بیش از نیمی از جمعیت کشور زیرپوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دارند و از خدمات این سازمان در حوزه‌های بیمه‌ای و درمانی بهره‌مند می‌شوند؛ در مجموع 16 میلیون و 549 هزار و 430 بیمه شده اصلی و 22 میلیون و 477 هزار و 19 نفر به عنوان افراد تبعی تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی هستند و چهار میلیون و 976 هزار و 954 نفر مستمری‌بگیر اصلی و سه میلیون و 914 هزار و 679 نفر مستمری بگیر تبعی نیز تحت پوشش و بهره‌مند از خدمات این سازمان می‌باشند.

مهمترین تعهدات و خدمات سازمان تامین اجتماعی بر مبنای قانون تامین اجتماعی و مقررات مربوط شامل حمایت در برابر حوادث، بیماری‌ها و بارداری، مستمری بازنشستگی، مستمری از کار افتادگی، مستمری بازماندگان، مقرری بیمه بیکاری، غرامت دستمزد ایام بیماری، غرامت دستمزد ایام بارداری، پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی، کمک هزینه ازدواج و کمک هزینه کفن و دفن است.

در قانون تامین اجتماعی، بیمه شده به فردی اطلاق می‌شود که خود مشمول مقررات تامین اجتماعی است و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه، حق استفاده از مزایای مقرر در قانون تامین اجتماعی را دارد، اما بیمه شدگان تامین اجتماعی در گروه‌های بیمه شده اجباری، اختیاری، حرف و مشاغل آزاد (دانشجویان و زنان خانه دار)، خاص (رانندگان، بافندگان، کارگران ساختمانی، کارفرماین صنفی، باربران، خادمین مساجد و زنبورداران)، بیمه توافقی مانند نویسندگان وروزنامه نگاران، بیمه بیکاری و بیمه شدگان تبعی تقسیم‌بندی می‌شوند.

سازمان تامین اجتماعی به عنوان نهادی مردمی و خدمت محور؛ همواره همراه مردم است و به رغم محدودیت‌ها و مشکلات موجود، بر استمرار و پایداری خدمات درمانی، بیمه‌ای و مالی همچنین تحول و توسعه در خدمت‌رسانی با اجرای طرح‌های بیست‌گانه تحول‌آفرین و توسعه‌ای با همراهی شرکای اجتماعی تاکید دارد.

از جمله اقدامات برجسته و تحول آفرین در سال گذشته و در سال 1404 می‌توان به سه اقدام برجسته و تحول‌آفرین این سازمان شامل: اجرای متناسب‌سازی حقوق مستمری‌بگیران و حفظ قدرت خرید مخاطبان، اجرای طرح هوشمندسازی دریافت لیست حق بیمه و برنامه ریزی، طراحی و شروع اجرای 20 طرح تحولی اشاره کرد.

در سال نخست دولت چهاردهم با استقرار نظام چندلایه حمایتی و اقدمات انجام شده سعی شده است که حمایت‌هایی خاصی برای بازنشستگان و استفاده کنندگان ازخدمات سازمان تامین اجتماعی انجام شود.

متناسب سازی حقوق مستمری بگیران و حفظ قدرت خرید مخاطبان سازمان تامین اجتماعی در سال 1403 با وجود محدودیت‌های موجود از جمله منابع الزام در اجرای جزء 2بند (ر) (ماده) 28 قانون برنامه هفتم پیشرفت مصوب یکم خرداد 1403 مجلس شورای اسلامی در راستای اجرای ماده 96 قانون تامین اجتماعی مصوب 30 تیر 1354 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن اجرا شد.

براین اساس، سازمان تامین اجتماعی مکلف است در طول سه سال اول برنامه هفتم پیشرفت نسبت به متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان غیرحداقل بگیر اقدام کند؛ به نحوی که در پایان سال سوم برنامه، نسبت مستمری بازنشسته به حداقل دستمزد همان سال، با 90درصد (نسبت اولین مستمری بازنشستگی به حداقل دستمزد سال برقراری مستمری) متناسب شود.

این متناسب سازی در سال اول به میزان درصد 40 و در سال‌های دوم و سوم هر کدام 30درصد (مابه التفاوت تا 90 درصد) خواهد بود.

در راستای اجرای متناسب‌سازی حقوق مستمری غیر حداقل بگیران و براساس جزء (2) بند (ر) ماده (28) قانون برنامه هفتم، سازمان تامین اجتماعی، ماهانه 3200 همت به یک میلیون و 712 هزار نفر از مشمولان قانون برای مدت پنج ماه (فروردین تا مرداد 1404) است.

برهمین اساس، متناسب‌سازی مستمری غیرحداقل‌بگیران (سال دوم 1404) جزء (2) بند (ر) ماده (28) قانون برنامه هفتم در دولت چهاردم از فروردین امسال آغاز و تا پایان مردادماه به صورت 100 درصد اجرا شد و 3 هزار و 200 همت ماهانه به یک میلیون 710 هزار نفر از مشمولان این قانون پرداخت شد.

برای حفظ قدرت خرید مستمری بگیران با عنایت به پیش‌بینی قانونگذار و تصریح موضوع «حفظ قدرت خرید بازنشستگان تامین اجتماعی» در تخصیص اعتبار موضوع بند «د» تبصره 15 (قانون بودجه سال 1403 کل کشور، وفق مصوبه هیات امناء مقرر شد مبالغی از محل بند مذکور، با همین عنوان به مستمری بگیرانی که متناسب‌سازی آنان کمتر از 10 درصد حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار سال جاری است؛ مبلغ 7میلیون و 166هزار و 184 ریال پرداخت شود.

همچنین درخصوص گروه‌هایی از مشمولین که مطابق قوانین موجود، مستمری آنان متناسب با سابقه حق بیمه پرداخت می‌شود، مبلغ مذکور به نسبت سابقه بیمه پردازی تعیین خواهد شد.

در سال 1404 و در دولت وفاق به منظور حفظ قدرت خرید حداقل بگیر‌ها بر اساس مصوبه 3458هیات امنای سازمان تامین اجتماعی، از آبان ماه 1403 تا پایان مردادامسال 100 درصد این قانون اجرا و بر این اساس ماهانه هزار و 800 میلیارد تومان به 3 میلیون و 742 هزار نفر از مشمولان پرداخت شد که تامین منابع هم ازمحل تبصره‌های قوانین بودجه سنواتی بوده است.

در مجموع سازمان تامین اجتماعی برای متناسب‌سازی مستمری غیرحداقل‌بگیران و حفظ قدرت خرید حداقل‌بگیران در مجموع 34000 همت در یک دوره زمانی مشخص (آبان 1403 تا مرداد 1404) پرداخت کرده است که این اقدام مهم و با بار مالی بسیار سنگین، در یکسال گذشته و در سایه توجه و حمایت ویژه و موثر دولت چهاردهم با هدف ارتقای سطح معیشت و زندگی بازنشستگان تامین اجتماعی انجام شده است.

در حال حاضر بیش از 100 قلم وسایل کمک پزشکی تحت پوشش بیمه این سازمان قرار دارد، بیمه شدگان اجباری و اختیاری، مستمری‌بگیران بازنشسته، ازکارافتاده کلی و بازماندگان، مقرری بگیران بیمه بیکاری به همراه افراد تحت تکفل آنها مشمول دریافت کمک هزینه وسایل پزشکی هستند.

افزایش تعرفه پرداختی بابت وسایل کمک پزشکی به بیمه شدگان و مستمری بگیران که از سال 1403 آغاز و تا مرداد امسال تکمیل و به صورت 100درصد افزایش داشت، با تصویب هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی در سال 1403 عملیاتی شده است.

در بیمارستان‌های ملکی سازمان تامین اجتماعی 9 هزار 364 تخت بیمارستانی فعال و حدود 73.7 درصد تخت‌های این بیماستان در حال حاضر اشغال است و متوسط اقامت بیماران نیز حدود 2.8 روز است.

همچنین در مراکز درمانی ملکی سازمان تامین اجتماعی و در بخش درمان مستقیم طی یکسال گذشته (سال نخست فعالیت دولت چهاردهم) 517 هزار و 275 عمل جراحی انجام شده که شامل 101 هزار و 818 جراحی بزرگ، 152 هزار و 335 جراحی متوسط و 263هزار و 222 جراحی کوچک است.

در بخش درمان غیر مستقیم هم درمجموع 21 هزار و 309 مطب پزشک و دندانپزشک مستقل به بیمه شدگان تحت پوشش این سازمان خدمت ارایه می‌دهند که شامل 9 هزار و 422 پزشک عمومی، هزار و 80 متخصص و فوق تخصص، هزار و 807 دندانپزشک است.

همچنین در بخش درمان غیر مستقیم، مراکز درمانی طرف قرارداد با این سازمان شامل هزار و 76 بیمارستان، 3 هزار و 549 درمانگاه و دی کلینک و 493 مرکز خدمات جامع سلامت به هموطنان خدمت ارایه می‌دهند.

در یک سال نخست فعالیت دولت چهاردهم، 4 میلیون و 577 هزار و 375 سند بستری در مراکز درمانی طرف قرارداد با سازمان تامین اجتماعی صادر شده که هزینه این اسناد 434 میلیون و 306 هزار و 652 ریال بوده است.

560 میلیون مراجعه بیمه‌شدگان به مراکز درمانی ملکی و طرف قرارداد سازمان در سال گذشته انجام شده و در این مدت بیش از 150 میلیون خدمت کاملا رایگان به مراجعه کنندگان این مراکز ارائه شده است.

همچنین در یکسال گذشته در حوزه درمان سازمان تأمین اجتماعی، بالغ بر یک میلیون بیمار بستری و سرپایی خدمات درمانی دریافت کرده‌اند و در مجموع بیش از 100 هزار پزشک طرف قرارداد و شاغل در مراکز درمانی ملکی تأمین اجتماعی و مراکز طرف قرارداد، خدمات درمانی به جامعه تحت پوشش این سازمان ارائه می‌دهند.

همچنین سال گذشته 400 میلیون مراجعه به پزشکان در سازمان تامین اجتماعی ثبت شده که هر بیمه شده به طور متوسط 11 بار مراجعه به مراکز درمانی ملکی و طرف قرارداد تأمین اجتماعی داشته است.

سامانه مرکز ارتباطات مردمی تامین اجتماعی (شماره 1420) واحد ارتباط با مشتریان تامین اجتماعی در راستای توسعه ارائه خدمات این سازمان است که به منظور بهره مندی بیشتر بیمه شدگان از خدمات غیرحضوری راه اندازی شده و این سامانه با هدف شفاف سازی و کاهش تردد مراجعین این سازمان به واحد‌های اجرایی، امکان دسترسی و مشاهده ده‌ها مورد از اقلام اطلاعات بیمه‌ای مخاطبین سازمان اعم از بیمه شدگان، مستمری بگیران و کارفرمایان بر بستر اینترنت و تلفن همراه فراهم شده است.

در دولت چهاردهم ساختمان جدید این مرکز راه اندازی شد که موجب افزایش ظرفیت پاسخگویی به متقاضیان و افزایش رضایتمندی کاربران خواهد شد.

همچنین ایجاد امکان اطلاع‌رسانی از طریق پیامک به کارفرمایان جهت اعلام زمان سررسید تقسیط بدهی که از از فروردین ماه امسال آغازشد و موجب افزایش رضایتمندی و رعایت حقوق کارفرمایان، ارتقای شفافیت و تعامل مؤثر بین سازمان و کارفرمایان و کاهش بار کاری شعب سازمان و کاهش مراجعات حضوری خواهدشد.

از دیگر اقدمات انجام شده در سازمان تامین اجتماعی در دولت وفاق می‌توان به پیاده‌سازی سیستم تقسیط بدهی کارفرمایان مدیون که از اردیبهشت 1404 آغاز و تا مردادماه به صورت 100درصدی انجام شد موجب ایجاد شرایط حمایت از کارفرمایان دارای مشکلات مالی واقعی و جلوگیری از تعطیلی یا توقف فعالیت کارگاه‌ها می‌شود، اشاره کرد.

راه‌اندازی فاز اول سامانه متمرکز آرشیو و بایگانی تصاویر مدارک پزشکی که از فروردین 1403 آغاز و تا مرداد امسال 50درصد پیشرفت داشته است، از دیگر اقدامات سازمان تامین اجتماعی در دولت چهارم است.

این سامانه دسترسی برخط پزشکان و کادر درمان به سوابق پزشکی بیماران را تسهیل و تسریع فراهم می‌کند.

هوشمندسازی لیست حق بیمه، مزایای متعددی برای کارفرمایان دربر دارد؛ از جمله می‌توان به تأثیر آن در کاهش اختلافات بین سازمان تأمین‌اجتماعی و کارفرمایان در زمینه مبالغ حق بیمه و جرایم مربوط به آن اشاره کرد.

اکنون 33 مورد کنترل مختلف بیمه‌ای که پیش از این در غیاب کارفرما در شعب به صورت دستی انجام می‌شد؛ به صورت برخط و لحظه‌ای انجام می‌شود و در کل کشور از طریق سامانه es.tamin.ir قابل بهره‌برداری است و امکان ارسال لیست به‌صورت 24 ساعته مهیا شده و کارفرمایان می‌توانند در تمامی ساعات شبانه‌روز، اقدام به ارسال لیست و پرداخت حق بیمه لیست ارسال شده تا پایان همان روز کنند.

برنامه ریزی، طراحی و شروع اجرای 20 طرح تحولی برای سازمان تامین اجتماعی با تکیه بر نظرات کارشناسی و خرد جمعی برای حل مهم‌ترین مسائل و مشکلات این سازمان از دیگر برنامه‌های اجرایی در یکسال گذشته است.

این طرح‌های 20گانه شامل طرح پزشک خانواده، نظام ارجاع و حفاظت مالی بیمه شدگان با ماژول نوبت دهی و سیر حرکت بیمار، طرح پذیرش، رسیدگی و پرداخت الکترونیکی اسناد پزشکی (رسا) با تمرکز بر راهنما‌های بالینی و قواعد بیمه گری، طرح اصلاح ساختار مدیریتی درمان، طرح بیمه متمرکز و یکپارچه سازی شعب، طرح تسهیل خدمات بیمه فضای کسب وکار، طرح ساماندهی بیمه کسب وکار‌های نوین، طرح تحول دیجیتال و هوشمندسازی خدمات بیمه‌ای (توسعه خدمات غیرحضوری)، طرح مدیریت تعهدات بیمه‌ای سازمان (تعهدات بلندمدت و کوتاه مدت)، طرح ارتقای مدیریت وصول منابع سازمان و طرح ساماندهی مشاغل سخت و زیان‌آور و اصلاح عناوین شغلی است.

طرح هوشمند سازی و ارتقاء بهره وری بازرسی دفاتر، طرح چشم انداز تأمین اجتماعی نوین (1430)، تدوین ضابطه شناسایی طرح استعدادیابی و جذب نخبگان، اجرای نظام انتصابات بر مبنای شایسته سالاری (مدیران آینده)، طرح پرداخت مبتنی بر عملکرد و بهبود پرداخت به کارکنان، طرح رضایتمندی مبتنی بر نظارت مردمی و ارتقای نظام پاسخگویی، طرح ایجاد نظام یکپارچه مالی تعهدی، طرح بهره وری منابع مالی سازمان، طرح سرمایه گذاری و خروج از بنگاهداری و طرح ساماندهی شرکت‌ها و املاک از دیگر طرح‌های 20گانه تامین اجتماعی در راستای ایجاد تحول و توسعه خدمات این سازمان محسوب می‌شود.

در چارچوب طرح چشم‌انداز تأمین اجتماعی نوین 1430، تبیین نقش سازمان تامین اجتماعی در چشم‌انداز آینده کشور و اسناد ملی هدفگذاری شده است؛ این اقدام بر پایه فلسفه مداخله فعال و توسعه‌گرا در حکمرانی اجتماعی برنامه‌ریزی شده و به این واسطه، تأمین اجتماعی از سازمانی صرفا بیمه‌گر به یک کنشگر آینده‌ساز اجتماعی-اقتصادی ارتقا پیدا می‌کند.

شرایط آینده تأمین اجتماعی با توجه به سرعت و تکرار تغییرات، تحولات علم و فناوری و مخاطرات پیش‌رو، نیازمند «آینده‌آمایی» است. به معنی اینکه این سازمان باید آینده مطلوب خود را ساخته و برای آینده‌های محتمل پیش‌رو مهیا باشد، موضوعی که در طرح «چشم‌انداز تأمین اجتماعی نوین (افق 1430)» دنبال می‌شود. در چارچوب این طرح بناست با هم‌آموزی، هم‌آفرینی و هم‌سازی شرکای اجتماعی، کارکنان و نهاد‌ها و دستگاه‌های اجرایی ذیربط، آینده مطلوب سازمان تأمین اجتماعی رقم زده شود.

منبع: اقتصاد آنلاین