از اواخر سال گذشته تاکنون، آلودگی هوای ناشی از این آتش سوزی، زندگی روزمره مردم این استان خوزستان را سخت کرده به گونه ای که بارها اداره ها و مدرسه ها به تعطیلی کشیده شده است.

به گزارش ایسنا، امروز هم مانند روزهای گذشته، هوا در هویزه، اهواز، اندیمشک و دیگر شهرهای خوزستان خاکستری تر از روز قبل، آلوده تر، سنگین تر و دودی تر است.

به نظر می رسد که کلماتی مانند وضعیت خطرناک ، بسیار ناسالم و ناسالم دیگر فقط کلمه هستند، نه وضعیتی که بیش از 4 میلیون نفر جمعیت خوزستان در آن دست و پا می زنند و برای ساده ترین حق یک انسانٰ برای نفس کشیدن تقلا می کنند.

در شرایطی که عراق امکانات و تمایلی برای حل این مشکل در خاک خود نداشته است و اجازه اقدام ایران که تحت تاثیر این بحران قرار دارد را نمی داد، پس از کش و قوس های فراوان دیپلماتیک و رایزنی با طرف عراقی، سرانجام تابستان امسال مجوز مهار آتش در آن سوی مرز توسط ایران گرفته شد.

3 مرداد امسال سید محمدرضا موالی زاده استاندار خوزستان از ورود هواپیمای آب پاش به اهواز برای مهار آتش سوزی در هورالعظیم عراق، خبر داد و از فردای همان روز آب پاشی در چند مرحله آغاز شد اما این کار تنها برای دو روز انجام شد و بعد از آن دیگر خبری از هواپیمای آب پاش نبود.

پس از چند روز، باز هم دود هورالعظیم آسمان خوزستان را خاکستری و نفس خوزستانی ها را تنگ کرد اما دیگر نه تنها این راهکارهای موقت هم برای نجات سلامت مردم انجام نمی شود بلکه به نظر می رسد صدای این مردم به گوش مسئولانی که سکوت اختیار کرده اند، هم نمی رسد.

حتی اقدامات موقتی مانند پرواز کوتاه مدت هواپیمای آب پاش، نه تنها راه به جایی نبرده بلکه بر عمق بی توجهی به سلامت شهروندانی که حق تنفس هوای پاک دارند، افزوده است.

بنا به آخرین آمار اعلام شده در روز 18 شهریور امسال از سوی دکتر میثم معزی معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، تنها در مدت دو روز، یک هزار و 400 نفر به دلیل آلودگی هوا و با علائم قلبی و تنفسی به بیمارستان های خوزستان اعزام شدند.

همچنین بهمن ماه 1403 دکتر پژمان بختیاری نیا، رییس وقت مرکز بهداشت خوزستان گفت: به طور متوسط در اهواز، سالانه 1000 مورد مرگ منتسب به آلودگی هوا رخ می دهد که 20 درصد مرگ و میرها در اهواز منتسب به آلودگی هوا با آلاینده با اندازه 2.5 میکرون است.

حالا که روز به روز شرایط آلودگی هوا وخیم تر می شود باید بدانیم برای مواجهه با فاجعه زیست محیطی هورالعظیم، دیگر زمانی برای اقدامات دم دستی و راهکارهای گذرا وجود ندارد.

به تازگی، محمدجواد اشرفی مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان تنها راهکار حل مساله آتش سوزی در بخش عراقی هورالعظیم را آبگیری و مرطوب شدن این پهنه در صورت بارندگی یا رهاسازی آب از سوی عراق دانست.

بنا به گفته اشرفی در حال حاضر امکان اقدام عملی از سوی ایران برای بهبود این وضعیت وجود ندارد و تا وقتی مسئولان عراق برای تامین حق آبه تالاب اقدام نکنند این وضعیت ادامه خواهد داشت و برای رفع این مساله باید منتظر کاهش دما و بارندگی باشیم.

وی در خصوص امکان شکایت ایران از طرف عراقی در مورد مشکلات زیست محیطی تصریح کرد: در حال حاضر از طریق دستگاه دیپلماسی و مذاکره در حال پیگیری این مساله هستیم و با توجه به میزان و شدت اثر دود بر کیفیت و سلامت مردم خوزستان به ویژه شهرهای نیمه غربی، اگر نتوانیم به توافقی برسیم باید دستگاه دیپلماسی از طریق مراجع قانونی بین المللی این موضوع را پیگیری کند.

غلامرضا گودرزی عضو انجمن هوای پاک ایران هم با اشاره به تبعات آلودگی هوا گفت: یکی از مهم ترین پیامدهای بهداشتی و آثار سوء آتش سوزی تالاب ها، انتشار دود حاوی ذرات معلق است. در خوزستان به دلیل وجود غبار محلی و فرامرزی؛ غلظت ذرات معلق، کیفیت هوا را به شدت تحت تاثیر قرار داده است و با افزوده شدن دود ناشی از سوختن تالاب، ترکیب این دو آلاینده شدت آلودگی هوا را دو چندان و خطرات آن را بغرنج و پیچیده تر می کند.

بنا به گفته وی دود ناشی از آتش سوزی تالاب ها حاوی ذرات معلق 2.5 میکرون، 10 میکرون، مونواکسیدکربن و ترکیب های خطرناکی است که می تواند آسم، برونشیت و بیماری های مزمن ریوی را تشدید کند.

وی بیان کرد: انتشار آلاینده های ناشی از آتش سوزی تالاب به غلظت دود نیز بستگی دارد و انتشار دود با غلظت بالا ممکن است منجر به افزایش بار مراجعه های بیماری های تنفسی به مراکز بهداشتی شود. علاوه بر این، ترکیب های همراه با این دود می توانند منجر به افزایش فشار خون و بروز بیماری های قلبی شوند.

همچنین سید محسن موسوی زاده نماینده اهواز در مجلس شورای اسلامی تیرماه امسال گفت: شهرهای خوزستان با آلاینده های خطرناک آتش سوزی هورالعظیم درگیر هستند.

وی با انتقاد از سازمان حفاظت محیط زیست و دستگاه های ذی ربط، نسبت به ادامه دار شدن آلودگی ناشی از دود آتش سوزی های بخش عراقی هورالعظیم هشدار داد و گفت: در صورت تداوم این وضعیت، از ابزار قانونی استفاده خواهیم کرد.

سکوت مسئولان و اجرا نشدن راهکارهای حتی کوتاه مدت مانند تعطیلی اداره ها در روزهای بحرانی، نشان از پشت گوش انداختن مساله سلامت و جان مردم خوزستان است. این بحران تنها یک مشکل محلی نیست بلکه آزمونی برای وجدان جمعی و مسئولیت پذیری ملی در برابر حفاظت از محیط زیست و حق بنیادین شهروندان برای زندگی سالم است.

اگر امروز فکری به حال این آتش بی درمان نکنیم، فردا بسیار دیر است. حالا آینده خوزستان و سلامتی ساکنانش در گرو تصمیماتی است که اکنون و نه فردا، باید گرفته شود.