با شکسته شدن ممنوعیت 13 ساله واردات خودروهای با حجم موتور بالا، انتظار می رود تنوع گسترده ای از خودروهای شاسی بلند وارد بازار ایران شود. این روند می تواند قیمت خودروهای کارکرده ای را که مدت زیادی از عمرشان گذشته، تعدیل کند و فرصت خرید خودروهای جدید و به روزتر را با هزینه ای منطقی تر برای مصرف کنندگان فراهم آورد.

به گزارش خراسان، بعد از شکستن طلسم واردات خودروی بالای 2500 سی سی، کدام خودروهای روز دنیا می توانند با چه قیمتی به ایران وارد شوند؟ برای نمونه، تویوتا لندکروزر 300 (2021-2025) که قیمت جهانی آن حدود 70 هزار دلار است، با اعمال تعرفه وارداتی 145 درصد و دلار 102 هزار تومانی (محاسبه نرخ دلار آزاد) حدوداً 17 میلیارد و 500 میلیون تومان قیمت خواهد داشت.

تویوتا پرادو 250 (2024_2025) با قیمت جهانی نزدیک به 55 هزار دلار، در بازار ایران حدود 13 میلیارد و 700 میلیون تومان و نیسان پاترول Y62(2010_2025) با قیمت جهانی 60 هزار دلار، حدوداً 15 میلیارد تومان قیمت گذاری می شود.

با توجه به این موضوع که فاصله قیمتی میان خودروهایی قدیمی این مدل ها در ایران با نسخه به روز شده شان خیلی کمتر از قیمت مدل های کارکرده همین خودروهاست که عمرشان بیش از 10 سال است و در بازار ایران با قیمت های بسیار بالایی معامله می شوند. خودروهایی که حتی دیگر قطعه شان به سختی پیدا می شود و در دنیا هم تقریباً از رده خارج شده اند.

هرچند مفهوم خودروی لوکس به وضوح مشخص است و معمولاً به برندهایی مانند بنز، پورشه، بنتلی، کادیلاک، لکسوس، اینفینیتی، جگوار و مک لارن اطلاق می شود و تعبیر خودروی لوکس برای حجم بالای 2500 سی سی درست نیست. عمادالدین جعفری، کارشناس خودرو تأکید می کند: بسیاری از این خودروها اساساً در بازار جهانی به عنوان خودروهای اقتصادی شناخته می شوند نه لوکس! برای مثال، تویوتا لندکروزر یا هیوندای سوناتا خودروهایی هستند که در کشورهای مختلف حتی به صورت اقساطی و با شرایط آسان خرید عرضه می شوند. اما در ایران، به دلیل تعرفه های سنگین، این خودروها برچسب لوکس خورده اند.

دولت چهاردهم و وزارت صمت از ابتدا به کاهش تعرفه های واردات خودرو اعتقاد داشتند و حتی در شرایط جنگ و تحریم نیز این موضوع را پیگیری کردند. اگرچه برخی موانع حقوقی و مقاومت های ذی نفعان مانع تسریع واردات شده، اما روند کلی به سمت شکستن انحصار و افزایش واردات خودروهای پرحجم پیش می رود.

جعفری با اشاره به کاهش قیمت برخی از وارداتی ها پس از باز شدن سامانه واردات، می گوید: قبل از باز شدن واردات خودرو، فولکس تیگوان تا 7 میلیارد تومان قیمت داشت، اما امروز 4 میلیارد تومان هم مشتری ندارد، چون مردم می دانند واردات ادامه دارد. با باز شدن واردات خودروهای بالای 2500 سی سی قیمت های این خودروها نیز خواهد شکست، چون وقتی قرار است مدل جدید این برندها وارد شود دیگر کسی لندکروزر 2012 را 15 میلیارد تومان نمی خرد.

حسین رحیمی نژاد، کارشناس صنعت خودرو درباره ممنوعیت واردات خودرو های بالای 2500 سی سی در این 13 سال به ایران توضیح می دهد: ریشه این محدودیت ها در قانونی نهفته است که تعرفه واردات خودرو را به تناسب حجم موتور تعیین می کرد؛ قانونی که با هدف کاهش ارزبری تدوین شده، اما در اجرا با اشکالات جدی همراه بوده است.

تعرفه ها و محدودیت ها براساس حجم موتور تعریف شده اند، با این فرض که خودروهای پرحجم، گران ترند و ارز بیشتری از کشور خارج می کنند. اما این قاعده در عمل، منجر به اتفاقات عجیبی در بازار خودرو شده است. امروز ما خودروهایی با ابعاد بزرگ اما موتورهای کوچک و ضعیف داریم؛ موتورهایی که اغلب توربوشارژ شده اند تا فقط زیر سقف قانونی بمانند.

رحیمی نژاد درباره تعریف خودروی لوکس نیز می گوید: تعریف لوکس در بازار ایران متفاوت از استانداردهای جهانی است و بیشتر به دلیل محدودیت و کمبود است تا ویژگی های واقعی خودرو. در دنیا خودروهای 25 تا 35 هزار دلار لوکس محسوب نمی شوند و خودروهای بالای 100 هزار دلار لوکس به شمار می آیند. اما در ایران، لندکروزر 2012 که در بازارهای جهانی از رده خارج شده، با قیمت های نجومی معامله می شود. علت این موضوع نه کیفیت خودرو بلکه انحصار و کمبود در بازار است.

بازار خودروهای وارداتی سال ها در انحصار چند برند و واردکننده خاص بوده و حالا با آزادسازی واردات خودروهای با حجم موتور بالاتر، انتظار می رود تنوع بیشتر و رقابت واقعی به بازار بازگردد. رحیمی نژاد نسبت به مقاومت برخی ذی نفعان در برابر این تغییرات هشدار می دهد: دست های قدرتمندی در بازار خودرو وجود دارد که نفعشان در ادامه انحصار است و طبیعی است که با این تصمیم مخالفت کرده یا اجرای آن را به تأخیر بیندازند. اما حتی ورود 20 تا 30 هزار دستگاه خودروی بالای 2500 سی سی، شوک قابل توجهی به بازار وارد خواهد کرد.

کارشناسان معتقدند، آزادسازی واردات خودروهای بالای 2500 سی سی می تواند قیمت لندکروزر و پرادوهای مدل 2013 را بشکند. رحیمی نژاد همچنین تأکید می کند: قیمت خودروهای دست دوم مربوط به 10 سال پیش، اکنون گران تر از مدل های جدید همان برندهاست که در بازار جهانی با گارانتی و اقساط عرضه می شوند. ورود خودروهای جدید این تناقض را از بین خواهد برد و شرایط منطقی تری در بازار ایجاد خواهد شد.