اتحادیه اروپا قرار است به یکی از حساس ترین مسائل سیاست خارجی خود بپردازد و در مورد تحریم وزرای رژیم اسراییل و شهرک نشینان تندروی کرانه باختری تصمیم بگیرد اما کسب اجماع در این زمینه آسان نیست.

به گزارش ایرنا، چند وزیر امور خارجه کشورهای اروپایی هفته گذشته در نامه ای خطاب به کایا کالاس ، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، اعلام کردند که اتحادیه اروپا باید تحریم های برنامه ریزی شده را علیه وزرای رژیم اسراییل و شهرک نشینان کرانه باختری اعمال کند.

در این نامه، اتحادیه اروپا به اقدام سریع فراخوانده و تأکید شده است که باید محدودیت هایی بر افرادی اعمال شود که فعالیت های شهرک سازی غیرقانونی را تشویق می کنند. همچنین، آن ها هشدار دادند وزرایی که علیه راه حل دو کشوری اقدام می کنند، باید پاسخگو باشند.

به نوشته مدرن دیپلماسی ، ماریا مالمِر استنرگارد وزیر امور خارجه سوئد، از چند ماه قبل خواستار تحریم مقامات کابینه راست گرای افراطی رژیم اسراییل شده است؛ تعداد زیادی از این افراد آشکارا از الحاق سرزمین های فلسطینی حمایت می کنند. وی روز پنجشنبه گذشته در رادیوی عمومی سوئد اعلام کرد که تحریم ها باید باعث شود چنین وزرایی با دشواری هایی مواجه شوند. او تأکید کرد که ادامه شهرک سازی اسراییل باعث تشدید خشم در اروپا شده است.

اگرچه موضع هلند نیز سخت تر شده است اما اقدام به دلیل اختلافات داخلی به تعویق افتاده بود. کاسپار فلدکامپ وزیر امور خارجه هلند، هفته گذشته استعفا داد زیرا نتوانست تحریم های ملی علیه اسراییل را در کابینه تصویب کند.

این وزرا حتی پا را فراتر گذاشته اند و بر توقف بخش تجاری توافق نامه همکاری اتحادیه اروپا اسراییل اصرار ورزیدند. در این توافق، تجارت آزاد در بسیاری از حوزه ها مانند کشاورزی و صنعت مجاز است. محروم شدن از این مزیت، هزینه اقتصادی زیادی برای تل آویو خواهد داشت. سال ها بود که مخالفان ادعا می کردند در حالی که رژیم اسراییل به گسترش شهرک سازی در سرزمین های اشغالی ادامه می دهد، نباید از دسترسی به تجارت ترجیحی بهره مند شود.

این وزرای اروپایی اکنون در همین مسیر حرکت می کنند و می خواهند این استدلال را به سیاست رسمی اروپا تبدیل کنند.

صدور این نامه در حالی صورت می گیرد که سازمان ملل هم رسماً وقوع قحطی در غزه را اعلام کرده و اسراییل را به سرپیچی نظام مند از تسهیل کمک های بشردوستانه متهم کرده است. بیش از 22 ماه جنگ موجب تلفات گسترده غیرنظامیان و تخریب زیرساخت های حیاتی شده و اکنون بحران انسانی به نقطه ای رسیده که فشارها برای اقدام فوری افزایش یافته است.

بنا بر این گزارش، موضع پاکستان در حمایت آشکار از فلسطین و درخواست از جامعه جهانی برای حفاظت از غیرنظامیان نیز تأثیرگذار بوده است. اسلام آباد اتحادیه اروپا را به پیروی از ابتکار سوئد و هلند فراخواند و تأکید کرد که دوره تعلل به پایان رسیده و زمان اقدام است. این پیام بازتابی از نگرانی گسترده کشورهای در حال توسعه درباره پیامدهای انسانی بحران و ناکارآمدی سیاست های گذشته است.

به اعتقاد تحلیلگران، فاجعه انسانی، درخواست برای اقدامات قاطع تر در اروپا را افزایش داده است. گفته شده است که کمک ها نمی توانند بدون فشار سیاسی بر اسراییل به دست نیازمندان برسند.

این پیشنهاد روز شنبه به وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا ارائه خواهد شد. هنوز مشخص نیست تا چه اندازه از درخواست سوئد و هلند حمایت شود. برخی دولت های اتحادیه اروپا به دیپلماسی محافظه کارانه علاقه مند هستند و برخی دیگر نگران روابط خود با رژیم اسراییل و ایالات متحده هستند. بااین حال، حرکت رو به رشد است و به ویژه اعلام قحطی، فوریت جدیدی ایجاد کرده است.

با وجود این درخواست ها، اتحادیه اروپا همچنان دارای شکاف های داخلی است و دستیابی به اجماع کار آسانی نخواهد بود. در اتحادیه اروپا، سوئد و هلند اغلب مشارکت کنندگان فعال در مباحث خاورمیانه بوده اند. اقدام اخیر آن ها نشان می دهد که آماده اند اقدامات تندتری هم انجام دهند. در مقابل، کشورهایی مانند آلمان و مجارستان همواره از تحریم اسراییل بیم داشته اند. فرانسه و اسپانیا نیز مواضع سخت گیرانه تری اتخاذ کرده اند، اما نسبت به اقدامات تجاری محتاط هستند.

بااین حال، بولتن آکادمیک سوئد و هلند تصریح دارد که فشار بر اسراییل دیگر یک مفهوم حاشیه ای در اتحادیه اروپا نیست و این موضوع گفتمان محوری شده است. این امر هم زمان با مذاکرات ایالات متحده و اسراییل درباره غزه پس از جنگ اتفاق می افتد. واشنگتن خواستار خویشتن داری شده است، اما از نظر نظامی در کنار اسراییل قرار دارد.

در هر صورت، تصویب تحریم ها به نقطه عطفی تبدیل خواهد شد. سیاست شهرک سازی بارها از سوی اتحادیه اروپا مورد انتقاد قرار گرفته اما اقدامات عملی بسیار اندکی از سوی این نهاد صورت گرفته است. موثرترین اقدام می تواند تعلیق توافق نامه تجاری باشد.

طبق تحلیل مدرن دیپلماسی ، در حالی که جنگ به ماه بیست وسوم خود نزدیک می شود و بحران انسانی در غزه به مرحله بحرانی رسیده، اتحادیه اروپا با چالش بزرگ تعیین مسیر آینده سیاست خاورمیانه ای خود روبه رو است. نامه سوئد و هلند نه تنها بازتابی از خشم روبه رشد در اروپا است، بلکه نشان دهنده تغییری مهم در رویکرد اتحادیه است؛ تغییری که می تواند پیامدهای دیپلماتیک گسترده ای در پی داشته باشد. موضوع تحریم ها اکنون کاملاً در صحنه اروپایی مطرح است.​