مقایسه قیمت خودروها در 10 اردیبهشت 1397 -پیش از خروج آمریکا از برجام - و 10 تیر 1397 -دو ماه پس از آن- نشان می دهد که بخش مهمی از بازار خودرو دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است:

به گزارش اکو ایران، این ارقام در نگاه اول شاید جزیی به نظر برسند، چرا که سطح قیمت ها در آن زمان بسیار پایین تر از وضعیت کنونی بازار بود. اما اگر به درصد تغییرات توجه کنیم، متوجه می شویم که حتی خودروهای پرتیراژ داخلی طی تنها دو ماه افزایش های بیش از 20 درصدی را تجربه کرده اند. این جهش، نشان دهنده میزان حساسیت بازار به تحولات سیاسی و روانی در آن مقطع است.

دو عامل موجب شد که افزایش های آن دوره چندان به چشم نیاید:

سطح پایین مطلق قیمت ها: در شرایطی که پراید حدود 23 میلیون تومان بود، افزایش 3 میلیون تومانی شاید در ذهن خریداران به اندازه امروز بحرانی تلقی نمی شد.

سرعت پایین تر چرخه های خبری و تحلیلی: در سال 1397، هنوز بازار خودرو به شکل امروز زیر ذره بین شبکه های اجتماعی و رسانه های آنلاین قرار نداشت.

با این حال، بازار نشان داد که حتی شوک روانی برجام می تواند در مدت کوتاهی درصدهای بزرگی از افزایش قیمت را رقم بزند.

اکنون که موضوع فعال شدن مکانیسم ماشه مطرح است، بسیاری از تحلیل ها بار دیگر بر اثرات روانی آن تأکید می کنند. اما تجربه خروج آمریکا از برجام در سال 1397 نشان می دهد که حتی اگر اثرات اقتصادی مستقیم محدود باشند، واکنش روانی بازار می تواند به تنهایی موجی از افزایش قیمت ها را رقم بزند.

پرسش کلیدی این است: اگر همان طور که در سال 97 دیدیم، اثر روانی به تنهایی توانست رشد 10 تا 23 درصدی قیمت خودرو را ظرف 2 ماه ایجاد کند، آیا می توان مطمئن بود که امروز تاثیر روانی نتواند تاثیر چشم گیری بر قیمت های بازار خودرو بگذارد؟ تازه با فرض اینکه تاثیر اسنپ بک فقط روانی باشد.