رحمان قهرمان پور، کارشناس مسائل بین الملل، در مورد تاثیرات فعال سازی مکانیسم ماشه و مذاکرات ایران و اروپا گفت: مذاکرات ایران و نمایندگان تروییکای اروپا در ژنو نشان داد که هم چنان اختلافات جدی بین دو طرف درباره رسیدن به یک توافق وجود دارد. نتایج این مذاکرات هم چنین گویای این مساله بود فرضیه ای که درباره همراهی روس ها با اروپایی ها برای صدور قطعنامه تمدید قطعنامه 2231 مطرح شده بود، مورد تردید است.

به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه ارسال نامه فعال سازی مکانیسم ماشه به شورای امنیت از سوی تروییکای اروپا، توافق با ایران و موضوع مذاکرات هسته ای را در مسیر جدید قرار داد ، گفت: مذاکرات استانبول و ژنو نشان داد عمق اختلافات و بی اعتمادی میان طرفین هنوز بسیار زیاد است و مساله جنگ اوکراین و نیز جنگ اسراییل علیه ایران تاثیر عمیقی بر این بی اعتمادی داشته است.

این کارشناس مسائل بین الملل گفت: اروپا در جنگ اسراییل علیه ایران سعی کرد با رهگیری پهپادها و موشک ها به نفع اسراییل، از ایران انتقام بگیرد؛ ابتدا تصور می شد که با این حمایت اروپایی ها دیگر از دشمنی با ایران کوتاه بیایند، اما مذاکرات استانبول و ژنو نشان داد که هنوز چیزی تغییر نکرده است و فضای تنش و بی اعتمادی پررنگ است.

قهرمان پور در پاسخ به این که در این شرایط امکان مذاکره و رسیدن به توافق وجود دارد یا خیر؟ اظهار کرد: در چنین فضایی اگر اروپا بتواند به توافقی دیپلماتیک با ایران برسد مثل توافق سعدآباد در سال 82 ارزش زیادی خواهد داشت و اروپا می تواند ادعا کند با روش خود توانسته با ایران توافق کند و روش آن ها بهتر از روش آمریکا جواب می دهد.

وی گفت: در همین چارچوب معتقدم برای اروپا تمدید قطعنامه 2231 با حفظ قدرت مکانیسم ماشه اهمیت زیادی دارد، هر چند می دانیم اگر ایران امتیازی به اروپا ندهد، آن ها تلاش می کنند فشارها به ایران را افزایش دهند و مکانیسم ماشه را فعال کنند.

این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه به نظر می رسد ایران از تمدید قطعنامه 2231 استقبال می کند گفت: اظهارات برخی مقامات سیاسی نشان می دهد حداقل در بخشی از حاکمیت نگرانی هایی از بازگشت تحریم ها وجود دارد و ایران به همین دلیل بی میل به تمدید قطعنامه 2231 نیست.

قهرمان پور در پاسخ به اینکه اما مذاکرات ایران و اروپا برای تمدید قطعنامه به نظر بی نتیجه بوده است؟ گفت: نگاه ایران این است که اروپا دارد باج گیری می کند و زور می گوید و تحت این شرایط امتیاز نمی دهد، از طرفی برخی اظهارات از جمله اظهارات آقای عراقچی نشان می دهد که در داخل نظام سیاسی، هم چنان این باور وجود دارد که اروپا بدون مجوز آمریکا نمی تواند کار خاصی انجام دهد و هر وعده ای هم دهد باید مورد تایید آمریکا قرار گیرد و این ناشی از فضای بی اعتمادی است که بعد از جنگ اوکراین میان ایران و اروپا تشدید شده است.

وی افزود: در این فضا رسیدن به توافق کار آسانی نیست، هر چند اروپایی ها مدام تکرار می کنند که فعال سازی مکانیسم ماشه برای این است که ایران پای مذاکره بیاید، اما آن ها هم می دانند که کار اصلا آسان نیست. دو شرطی که اروپایی ها برای موافقت با تمدید قطعنامه 2231 مطرح کردند؛ یعنی مذاکره ایران و آمریکا و همکاری ایران و آژانس، شروطی هستند که کامل در اختیار ایران نیستند.

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: ایران در دو هفته گذشته اعلام کرد که آماده مذاکره با آمریکاست، اما ترامپ اعلام کرد فعلا نیازی به مذاکرات با ایران نمی بینند و این نشان می دهد که مساله فقط خواست ایران نیست. در مورد شرط دوم می دانیم که همراهی اروپا با اسراییل در حمله به ایران تاثیر منفی بر ذهنیت تصمیم گیرندگان ایرانی داشت و اروپا این اقدامات را محکوم نکرد و در آژانس هم کاری انجام نداد. هم چنین بعد از مذاکرات در استانبول فشار آوردند که گروسی گزارش جامع دهد که آن گزارش هم در زمینه سازی برای حمله اسراییل بی تاثیر نبود، از این رو شروطی که اروپا برای تمدید قطعنامه و مکانیسم ماشه مطرح کرده است، شاید ظاهر ساده ای داشته باشد اما به لحاظ فنی کار پیچیده ای است و تحقق آن هم لزوما دست ایران نیست.

وی تاکید کرد: معتقدم برای برون رفت از این فضا نیاز است تا اروپا هم از برخی مواضع قبلی خود کوتاه بیاید تا زمینه برای تحقق احتمالی توافق فراهم شود.

قهرمان پور درباره پیش نویس قطعنامه روسیه با هدف تمدید قطعنامه 2231 با حفظ حق استفاده از مکانیسم ماشه برای اعضای برجام گفت: اساس کار شورای امنیت مبتنی بر اجماع است، اگر آمریکا و اروپا مخالفت جدی با قطعنامه روسیه داشته باشند ممکن است در دستور کار قرار نگیرد، از این رو محتوای قطعنامه در رای به آن بسیار مهم است. اما به طور کلی با توجه به فضای فعلی احتمال رای آوردن پیش نویس قطعنامه روسیه به ویژه با توجه به تلاش اروپا برای اعلام وصول فعال سازی مکانیسم ماشه پایین است.