در نظر گرفته شده، این نشان می دهد هزینه های واقعی زندگی و توان پرداخت کارگران معمولاً فشرده است و قدرت خرید پایین تر از نیازهای شهری گزارش می شود.

بنابراین تنها در صورتی که واگذاری واحدها به صورت ملکی همراه با تسهیلات ارزان قیمت، اقساط بلندمدت با بازپرداخت متناسب با حقوق، یا سازوکار اجاره به شرط تملیک / مشارکت کارفرما باشد، احتمالاً از نظر درآمد ماهیانه قابل تحمل و دست یافتنی خواهد بود.

زمان تحویل واحدهای مسکن کارگری در برخی استان ها مشخص شده است. برای مثال، در استان کرمانشاه، پروژه ساخت 702 واحد مسکن کارگری با دستور رییس جمهور آغاز شده است. طبق اعلام مسئولان، این پروژه ظرف 12 تا حداکثر 18 ماه تکمیل و واحدها به کارگران تحویل خواهد شد. پیش بینی می شود که این پروژه ها در مدت مشابه، یعنی حدود 12 تا 18 ماه، تکمیل و به متقاضیان تحویل شوند.