یک کارشناس آموزشی عنوان کرد: مدارس دولتی در سراسر کشور بیشترین تعداد دانش آموز را دارند و از لحاظ جامعیت گسترده ترین شبکه آموزشی را تشکیل می دهند با این حال از نظر آماری کمترین سهم را در میان نفرات برتر به خود اختصاص داده اند.

به گزارش خبرآنلاین، آمار نفرات برتر کنکور سال جاری حاکی از آن است که سهم عمده موفقیت ها به دانش آموزان مدارس سمپاد و مدارس غیرانتفاعی اختصاص یافته و دانش آموزان مدارس دولتی عادی، حتی نمونه دولتی، جایگاهی در میان برگزیدگان ندارند. آن طورکه در گزارش ها آمده در گروه علوم ریاضی 70 درصد نفرات برتر از مدارس سمپاد و مابقی از مدارس غیرانتفاعی هستند و در رشته علوم تجربی تنها یک نفر از مدارس نمونه دولتی به جمع نفرات برتر راه یافته است، این روند نشان دهنده نقض عدالت آموزشی است و احتمالاً روش جدید سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه، یعنی کاهش سهم آزمون سراسری و افزایش تاثیرگذاری معدل دوره متوسطه در قبولی هم نتوانسته مرهمی بر این زخم کهنه باشد، طوری که علی امرایی، عضو کمیسیون آموزش دیده بان شفافیت و عدالت می گوید: اگر مصوبه ای وضع می شود، باید به بهبود شرایط کمک کند، حال باید بررسی شود که آیا با مصوبه اخیر وضعیت نفرات برتر از حیث عدالت آموزشی بهتر شده یا بدتر؟

این کارشناس آموزش معتقد است با بررسی نتایج سه هزار نفر اول کنکور می شود به این نتیجه رسید که روش جدید سنجش و پذیرش در دانشگاه ها چقدر توانسته ایرادات روش کنکوری را از حیث عدالت آموزشی برطرف کند.

متن کامل این گفت وگو در ادامه آمده است.

وضعیت دانش آموزان مدارس عادی در آزمون های سراسری چگونه بود؟

در سال های اخیر تعداد نفرات برتر از میان دانش آموزان مدارس عادی کاهش یافته است. این کاهش یا ثابت مانده و یا به طور کلی روند نزولی داشته، متأسفانه در سال جاری این روند تکرار شد و هیچ دانش آموزی از مدارس عادی نتوانست در میان نفرات برتر آزمون سراسری قرار گیرد. نفرات برتری که اعلام شدند از دانش آموزان مدارس عادی نبودند و همگی یا از مدارس سمپاد، یا نمونه دولتی و یا غیرانتفاعی بودند.

این بی عدالتی است، اینطور نیست؟

عدالت آموزش در خصوص ورود به دانشگاه یعنی فارغ التحصیلان مدارس عادی بتوانند در رشته های برتر حتی به صورت تک رقمی موفق شوند؛ این در حالی است که مدارس دولتی در سراسر کشور بیشترین تعداد دانش آموز را دارند و از لحاظ جامعیت گسترده ترین شبکه آموزشی را تشکیل می دهند با این حال از نظر آماری کمترین سهم را در میان نفرات برتر به خود اختصاص داده اند. البته باید از مدارس سمپاد تشکر کرد که دانش آموزان شان عملکرد درخشانی داشته اند اما باید یادآوری کرد که سمپاد نیز نوعی مدرسه دولتی خاص است و همه دانش آموزان به دلیل مسائل علمی یا اقتصادی امکان تحصیل در آن را ندارند، اکثر دانش آموزان و خانواده ها به مدارس عادی دولتی دسترسی دارند و فرزندانشان را در این مدارس ثبت نام می کنند.

در قانون تأسیس مدارس غیرانتفاعی قرار نبود جلوی پیشرفت مدارس دولتی گرفته شود اما عملاً موفقیت های کسب شده توسط مدارسی است که با مدیریت مالی قوی اداره می شوند درحالی که بودجه وزارت آموزش و پرورش عمدتاً صرف حقوق و دستمزد می شود و نمی تواند مانند مدارس غیرانتفاعی عمل کند. باید برای وزارت آموزش و پرورش وقت و هزینه صرف شود و مدیریت قوی اعمال شود.

آمار نفرات برتر از نظر جغرافیایی چگونه توزیع شده است؟

17 درصد از مشهد و 25 درصد نفرات برتر از تهران هستند. قریب به 42 درصد از نفرات برتر از این دو شهر هستند. شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز، به دلیل دسترسی به امکانات، شرایط بهتری دارند و دانش آموزان در این شهرها به راحتی می توانند عملکرد بهتری از خود نشان دهند. اما اگر تفکیک آماری انجام شود، مشخص می شود که چند نفر از این نفرات برتر از شهرستان ها و مناطق محروم بوده اند.

آمار به وضوح این تفاوت را نشان می دهد. ما بارها این مسائل را مطرح کرده ایم که باید به دانش آموزان مدارس عادی توجه بیشتری شود. مصوبه هایی که برای شیوه جدید سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه وضع شد به نوعی به ضرر دانش آموزان این مدارس تمام شده اند. این واقعیت را باید پذیرفت که مصوبه ها نه تنها وضعیت را بهبود نبخشیده اند، بلکه در مواردی آن را بدتر کرده اند. اگر مصوبه ای وضع می شود، باید به بهبود شرایط کمک کند، حال باید بررسی شود که آیا با مصوبه اخیر، وضعیت نفرات برتر از حیث عدالت آموزشی بهتر شده یا بدتر؟

چه پیشنهادی برای بررسی این موضوع دارید؟

سه هزار نفر برتر را بررسی کنند تا مشخص شود آیا مصوبه ها عادلانه بوده اند یا خیر. اگر واقعاً وضعیت بهبود یافته، ما هم از این مصوبه حمایت می کنیم و آن را عادلانه ترین مصوبه برای کمک به مناطق محروم می دانیم. اما اگر وضعیت بدتر شده باید اشتباه را پذیرفت و به سمت جبران آن حرکت کرد.

از سازمان سنجش و وزارت آموزش و پرورش می خواهیم که نمرات سه هزار نفر برتر را منتشر کنند و دهک بندی آن ها را مشخص کنند. باید دید این سه هزار نفر بیشتر از دهک های پایین جامعه (دهک های یک، دو و سه) هستند یا از دهک های بالا (هشت، نه و ده) که قشر مرفه جامعه محسوب می شوند. با توجه به نفرات برتری که اعلام شده اند تغییر خاصی در راستای عدالت محوری مشاهده نشده است.

در سال هایی که سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه فقط با کنکور بود، سه هزار نفر برتر بررسی شدند و اعلام شد که درصد مشخصی از آن ها از دهک های خاصی بودند، این باعث شد برخی بگویند کنکور عادلانه نیست. حال همان افراد باید آمار جدید را بررسی کنند تا معلوم شود شیوه جدید عدالت محور است، اگر این آمار نشان دهد که مصوبه های کنکوری اخیر به عدالت منجر شده اند تمام اظهارات قبلی ام را پس می گیرم و از این پس مدافع سرسخت مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی خواهم بود. اما اگر آمار خلاف این را نشان دهد رییس جمهور باید وارد عمل شود، اگر مصوبه ای ناعادلانه باشد باید اصلاح شود.

درخواست من این است که آمار سه هزار نفر برتر منتشر شود تا تکلیف همه مشخص شود. اگر این آمار نشان دهد که کنکور عادلانه نیست، باید این موضوع را پذیرفت و اصلاح کرد. اگر هم عادلانه است، باید از آن حمایت کرد.