فرارو- روانشناسان هشدار می دهند گرچه جست وجوی معنا در زندگی ارزشمند است، اما باید با رویکردی آرام و تدریجی دنبال شود تا به اضطراب و احساس ناکافی بودن منجر نشود.

به نقل از ای پی نیوز، هدف زندگی ات را پیدا کن. این توصیه به قدری رایج شده که کمتر کسی آن را زیر سؤال می برد. با این حال، برای بسیاری به جای آن که الهام بخش باشد، تبدیل به باری سنگین شده است. این پرسش پیش می آید که: چگونه باید این هدف را پیدا کنم و اگر هرگز موفق به یافتنش نشوم چه؟ این احساس، همان چیزی است که روانشناسان آن را اضطراب هدف می نامند؛ احساسی آزاردهنده که فرد تصور می کند باید یک هدف کلی و بزرگ در زندگی داشته باشد، اما راه یافتن آن برایش نامشخص است.

تعریف هدف انعطاف پذیر است. آیا انسان فقط می تواند یک هدف داشته باشد یا چندین هدف ممکن است؟ آیا این هدف باید حتماً به خدمت رسانی به دیگران مرتبط باشد یا می تواند صرفاً فعالیتی باشد که برای خود فرد لذت و معنا ایجاد کند؟ تاد کشدان، استاد دانشگاه جورج میسون و بنیان گذار آزمایشگاه رفاه این دانشگاه، هدف را نه یک فرمان یا قانون برای رفتار، بلکه نوعی قطب نما می داند که می توان انتخاب کرد از آن پیروی کرد تا انرژی های فرد به سوی یک جهت اصلی در زندگی هدایت شود. او می گوید:

احساس هدف می تواند شکاف بین آن چه هستید و آن چه ایده آل شماست را پر کند.

کشدان تأکید می کند که افراد می توانند زندگی پربار و معناداری داشته باشند، حتی بدون این که هرگز یک هدف مشخص و تعریف شده برای خود بیان کنند. با این حال، دلایل متعددی وجود دارد که والدین، معلمان، مربیان و حتی مشاوران آنلاین بر یافتن هدف به عنوان کلید یک زندگی خوب تأکید می کنند. پژوهش ها نشان داده اند افرادی که حس قوی تری از هدف دارند، معمولاً از نظر جسمی و روانی سالم ترند. اما مشکل اینجاست که این واژه آن قدر سنگین شده که یافتن هدف، برای بسیاری خود به منبع اضطراب تبدیل شده است.

اصطلاح اضطراب هدف ظاهراً نخستین بار در سال 2014 توسط لاریسا رینی، دانشجوی تحصیلات تکمیلی دانشگاه پنسیلوانیا، مطرح شد و به تدریج رواج یافت. الیزابت گیلبرت، نویسنده مشهور کتاب خاطرات غذا، دعا، عشق بارها از وسواس ناسالم نسبت به زندگی هدفمند سخن گفته و آن را فرمولی که به همه ما خورانده شده توصیف کرده است.

انسان همواره به دنبال یافتن معنا و هدف زندگی بوده است. جودی دی، روان درمانگر و نویسنده کتاب زندگی غیرمنتظره: چگونه بدون فرزند امید، معنا و آینده ای رضایت بخش پیدا کنیم می گوید: بخشی از ماهیت آگاهی انسانی، فکر کردن به جایگاه مان در جهان است. اما بسیاری از منابع سنتی که در یک قرن گذشته برای یافتن معنا به آن ها تکیه می کردیم، در حال کمرنگ شدن هستند.

همچنین، در گذشته بسیاری از والدین هدف خود را در این می دیدند که فرزندانشان زندگی بهتری نسبت به خودشان داشته باشند؛ اما دی می گوید که اعتماد به تحقق این امید در جامعه امروز کمتر شده است. استیگر می گوید: حالا ما مجبوریم کار دشوارتری انجام دهیم؛ یعنی هر کس به تنهایی همه چیز را کشف کند و بفهمد که در کجای این جهان قرار می گیرد.

استیگر پیشنهاد می کند ابتدا بپذیرید که لازم نیست فوراً یک هدف مشخص پیدا کنید؛ خودِ جست وجوی هدف می تواند به زندگی معنا بدهد. او توضیح می دهد که این روند شامل شناخت خود، امکانات و توانایی ها، فهمیدن آن چه برایتان مهم است، آن چه می خواهید در خود یا جهان بهبود دهید، و سپس بررسی این است که آیا می توانید تأثیری بگذارید یا خیر. به گفته او:

فرهنگ ما بیش از حد بر نتیجه متمرکز است و از فرآیند گریزان. شاید بهترین توصیه این باشد که عجله نکنید و با ندانستنِ گاه به گاه کنار بیایید.

جردن گرومت، نویسنده کتاب کد هدف بین هدف بزرگ و هدف کوچک تفاوت قائل است و معتقد است که بسیاری در جست وجوی اولی دچار استرس می شوند و دومی را نادیده می گیرند. او می گوید: هدف بزرگ معمولاً بلندپروازانه، دشوار و گاه دست نیافتنی است. شبکه های اجتماعی پر از افرادی است که می خواهند این نسخه از هدف را به شما تحمیل کنند تا از آن کسب درآمد کنند.

به باور او، بهتر است روی هدف کوچک تمرکز کنید؛ چیزی که برخی ممکن است به آن سرگرمی بگویند، مانند باغبانی، آواز خواندن یا جمع آوری کارت های ورزشی. این هدف می تواند از طریق شغل یا کار داوطلبانه نیز پیدا شود. گرومت می پرسد: چه کاری می توانم انجام دهم که مرا به وجد آورد، مرا پُر کند و استفاده خوبی از وقتم باشد؟

به گفته او، این کار فقط برای رشد فردی نیست؛ وقتی افراد کاری را که دوست دارند انجام می دهند، دیگران به سمت شان جذب می شوند و این می تواند به ایجاد جامعه منجر شود. البته همه موافق نیستند که سرگرمی و علاقه شخصی همان هدف است. کشدان می گوید مطالعه کتاب به خودی خود هدف نیست، بلکه ابزاری برای کشف آن است: این ها مثل دانه های نوپایی هستند که شاید بخواهید با عمق و جدیت بیشتری در زندگی تان دنبال کنید.

گاهی یک رویداد آسیب زا می تواند هدف زندگی فرد را تغییر دهد یا شکل دهد. جودی دی می گوید که همیشه تصور می کرد هدفش تربیت خانواده است، اما در اوایل دهه 40 زندگی دریافت که هرگز فرزندی نخواهد داشت. او با یادآوری آن دوران می گوید: احساس می کردم به عنوان یک انسان بی فایده ام، چون مادر نبودم. با این حال، او بعدها جامعه ای آنلاین به نام Gateway Women برای زنان بدون فرزند ایجاد کرد و اکنون در روستایی در ایرلند، که محل زندگی اش است، در حال تشکیل گروه های حضوری برای گردهم آوردن این افراد در دوران سالمندی است. دی می گوید: احساس می کنم زنده بودن در این زمان، داشتن یک پلتفرم و آگاهی، یک امتیاز فوق العاده است و این همان هدف زندگی من است.