یکی از موضوعات مهمی که بانک مرکزی درباره آن همواره مورد نقد یا تمجید نمایندگان مجلس و مقامات دولتی قرار می گیرد، اعطای تسهیلات تکلیفی است.

به گزارش ایرنا، بر اساس ماده ای که هر ساله در لایحه بودجه سنواتی از سوی دولت تکرار شده و نمایندگان مجلس نیز آنرا مصوب می کنند، موضوع اجرای ماده (10) قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و همچنین حسب بند (ث) تبصره (15) قانون بودجه سال 1404 است که بانک ها و موسسات اعتباری غیربانکی موظف شدند از محل منابع قرض الحسنه پس انداز و جاری شبکه بانکی مطابق دستورالعمل هایی نسبت به اعطای تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری اقدام کنند.

بر همین اساس افرادی که شرایط عمومی متقاضیان تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری را داشته باشند، می توانند در سال 1404 به ازای فرزند اول مبلغ 44 میلیون تومان با دوره باز پرداخت سه سال (36 ماه)، فرزند دوم مبلغ 88 میلیون تومان با دوره باز پرداخت چهار سال (48 ماه)، فرزند سوم مبلغ 132 میلیون تومان با دوره باز پرداخت پنج سال (60 ماه)، فرزند چهارم مبلغ 165 میلیون تومان با دوره باز پرداخت 6 سال (72 ماه) و فرزند پنجم به بعد مبلغ 220 میلیون تومان با دوره باز پرداخت هفت سال (84 ماه) دریافت کنند.

این تسهیلات بدون الزام به سپرده گذاری و با 6 ماه دوره تنفس برای شروع اقساط پرداخت می شود.

شبکه بانکی از ابتدای سال جاری تا 29 مردادماه بیش از 88.8 هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه ازدواج و فرزندآوری به 401 هزار نفر از متقاضیان پرداخت کرده است. مبلغ پرداخت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج نسبت به مدت مشابه سال قبل، 6 درصد و پرداخت تسهیلات قرض الحسنه فرزندآوری، پنج درصد رشد داشته است.

بر همین اساس در راستای اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت و نیز قوانین بودجه سنواتی کل کشور، از ابتدای سال جاری تا 29 مردادماه 71 هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به 214 هزار نفر از متقاضیان پرداخت شده است. مبلغ پرداختی تسهیلات قرض الحسنه ازدواج توسط شبکه بانکی نسبت به مدت مشابه سال قبل 6 درصد رشد داشته است.

همچنین از ابتدای سال جاری تا 29 مرداد ماه بیش از 17.01 هزار میلیارد تومان تسهیلات قرض الحسنه فرزند به 187 هزار نفر از متقاضیان پرداخت شده است. مبلغ پرداختی تسهیلات قرض الحسنه فرزند توسط شبکه بانکی نسبت به مدت مشابه سال قبل پنج درصد رشد داشته است.

فقط در پنج ماه نخست سال جاری، 43 هزار و 762 فقره وام ازدواج به ارزش 146 هزار و 843 میلیارد ریال و 36 هزار و 98 فقره وام فرزندآوری به ارزش 33 هزار و 157 میلیارد و 700 میلیون ریال و از سوی این بانک پرداخت شد. این حجم از تسهیلات باعث شد تا بانک ملی ایران رتبه نخست شبکه بانکی کشور را در پرداخت وام ازدواج به خود اختصاص دهد و بانک ملت در رتبه بعدی قرار گیرد.

حتی با این وجود بانک های کشور در ایام جنگ تحمیلی 12 روزه 6 هزار میلیارد تومان تسهیلات ازدواج پرداخت کردند.

بر همین اساس بانک ها 80 درصد سهمیه روزانه برای آنها جهت پرداخت تسهیلات تکلیفی مقرر شده بود، پرداخت کردند، اما مجلس در سال 1402 ناگهان میزان پرداخت تسهیلات تکلیفی را افزایش داد و فشار مضاعفی به سیستم بانکی کشور وارد کرد. به شکلی که اگر بانک ها تا 253 هزار میلیارد تومان تسهیلات تکلیفی پرداخت کنند بازهم تا پایان سال 200 همت برای اینکه صف های درخواست را به اتمام برسانند، فاصله دارند. پس به نظر می رسد که هرگز صف های وام ازدواج صفر نخواهد شد و هم اکنون 600 هزار نفر در صف وام ازدواج قرار دارند.

بر اساس آمار اعلام شده، بانک ملی ایران به عنوان بانکی دولتی و حاکمیتی در پنج ماه نخست سال جاری 43 هزار و 762 فقره تسهیلات به ارزش 146 هزار و 843 میلیارد و 200 میلیون ریال و پس آن بانک ملت از ابتدای سال تا پایان مردادماه 35 هزار و 626 تسهیلات ازدواج به میزان 119 هزار و 262 ریال به ارزش 29 هزارو 916 میلیارد ریال پرداخت کرده است.

بانک صادرات با 24 هزار و 761 فقره به ارزش 82 هزار و 621 میلیارد ریال، بانک سپه با 18 هزار و 60 فقره به میزان یک هزار و 577 میلیارد ریال، بانک رفاه کارگران 13 هزار و 417 فقره به ارزش 44 هزار و 882 میلیارد ریال، بانک قرض الحسنه مهر ایران هشت هزار و 323 فقره به میزان 27 هزار و 851 میلیارد ریال و بانک شهر 6 هزار و 166 فقره به ارزش 20 هزار و 642 میلیارد ریال تسهیلات ازدواج پرداخت کرده اند.

همچنین بانک های کشاورزی با 6 هزار و 152 فقره به ارزش 20 هزار و 635 میلیارد، پست بانک چهار هزار و 687 فقره به میزان 15 هزار و 652 میلیارد ریال، بانک پارسیان چهار هزار و 231 فقره به ارزش 14 هزار و 80 میلیارد ریال، بانک مسکن با سه هزار و 879 فقره به میزان 12 هزار و 966 میلیارد ریال و بانک سامان با سه هزار و 304 فقره به ارزش 10 هزار و 766 میلیارد ریال تسهیلات ازدواج پرداخت کرده اند.

بانک های سینا با 2 هزار و 357 فقره به میزان هفت هزار و 759 ریال، پاسارگاد 2 هزار و 253 فقره به ارزش هفت هزار و 480 میلیارد ریال، اقتصاد نوین با یک هزار و 914 فقره به میزان 6 هزار و 308 میلیارد ریال، توسعه تعاون با یک هزار و 825 فقره به ارزش 6 هزار و 113 میلیارد ریال، بانک گردشگری با یک هزار و 732 فقره به میزان پنج هزار و 712 میلیارد ریال، بانک کارآفرین با یک هزار و 682 فقره به ارزش پنج هزار و 547 میلیارد ریال و موسسه اعتباری ملل با یک هزار و 491 فقره به میزان چهار هزار و 987 میلیارد ریال تسهیلات تکلیفی ازدواج پرداخت کرده اند.

همچنین بانک آینده با یک هزار و 430 فقره به ارزش چهار هزار و 652 میلیارد ریال، خاورمیانه با یک هزار و 111 فقره به میزان سه هزار و 653 میلیارد ریال، ایران زمین با 705 فقره به ارزش 2 هزار و 297 میلیارد ریال، صنعت و معدن 530 فقره به میزان یک هزار و 777 میلیارد ریال، دی با 430 فقره به ارزش یک هزار و 564 میلیارد ریال، رسالت با 302 فقره به میزان 978 میلیارد ریال، توسعه صادرات 245 فقره به ارزش 813 میلیارد ریال و در نهایت بانک مشترک ایران و ونزوئلا نیز با 82 فقره به میزان 281 میلیارد ریال تسهیلات فرزندآوری پرداخت کرده اند.

در مجموع بانک های ایرانی اعم از دولتی و خصوصی در پنج ماهه نخست سال جاری (از اول فروردین تا 31 مردادماه) 214 هزار و 342 فقره تسهیلات ازدواج پرداخت کرده اند که افزون بر 717 هزار و 981 میلیارد و 600 میلیون ریال بوده است.

برپایه این گزارش، بانک دولتی و حاکمیتی ملی در صدر اعطا کنندگان وام تکلیفی فرزندآوری قرار دارد و با اعطای 36 هزار و 98 فقره به ارزش 33 هزار و 157 میلیارد و 700 میلیون ریال، بانک ملت با 32 هزار و 434 فقره به ارزش 29 هزارو 916 میلیارد و 240 میلیون ریال و بانک تجارت با 20 هزارو 197 فقره به میزان 18 هزارو 192 میلیارد و 520 میلیون ریال در صدر جدول اعطای وام فرزندآوری قرار دارند.

بانک های صادرات با 15 هزار و 576 فقره به ارزش 13 هزار و 644 میلیارد و 548 میلیون ریال، سپه با 13 هزار و 947 فقره به میزان 12 هزار و 947 میلیارد و 420 میلیون ریال، رفاه کارگران با 10 هزار و 251 فقره به ارزش 9 هزار و 292 میلیارد و 770 میلیون ریال، قرض الحسنه مهر ایران با 10 هزار و 220 فقره به میزان 9 هزار و 248 میلیارد و 970 میلیون ریال، کشاورزی هشت هزار و 105 فقره به ارزش هفت هزار و 998 میلیارد و 650 میلیون ریال و بانک شهر با هشت هزار و 471 فقره به میزان هفت هزار و 607 میلیارد و 160 میلیون ریال در جایگاه های بعدی پرداخت تسهیلات فرزندآوری قرار دارند.

بانک های پارسیان با پنج هزار و 516 فقره به میزان چهار هزار و 618 میلیارد و 420 میلیون ریال، مسکن با سه هزار و 789 فقره به ارزش سه هزار و 656 میلیارد و 360 میلیون ریال، پست بانک با سه هزار و 873 فقره به میزان سه هزار و 530 میلیارد و 600 میلیون ریال، سامان باسه هزارو 476 فقره به ارزش 2 هزار و 996 ملیارد و 800 میلیون ریال، پاسارگاد با سه هزار و 437 فقره به ارزش 2 هزار و 979 میلیارد و 100 میلیون ریال تسهیلات فرزندآوری پرداخت کرده اند.

همچنین بانک های آینده با دو هزارو 610 فقره پرداخت تسهیلات ازدواج به ارزش دو هزار و 212 میلیارد و 120 میلیون ریال، اقتصاد نوین با هزارو 709 فقره به ارزش هزارو 426 میلیارد و 390 میلیون ریال، توسعه تعاون با هزارو و 404 فقره هزارو 276 میلیارد و 290 میلیون ریال، رسالت با هزارو 268 فقره به ارزش هزار و 113 میلیارد و 290 میلیون ریال، کارآفرین با هزارو 156 فقره به میزان 984 میلیارد و 760 میلیون ریال و گردشگری با هزارو 50 فقره به ارزش 884 میلیارد و 620 میلیون ریال تسهیلات فرزندآوری اعطا کردند.

موسسه اعتباری ملل با اعطای 864 فقره به میزان 779 میلیارد و 90 میلیون ریال، سینا با 656 فقره به ارزش 585 میلیارد و 970 میلیون ریال، توسعه صادرات با 445 فقره به میزان 402 میلیارد و 930 میلیون ریال، صنعت و معدن با 257 فقره به ارزش 225 میلیارد و 390 میلیون ریال، ایران زمین با 225 فقره به میزان 195 میلیارد و 195 میلیارد و 360 میلیون ریال، دی با 120 فقره به ارزش 110 میلیارد و 990 میلیون ریال، خاورمیانه با 91 فقره به میزان 75 میلیارد و 350 میلیون ریال و در نهایت بانک مشترک ایران و ونزوئلا با 72 فقره به ارزش 67 میلیارد و 100 میلیون ریال پرداخت کرده اند.

187 هزار و 317 فقره تسهیلات فرزندآوری در مجموع به ارزش 170 هزار و 126 میلیارد و 908 میلیون و 80 هزار ریال در پنج ماه نخست سال 1404 از سوی شبکه بانکی کشور پرداخت شده است.​