در پی ادعای نخست وزیر استرالیا به دخالت تهران در دو حمله یهودستیزانه در سیدنی و ملبورن، احمد صادقی، سفیر ایران در کانبرا، از این کشور اخراج شد؛ اقدامی بی سابقه که روابط دیپلماتیک تهران و کانبرا را وارد مرحله ای پرتنش کرده است.

به گزارش رویداد 24 به نقل از الجزیره، این رسانه روز گذشته اعلام کرد که آنتونی آلبانیز، نخست وزیر استرالیا، احمد صادقی سفیر جمهوری اسلامی ایران در کانبرا را پس از اتهام به دخالت در دو حمله یهودستیزانه در این کشور، اخراج کرده است. این تصمیم که با واکنش های گسترده ای در سطح دیپلماسی بین المللی همراه شد، روابط ایران و استرالیا را وارد مرحله ای بی سابقه کرد و نخستین اخراج رسمی یک سفیر خارجی از استرالیا پس از جنگ جهانی دوم را رقم زد.

نخست وزیر استرالیا در اظهاراتی کم سابقه، حملات مذکور را اقدامات خصمانه غیرعادی و خطرناک تحت سازماندهی یک کشور خارجی با هدف تضعیف انسجام جامعه استرالیا توصیف کرد. این سخنان در حالی مطرح شد که تنها چند ماه پیش، دولت آلبانیز درخواست رهبر مخالفان استرالیا برای اخراج سفیر ایران را رد کرده بود. حالا، اما نخست وزیر استرالیا تصمیم گرفته روابط دو کشور را به سطحی کم سابقه از تنش برساند.

اتهامات استرالیا علیه سفیر ایران به دو حمله در دهم اکتبر 2023 در رستوران Lewis Continental Kitchen در سیدنی و ششم دسامبر همان سال در کنیسه Adass Israel Synagogue ملبورن بازمی گردد. در هر دو حادثه، مهاجمان با آتش سوزی و تخریب اموال خسارت گسترده ای به جا گذاشتند، اما خوشبختانه هیچ تلفاتی گزارش نشد. دولت استرالیا مدعی است که این حملات تحت هدایت خارجی و با هدف برهم زدن همبستگی اجتماعی در این کشور صورت گرفته اند.

تا پیش از این، مقامات امنیتی استرالیا تنها به تحقیقات امنیتی داخلی بسنده کرده بودند، اما حالا نخست وزیر این کشور با اظهارات صریح خود مستقیماً تهران را مسئول این حملات معرفی کرده است؛ ادعایی که می تواند تبعات سیاسی و حقوقی گسترده ای برای کشورمان به دنبال داشته باشد.

نکته قابل توجه اینجاست که تنها چند ماه قبل، در 13 مهر 1403، رهبر حزب اپوزوسیون دولت استرالیا با انتقاد از پست توییتری صادقی درباره شیخ احمد یاسین، بنیان گذار حماس، خواستار اخراج او شده بود. در آن زمان، آنتونی آلبانیز با رد این درخواست تأکید کرده بود که حفظ روابط دیپلماتیک با ایران برای استرالیا اهمیت بالایی دارد.

صادقی پیش تر در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) با انتشار ویدئویی از شیخ احمد یاسین و اشاره به رفع اسراییل از سرزمین های مقدس فلسطین تا سال 2027 موضع گیری کرده بود. حتی نخست وزیر استرالیا این اظهارات را یهودی ستیز و مشمئزکننده خوانده بود، اما تصمیمی برای اخراج او نگرفته بود.

حالا، اما ماجرای حملات سیدنی و ملبورن همه چیز را تغییر داده و آلبانیز را به اتخاذ موضعی کم سابقه علیه تهران سوق داده است.

احمد صادقی در تیرماه 1402 از سوی حسین امیرعبداللهیان، وزیر وقت امور خارجه ایران، به عنوان سفیر ایران در استرالیا منصوب شد. او پیش از این مسئولیت های دیپلماتیک متعددی داشته که از جمله مهم ترین آن ها می توان به اشتغال در سفارت ایران در اتاوا، حضور در نمایندگی دائم ایران در سازمان ملل در نیویورک، سرپرستی سرکنسولگری ایران در بمبیی و نیز ریاست اداره سوم آسیای جنوبی وزارت خارجه اشاره کرد.

در دوره سرپرستی صادقی در بمبیی بود که ناوگروه ارتش جمهوری اسلامی ایران متشکل از سه ناوشکن نقدی ، بایندر و تنب در بندر مومبای پهلو گرفت و دیدارهای مهمی با فرماندهان ارشد نیروی دریایی هند برگزار شد؛ اتفاقی که در رسانه های هندی بازتاب گسترده ای داشت و از آن به عنوان تقویت روابط تهران-دهلی نو یاد شد.

هم زمان با اعلام اخراج احمد صادقی، نخست وزیر استرالیا تأکید کرد که دولتش تصمیم دارد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را در فهرست سازمان های تروریستی قرار دهد.

پنی وانگ، وزیر امور خارجه استرالیا، نیز اعلام کرد که علاوه بر صادقی، سه دیپلمات دیگر سفارت ایران عنصر نامطلوب شناخته شده و تنها هفت روز فرصت دارند خاک استرالیا را ترک کنند. به گفته او، این تصمیم پس از بررسی های امنیتی و با هماهنگی کامل با سرویس های اطلاعاتی این کشور اتخاذ شده است.

اخراج سفیر ایران از استرالیا و همچنین خارج کردن سفرای استرالیا از تهران تنها یک اقدام دیپلماتیک ساده نیست؛ بلکه نخستین بار پس از جنگ جهانی دوم است که چنین اتفاقی در روابط خارجی استرالیا رخ می دهد. در عرف دیپلماتیک، اعلام عنصر نامطلوب یا همان persona non grata یکی از شدیدترین اقدامات اعتراضی یک کشور در برابر نماینده رسمی کشور دیگر به شمار می رود و معمولاً تنها در موارد جاسوسی، اقدام خصمانه یا نقض جدی قوانین کشور میزبان انجام می شود.

تصمیم دولت آلبانیز عملاً روابط تهران-کانبرا را وارد مرحله ای بی سابقه از تنش کرده و پیش بینی می شود که در هفته های آینده واکنش رسمی ایران به این اقدام اعلام شود.

جالب اینجاست که آلبانیز تا پیش از این ماجرا، مواضع نسبتاً معتدلی در قبال مناقشه فلسطین و اسراییل اتخاذ کرده بود. او در جریان هشتادمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سپتامبر 2025 اعلام کرد که استرالیا آماده است تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی را به رسمیت بشناسد؛ موضعی که در مقایسه با بسیاری از کشورهای غربی، لحنی نرم تر محسوب می شد.

با این حال، حملات سیدنی و ملبورن و اتهام دخالت تهران در این حوادث، رویکرد نخست وزیر استرالیا را تغییر داده و حالا به یکی از جدی ترین بحران های دیپلماتیک سال های اخیر بین دو کشور تبدیل شده است.