ورود نسل زد، متولدین اواسط دهه 1370 شمسی به بعد، به عنوان یکی از تاثیرگذارترین و مهم ترین تحولات اجتماعی و اقتصادی عصر حاضر، در حال دگرگون ساختن ماهیت بازار کار و اقتصاد است. این نسل که از همان بدو تولد، در دنیای بی کران فناوری دیجیتال، اینترنت و شبکه های اجتماعی غوطه ور بوده، به معنای واقعی کلمه بومیان دیجیتال به شمار می روند.

به گزارش اعتماد، این ویژگی منحصربه فرد، دیدگاه ها، ارزش ها و انتظارات آنها را به گونه ای کاملا متفاوت از نسل های پیشین شکل داده است. آنها نه تنها با ابزارهای دیجیتال سازگارند، بلکه به طور غریزی از آنها برای ارتباط، یادگیری و خلق ارزش استفاده می کنند. این تسلط ذاتی بر فناوری، نسل زد را به یک نیروی محرکه قدرتمند و حیاتی در اقتصاد دیجیتال کشور تبدیل کرده است.

درک دقیق و صحیح این تفاوت ها برای تمامی فعالان اقتصادی، از سیاستگذاران کلان تا مدیران کسب وکارهای خرد و کارآفرینان نوپا، امری حیاتی است.

ورود نسل زد به بازار کار، فراتر از یک تغییر جمعیتی ساده است؛ این یک تحول عمیق فرهنگی و ارزشی در محیط های کاری به شمار می آید. برخلاف نسل های پیشین که غالبا ثبات شغلی، امنیت مالی و پیروی از سلسله مراتب سازمانی را به عنوان معیار اصلی موفقیت در نظر می گرفتند، نسل زد رویکردی کاملا متفاوت دارد. البته این به معنای نفی اهمیت این موضوعات برای نسل های گذشته نیست؛ آنان نیز به دنبال معنا در کار و ارزش های اجتماعی بودند، اما اولویت بندیشان متفاوت بود.

شرایط اقتصادی و اجتماعی در زمان آنها، ثبات و امنیت را در جایگاه بالاتری قرار می داد. این نسل به سازمان هایی که در قبال مسائل اجتماعی و زیست محیطی مسوولیت پذیر باشند، بیشتر جذب می شوند و حاضر نیستند برای شرکت هایی کار کنند که ارزش های بنیادین آنها را زیر پا می گذارند.

در دیدگاه این نسل، کار، بخشی از زندگی است، نه تمام آن. آنها به دنبال تعادل میان کار و زندگی شخصی (Work-Life Balance) هستند و خواهان محیط کاری هستند که امکان رشد فردی، خلاقیت و نوآوری را فراهم آورد. سلسله مراتب سنتی و بروکراتیک، برای این نسل که به تعاملات افقی عادت کرده، جذابیتی ندارد. آنها به دنبال رهبرانی هستند که به جای دستور دادن، نقش یک مربی و حامی را ایفا کنند.

نسل زد، نیروی محرکه اصلی اقتصاد دیجیتال کشور است. آنها نه تنها مصرف کنندگان اصلی محصولات و خدمات دیجیتال هستند، بلکه سازندگان و توسعه دهندگان آن نیز به شمار می آیند.

این نسل با تسلط کامل بر فناوری می تواند با استفاده از پلتفرم های آنلاین، به سرعت کسب وکارهای نوآورانه راه اندازی کند. از فروشگاه های آنلاین در شبکه های اجتماعی گرفته تا تولید محتوای دیجیتال و ارایه خدمات تخصصی، همه و همه بخشی از اکوسیستم کارآفرینی نسل زد هستند.

این نسل به دلیل شبکه سازی گسترده در فضای مجازی، به راحتی می توانند با همکاران و مشتریان بالقوه در ارتباط باشند و ایده های خود را به اشتراک بگذارند. همچنین آنها به دلیل تفکر انتقادی و توانایی حل مساله، پتانسیل بالایی برای ایجاد استارت آپ های تحول آفرین دارند.

آنها می توانند با شناسایی مشکلات موجود در جامعه، راه حل های خلاقانه ای ارایه دهند که شاید نسل های قبلی به آنها فکر نمی کردند.

برای بهره برداری موثر از خلاقیت و پتانسیل نسل زد، باید به آنها استقلال و آزادی عمل داد. رویکردهای مدیریتی سنتی که بر کنترل و بروکراسی تاکید دارند، برای این نسل کارآمد نیست.

دولت و نهادهای آموزشی نیز نقش مهمی در این زمینه دارند. با تغییر رویکرد در نظام آموزشی و تمرکز بر مهارت های نرم مانند حل مساله، تفکر انتقادی و کار تیمی، می توان نسل جدید را برای مواجهه با چالش های آینده آماده کرد. حمایت از استارت آپ های نوپا و پروژه های کارآفرینی این نسل، از طریق فراهم کردن دسترسی به سرمایه و مشاوره های تخصصی می تواند به رشد و توسعه پایدار اقتصاد دیجیتال کشور کمک کند.

تفاوت دیدگاه های مدیریتی بین نسل زد و نسل های قبلی (مانند نسل ایکس و وای) بسیار چشمگیر است. مدیران نسل های قدیمی تر، غالبا به سلسله مراتب، تجربه و ثبات اهمیت می دهند. آنها معتقدند که موفقیت از طریق پیروی از قوانین و پیروی از سلسله مراتب به دست می آید. اما نسل زد به شایسته سالاری، شفافیت و انعطاف پذیری اعتقاد دارد. آنها به جای اینکه منتظر ارتقای شغلی باشند، به دنبال فرصت هایی برای یادگیری و رشد هستند.