گفتگوی پزشکیان به فعالان سیاسی بازتاب گسترده ای در میان فعالان رسانه و سیاست داشت.

روزنامه هم میهن در سرمقاله خود با اشاره به این موضوع نوشت: گفت وگوی آقای رییس جمهور با سه فعال سیاسی و رسانه ای قطعاً گامی روبه جلو محسوب می شود. هم از حیث فرم و هم از جهت صراحت نسبی در بیان آقای پزشکیان و ترکیب پرسشگران که در ایران تازگی داشت و امیدواریم که ادامه پیدا کند. آقای پزشکیان نکات گوناگونی را گفتند که در این یادداشت فقط به چند مورد مهم آن می پردازیم.

اولین مسئله، تحریم است. پزشکیان گفت که: آن تئوری هایی که می گویند تحریم ها هیچ اهمیتی ندارند، با واقعیت ها سازگار نیستند… برخی افراد که ادعای درک از واقعیت دارند، خودشان اعتراف می کنند که تحریم ها می توانند از خودِ جنگ هم کشنده تر باشند. نمی شود ساده از کنار تحریم ها گذشت یا آن ها را کم اهمیت جلوه داد.

نکته مهم دیگری که آقای پزشکیان به درستی گفت، این بود که: ترس من از اسنپ بک یا تهدیدهای خارجی نیست؛ واهمه اصلی ام از اختلافات داخلی، از شکاف های درونی و درگیری ها است؛ اختلافاتی که زمانی شکل می گیرد که حقوق شهروندی افراد نادیده گرفته می شود؛ گروهی بر مصدر قدرت می نشینند و گروهی دیگر اساساً در بازی قدرت جایی نمی یابند .

هر دو گزاره این جملات درست است؛ زیرا خطر اصلی که کشور را تهدید می کند همین فقدان وحدت است و ریشه آن هم در بی توجهی به حقوق ملت و شهروندی است. همچنان که در ادامه هم تاکید کرد که: اگر موشک و جنگنده های F16 و F35 داشته باشیم اما وحدت و انسجام مردم را نداشته باشیم، هیچ قدرتی نداریم. ولی مشکل رویکرد آقای پزشکیان از همین جا آغاز می شود؛ رویکردی که در عمل به ضد این هدف تبدیل شده است، زیرا گفت: من نمی توانم به مجلس دستور بدهم که این طور بنشیند یا آن طور برخیزد. نمی توانم به قوه قضاییه بگویم که این زندانیان سیاسی را آزاد کن یا نه. آنچه انجام می دهم، در چارچوب اختیاراتی است که دارم، نه صرفاً نظر شخصی.

تصور موجود در ایران چنین است که گویی قوای گوناگون کشور جزایر خودمختاری هستند که هر کدام می توانند ساز خود را بزنند. تجربه آقای پزشکیان در ماجرای قانون حجاب مغایر با این گزاره است. البته کسی نخواهد گفت که وی با قوای دیگر دعوا کند؛ ولی این را باید بداند که هر سه قوه حکومت و نهادهای دیگر همگی اجزای پیکر یک قدرت هستند.

مردم با حکومت به معنای یک کل واحد طرف هستند. پذیرفتنی نیست که هر کدام بخواهند ساز خود را بزنند. این تصور از حکومت به کلی باطل است. مردم رای نمی دهند که قوا با یکدیگر دعوا کنند. مردم دنبال حل مسائل خود هستند. همه شما را مسئول می دانند. قرار نیست به شما رای دهند و مجلس ساز خود را بزند و برعکس. راه حل هم وجود دارد. باید گفت وگو کنید و جمع بندی دقیق کارشناسی را در شورای عالی امنیت ملی و با تایید رهبری اجرایی کنید.

قرار نیست شما به قوای دیگر دستور دهید. قرار است هم سه قوه با یک آهنگ اداره کشور را پیش ببرند. اینکه این آهنگ کجا نواخته شود، مسئله حکومت است و نه مردم. البته در همه کشورها حدی از اختلاف میان نهادها و قوا به وجود می آید؛ ولی نه در مسائل راهبردی و مهم و نه برای زمان طولانی. جلسه سران قوا برای چیست؟ به همین دلیل است که در این گفت وگو هیچ حرف قابل قبولی در موضوع فیلترینگ گفته نشد.

پیشنهاد می کنیم یک جلسه تصمیم گیری را علنی برگزار کنید و چند کارشناس هم بیایند گزارش کارشناسی خود را بدهند تا معلوم شود آیا وفاق با این جماعت آب در هاون کوبیدن است یا ادامه یک مسیر عقلانی و درست؟

پیشنهاد مشخص این است که گزارش موضوعات اختلافی را پس از بررسی های دقیق کارشناسی در مراجع صلاحیت دار منتشر کنید. ادامه این رویکرد و اتلاف وقت برای کشور و جامعه ای که اصلاً فرصت ندارد، زیان بار است. فردا نگویید که وفاق نکردند. مهم ترین دستاورد شما یعنی عدم اجرای مصوبه حجاب، محصول زدن زیر میز وفاق صوری با کسانی است که از هیچ چیز بیش از وفاق اصیل، تنفر ندارند.

آنان به لحاظ نظری مخالف وفاق هستند؛ چون هیچ کس را غیر از خود حق نمی دانند و اتحاد با باطل را هم خلاف شرع می دانند و منشأ حکومت را هم غیر از مردم می دانند. نتیجه این سه گزاره روشن است: منتفی بودن وفاق با این افراد. مرجع وفاق خود را اصلاح کنید.