فرارو- قیمت جهانی طلا روز دوشنبه 17 شهریور 1404 صاحب رکورد جدیدی شد و از مرز 3,630 دلار عبور کرد.

به گزارش فرارو؛ جهش اخیر قیمت اونس نشانه ای از ادامه روند صعودی و جذابیت فزاینده این دارایی در میان سرمایه گذاران بین المللی است ولی در عین حال این سوال را ایجاد می کند که آیا رشد طلا در ایران، با در نظر گرفتن نرخ ارز و سایر متغیرها، همچنان همپای عملکرد طلای جهانی پیش می رود یا قادر است از آن پیشی بگیرد.

یک سال گذشته، دوره ای پرفرازونشیب برای اقتصاد جهانی و منطقه ای بود. اتفاقات زیادی رخ داد که به صورت مستقیم بر بازار طلا تأثیر گذاشتند.

قیمت هر اونس طلا در نیمه شهریور 1403، با قیمت 2516.36 دلار معامله می شد. یک سال بعد، ارزش همین مقدار طلا به 3589.77 دلار رسید. اعداد از رشد چشمگیر 42.67 درصدی ارزش اونس جهانی طلا حکایت دارند. اگر حال و حوصله ای باقی مانده باشد و بخواهیم دنبال علت و دلایل بگردیم باید به تنش های ژئوپلیتیک اشاره کنیم. از این طرف تورم جهانی و رشد تقاضای فیزیکی برای خرید طلا نیز بی تقصیر نبوده اند.

داستان طلای 18 عیار در ایران متفاوت از بازار جهانی است. در حالی که قیمت جهانی اونس حدود 42.67 درصد رشد داشته، قیمت هر گرم طلای 18 عیار در ایران از 3,603,800 تومان در نیمه شهریور 1403 به 8,614,800 تومان در نیمه شهریور 1404 رسیده. این به معنای رشد خیره کننده 140.45 درصدی است.

علاوه بر تأثیر مستقیم افزایش قیمت اونس، دو عامل کلیدی دیگر در این اتفاق نقش داشته اند. همانطور که خودتان می توانید حدس بزنید، مهم ترین محرک رشد قیمت طلا در ایران، افزایش بی سابقه نرخ دلار است. در یک سال گذشته، قیمت دلار از 59,900 تومان به 102,570 تومان رسید که به تنهایی از رشد 71.23 درصدی حکایت دارد.

قیمت طلای 18 عیار با تبدیل قیمت جهانی اونس به ریال و با استفاده از نرخ دلار آزاد محاسبه می شود، به همین دلیل هرگونه نوسان در قیمت دلار به طور مستقیم بر قیمت طلا تاثیر می گذارد. از سوی دیگر تورم بالا و نگرانی از کاهش ارزش پول ملی، باعث شد تقاضا برای خرید طلا بین مردم به شکل بیمارگونه ای افزایش داشته باشد. همین دو عامل برای رشد افسارگسیخته قیمت کافی نیست؟

اگر دلار دنده معکوس بکشد و روند نزولی به خود بگیرد، طلای 18 عیار ممکن است نهایتا 10 درصد نوسان را تجربه کند

تفاوت فاحش در میزان رشد قیمت طلا در بازار جهانی و داخلی، وضعیت متفاوتی را برای سرمایه گذاران می زند. قرار شد عامل این تفاوت را تأثیر تورم و نرخ ارز بر بازدهی واقعی سرمایه گذاری در ایران بدانیم.

سرمایه گذاران که به صورت مستقیم در بازار اونس جهانی حضور داشته اند، بازدهی قابل توجه 42.67 درصدی را در یک سال تجربه کرده اند. این بازدهی در مقایسه با بسیاری از بازارهای سهام و حتی اوراق قرضه، عملکردی عالی محسوب می شود.

طلا در اکثر کشورها، به عنوان یک ابزار برای پوشش ریسک و حفظ ارزش دارایی در برابر تورم و نوسانات اقتصادی کاربرد دارد. بنابراین، دستیابی به بازدهی بیش از 40 درصد در یک سال، برای این دسته سرمایه گذاران موفقیتی فراتر از انتظار بوده است.

در نگاه اول، بازدهی 140.45 درصدی برای سرمایه گذاران طلای 18 عیار در ایران، خیره کننده به نظر می رسد و می تواند هر سرمایه گذاری را وسوسه کند. اما برای درک بازدهی واقعی این سرمایه گذاری، باید اثرات تورم را نیز در نظر گرفت.

با توجه به اینکه نرخ تورم سالانه تا نیمه سال 1404 به 36.3 درصد رسیده، می توان نتیجه گرفت بخش قابل توجهی از این سود اسمی، در واقع تنها جبران کننده کاهش ارزش پول بوده و سود خالص سرمایه گذار از آنچه به نظر می رسد کمتر باشد.

در واقع، این رشد چندوجهی قیمت طلا، نه تنها ناشی از افزایش قیمت جهانی آن، بلکه به صورت عمده حاصل افزایش شدید نرخ ارز و تورم داخلی است. سرمایه گذاران ایرانی با تبدیل ریال به طلا، در حقیقت سرمایه خود را به یک دارایی دلاری تبدیل کرده و از رشد دوگانه قیمت جهانی اونس و نرخ ارز داخلی بهره مند شده اند.

طلا به همین دلیل در ایران نقشی دوگانه دارد؛ هم به عنوان یک پناهگاه امن در برابر بی ثباتی های جهانی شناخته می شود و هم به عنوان ابزاری برای حفظ ارزش دارایی در برابر کاهش قدرت خرید پول ملی کاربرد پیدا می کند.

آینده بازار طلا را می توان با توجه به روندهای کنونی، طبق سه سناریوی احتمالی برای سرمایه گذاران پیش بینی کرد.

در این سناریو، فرض بر این است که تنش های ژئوپلیتیک کاهش پیدا کند. در عین حالت، رشد قیمت جهانی طلا کند شده و در محدوده ای مشخص نوسان خواهد کرد. اگر به طور هم زمان نرخ ارز در ایران روند باثباتی را تجربه کند، قیمت طلای داخلی نیز رشدی آهسته خواهد داشت.

طلای جهانی: انتظار داریم شاهد تثبیت قیمت ها در بازه ای نزدیک به وضعیت کنونی باشیم و نوسانات فصلی حداکثر منجر به بالا و پایین رفتن 5 درصدی قیمت اونس در 12 ماه آینده شود.

طلای 18 عیار: اگر نرخ دلار همان روند متوسط فعلی را حفظ کند، قیمت طلای 18 عیار احتمالاً 10 تا 20 درصد بالا می رود. هرچند بخش عمده تغییرات به نوسانات ارزی وابسته است.

در این سناریو فرض بر این است که عوامل محرک رشد طلا، مانند تنش های ژئوپلیتیک همچنان با قوت ادامه پیدا کند. این وضعیت باعث افزایش تقاضای سرمایه گذاران و در نتیجه، افزایش قیمت جهانی اونس خواهد شد. در ایران نیز اگر نرخ ارز به رشد خود ادامه دهد، قیمت طلای 18 عیار رکوردهای جدیدی را به ثبت خواهد رساند.

طلای جهانی: افزایش آرام تا 5 تا 15 درصدی قیمت اونس طی 12 ماه آینده

طلای 18 عیار: در صورت ثبات یا کاهش نسبتاً ملایم نرخ دلار و افزایش اونس، قیمت طلای 18 عیار می تواند با تاثیرپذیری از رشد اونس و نوسان ارزی، بین20 تا 30 درصد بالا برود.

این سناریو بر اساس تغییر اساسی در شرایط اقتصادی یا سیاسی استوار است. برای مثال، اگر تنش های بین المللی به طور ناگهانی فروکش کند، شاید قیمت جهانی طلا با کاهش مواجه شود. در ایران نیز تنها به شرط تثبیت نرخ ارز، کاهش قیمت طلا محتمل به نظر می رسد.

طلای جهانی: کاهش تقاضای خرید و تقویت جایگاه دلار در بازار جهانی باعث افت قیمت اونس در محدوده 10 تا 20 درصد می شود.

طلای 18 عیار: اگر دلار دنده معکوس بکشد و روند نزولی بگیرد، طلای 18 عیار ممکن است نهایتا 10 درصد نوسان را تجربه کند. صادقانه باید بگوییم، اصلاح قیمت با کمترین احتمال وقوع روبرو است.