قطعی و اختلالات اینترنت دومین عامل آسیب به درآمد کسب وکارها در جنگ 12روزه بوده است.

به گزارش اعتماد، در گذشته و زمانی که اقتصاد دیجیتال هنوز متولد نشده بود، بیشتر مشاغل و کسب وکارها خدمات خود را به صورت حضوری ارایه می دادند. در آن زمان، نوشته ای پشت ویترین بعضی مغازه ها خودنمایی می کرد: توقف بی جا مانع کسب است . امروزه که تقریبا همه کسب وکارها و حتی همان دکان های قدیمی هم با اقتصاد دیجیتال پیوند خورده اند، هنوز هم توقف مانع کسب است، توقفی که دیگر از جنس ایستادن دوستان در مقابل مغازه نیست، بلکه توقف حرکت صفر و یک هایی است که بستری برای زنده ماندن فعالیت های اقتصادی هستند؛ توقف اینترنت .

در میان انبوه چالش ها و موانعی که کسب و کارها در جنگ 12روزه با آن مواجه بودند، یک عامل حیاتی و زیربنایی یعنی زیرساخت اینترنت کشور، نقشی تعیین کننده در استمرار یا توقف فعالیت کسب وکارها، ارتباط با تامین کنندگان و خدمت رسانی به مشتریان داشت به طوری که نتایج یک نظرسنجی قابل اتکا نشان می دهد قطعی و اختلالات اینترنت دومین عامل آسیب به درآمد کسب وکارها در جنگ 12روزه بوده است. این نظرسنجی که با همکاری اتاق بازرگانی تهران و ایران تلنت از مدیران و مالکان کسب وکارها در سراسر کشور انجام شده است، تصویر دقیقی را از وضعیت دوران جنگ و پساجنگ ترسیم می کند. نتایج این نظرسنجی نشان می دهد شوک اولیه جنگ، به سرعت خود را در کاهش تقاضای مشتریان و افت درآمد کسب و کارها نشان داده است. 66 درصد از پاسخ دهندگان به این نظرسنجی، کاهش تقاضای مشتریان را مهم ترین عامل کاهش درآمد در روزهای ابتدایی جنگ اعلام کردند.

به موازات کاهش تقاضا، اختلال گسترده در زیرساخت اینترنت کشور به عنوان یکی از مهم ترین موانع حفظ یا تداوم عملیات کسب وکارها شناسایی شده است. ابعاد اختلال اینترنت در دوران جنگ 12روزه از یک مساله فنی فراتر رفت و زنجیره ای از مشکلات دیگر را به دنبال داشت. از جمله این پیامدهای زنجیره ای می توان به اختلال در زنجیره تامین، مختل شدن عملیات بانکی و حتی مشکلات مربوط به نیروی کار اشاره کرد. مجموعه این اختلال ها که از اختلال اینترنت سرچشمه گرفته بود، نشان می دهد که در یک اقتصاد دیجیتال، اینترنت دیگر فقط یک ابزار جانبی نیست، بلکه یک شریان حیاتی است که توقف یا کندی آن می تواند همه ابعاد یک کسب وکار را تحت تاثیر قرار دهد. نتایج نظرسنجی نیز این موضوع را تایید می کند. به طوری که 57 درصد از مدیران و مالکان کسب و کارها در پاسخ به این پرسش که مهم ترین علل آسیب درآمدی در زمان جنگ چه بوده است، قطعی و اختلالات اینترنت را اعلام کرده اند. بر این اساس قطعی و اختلالات اینترنت دومین عامل آسیب درآمدی پس از کاهش تقاضای مشتریان بوده است. این پاسخ را می توان نشان دهنده تاثیر مستقیم و چشمگیر اینترنت بر توانمندی کسب و کارها برای درآمدزایی و ادامه حیات در شرایط بحران دانست.

یکی از راهبردهای کلیدی که بسیاری از کسب و کارها برای حفظ فعالیت در شرایط بحرانی، از جمله جنگ، به آن روی می آورند، دورکاری است. با این حال نتایج نظرسنجی نشان می دهد که این راهکار نیز به شدت تحت تاثیر مشکلات اینترنت قرار گرفت. در دوره جنگ 12 روزه فقط 47 درصد کسب و کارها توانستند حداقل نیمی از کارکنان خود را دورکار کنند. این در حالی است که 31 درصد از شرکت ها به دلیل ماهیت کاری خود اساسا امکان دورکاری نداشتند.

مساله مهم این است که حتی در میان شرکت هایی که تلاش کردند به سمت دورکاری حرکت کنند، چالش های زیرساخت اینترنتی کشور به یک مانع بزرگ تبدیل شد به طوری که بیش از 70 درصد شرکت هایی که امکان دورکاری داشتند، با مشکلات جدی در زیرساخت های اینترنتی کشور مواجه بودند. 75 درصد از مدیران و مالکان کسب و کارها در پاسخ به این پرسش که چالش های دورکاری در دوران جنگ برای آنها چه بوده است، زیرساخت های اینترنتی کشور را مقصر دانسته اند. بر این اساس، اینترنت که انتظار می رفت تسهیل گر دورکاری باشد، متهم ردیف اول شکست دورکاری در دوران جنگ بود. بنابراین می توان زیرساخت اینترنت را پیش نیاز حیاتی برای دورکاری و تداوم عملیات سازمانی در شرایط بحرانی دانست.

مدیران و فعالان اقتصادی از نزدیک شاهد پیامدهای فلج کننده اختلالات اینترنت بودند و در این خصوص اظهار نگرانی کردند. این نظرسنجی با حفظ محرمانگی، نظرات برخی شرکت کنندگان را دریافت کرده است. مدیرعامل و بنیانگذار یک شرکت کوچک فعال در صنعت فناوری اطلاعات و خدمات اینترنتی به صراحت بیان کرده است: قطعی و اختلالات اینترنت عامل نابودی بخش بزرگی از کسب و کارهای ایران است. این اظهارنظر یک فعال اقتصادی، عمق نگرانی ها درباره اینترنت را از یک مشکل فنی به یک تهدید وجودی برای کسب و کارها تغییر می دهد.

پایداری زیرساخت های حیاتی از جمله زیرساخت های دیجیتال برای هرگونه فعالیت اقتصادی و به ویژه در شرایط بحران ضروری است. اهمیت دسترسی پایدار و باکیفیت به اینترنت به عنوان یکی از پیش نیازهای حیاتی دورکاری و استمرار عملیات سازمانی در شرایط بحران، باید برای سیاستگذار روشن باشد. تجربه جنگ 12 روزه نشان داد که اختلال اینترنت می تواند کسب و کارها را زمین گیر کند و بی توجهی به پایداری اینترنت، آسیب های بلندمدت اقتصادی را به همراه دارد.