چند سالی است که خودروهای کراس اوور بسیار پرطرفدار شده و هر ساله بخش اعظمی از فروش کمپانی های مختلف به این نوع مدل ها اختصاص پیدا می کند.

به گزارش آخرین خودرو، چند سالی است که خودروهای کراس اوور بسیار پرطرفدار شده و هر ساله بخش اعظمی از فروش کمپانی های مختلف به این نوع مدل ها اختصاص پیدا می کند. بر اساس آمارهای رسمی، خودروهای شاسی بلند و کراس اوور اکنون بیشترین مشتری را در سرتاسر دنیا دارند، طوری که بازار سایر مدل ها را کساد کرده و حتی موجب توقف تولید برخی از آنها شده اند.

خودروهای کراس اوور و شاسی بلندها (SUV) با آنکه اشتراکات ظاهری زیادی با هم دارند، اما از لحاظ فنی و ساختاری، متفاوت از هم هستند. از نظر عموم مردم، هر خودرویی که ارتفاع آن از سطح زمین بالاتر از حد متعارف باشد، در دسته شاسی بلندها جای می گیرد. از این رو، خیلی از کراس اوورهای موجود در بازار با لفظ شاسی بلند خطاب می شوند. اما تعریف واقعی یک خودروی کراس اوور چیست و چه مشخصاتی دارد؟

اصلی ترین تفاوت یک خودروی کراس اوور با یک شاسی بلند را باید در زیر پوسته آنها جستجو کرد. کراس اوورها معمولاً بر اساس شاسی و بدنه یکپارچه ساخته می شوند، درست مثل مدل های سدان. جالب اینکه شمار زیادی از کراس اوورها بر مبنای پلتفرمی مشترک با مدل های سدان توسعه یافته اند. به همین خاطر نباید خیلی بر روی توانمندی های آفرودی یک خودروی کراس اوور حساب باز کرد. از جمله کراس اوورهای معروف بازار ایران می توان به هیوندای سانتافه، تویوتا RAV4، سری تیگو از چری و ایران خودرو ری را اشاره نمود.

اما در مقابل، یک شاسی بلند واقعی از شاسی مستقل از بدنه یا اصطلاحاً نردبانی سود می برد. این نوع شاسی مقاومت بالاتری داشته و توانایی حرکت در مسیرهای آفرود را به شکل قابل ملاحظه ای افزایش می دهد. مرسدس G کلاس، تویوتا لندکروزر، لکسوس LX و نیسان پاترول در این دسته طبقه بندی می شوند. علاوه بر این، سیستم تعلیق مدل های کراس اوور بیشتر برای رانندگی در شهر و جاده طراحی شده و تفاوت شاخصی با مدل های سواری و هاچبک ندارد؛ ولی تعلیق شاسی بلندها برای نمایش بهترین عملکرد در مسیرهای ناهموار و خارج از جاده آماده سازی شده است.

خودروهای شاسی بلند واقعی عموماً به موتورهای پرقدرتی مجهز هستند و به دلیل شاسی مقاوم تر ظرفیت یدک کشی بیشتری دارند. اما اکثر کراس اوورها دارای موتورهای کم حجم هستند. این موضوع سبب شده کراس اوورها از نظر میزان مصرف سوخت در وضعیت بهتری قرار بگیرند.

تا اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990 میلادی، شاسی بلندها به عنوان نسخه ای راحت تر و مجهزتر از وانت های آن دوران شناخته می شدند. این خودروها قوی، همه جارو و مناسب شرایط مختلف جاده ای بودند و کلید موفقیت آنها در همان نامشان یعنی SUV نهفته بود. شاید بدانید این نام از عبارت Sport Utility Vehicle به معنای خودروی اسپرت کاربردی برگرفته شده است.

در اواسط دهه 1990، برخی خودروسازان ایده نوین خودرویی با ظاهر و ارتفاع یک شاسی بلند، اما بر پایه پلتفرم مدل های سواری را مطرح کردند. اینجا بود که کراس اوور به معنای امروزی متولد شد؛ خودرویی خانوادگی، با ارتفاع بالا، توانایی نسبی در حرکت در مسیرهای ناهموار و اغلب مجهز به سیستم چهار چرخ محرک (AWD) یا امکان سفارش آن. با وجود این، اولین تلاش جدی برای ساخت یک خودروی کراس اوور به سال 1980 برمی گردد.

اواخر دهه 1970 و اوایل دهه 1980 دوران خوشی برای صنعت خودروی آمریکا نبود. ای ام سی ایگل (AMC Eagle) با ظاهری نه چندان جذاب، اما ایده ای پیشرو در این برهه وارد بازار شد. این خودرو که بیشتر به یک استیشن واگن شباهت داشت، با سیستم تعلیق مرتفع و سامانه چهار چرخ محرک دائمی به فروش می رسید. ایگل توانایی قابل قبولی در مسیرهای خارج جاده داشت و مصرف سوختش نیز برای آن دوره مناسب بود. این خودرو که بین سال های 1980 تا 1982 روی خط تولید قرار داشت، آغازگر مسیری جدید در صنعت خودروسازی شد.

جیپ چروکی XJ تولیدی بین سال های 1983 تا 2001 را می توان حلقه گمشده بین شاسی بلندها و کراس اوورها دانست. این مدل که با شاسی و بدنه یکپارچه تولید می شد، نسبت به نسل قبلی ابعاد کوچک تر و وزن کمتری داشت. با آنکه این نسل توانایی آفرود خود را حفظ کرده بود، اما طراحی جمع و جور و راحتی بیشتر، آن را برای مشتریان شهری نیز جذاب می کرد.

با معرفی نسل اول تویوتا RAV4 در سال 1994، تعریف جدیدی از کراس اوور شکل گرفت. این خودرو که روی پلتفرمی تازه اما با استفاده از قطعات مدل های کارینا و کرولا ساخته شده بود، ترکیبی از چابکی سواری شهری و قابلیت حرکت در مسیرهای ناهموار را ارائه می داد. نام RAV4 از عبارت Recreational Activity Vehicle 4-wheel Drive برگرفته شده که به معنای خودروی چهار چرخ محرک برای فعالیت های تفریحی است. البته اولین نسل این خودرو در برخی بازارها با دیفرانسیل جلو هم به فروش رسید. جالب است بدانید که نسخه الکتریکی این خودرو در سال 1997 به عنوان اولین کراس اوور برقی جهان معرفی شد.

در حالی که برندهای آمریکایی تا میانه دهه 2000 همچنان روی شاسی بلندهای مبتنی بر وانت تمرکز داشتند، خودروسازان ژاپنی مسیر متفاوتی را انتخاب کردند. سوبارو فارستر در سال 1997 بر پایه پلتفرم ایمپرزا ساخته شد، اما ارتفاع بیشتری داشت، موقعیت نشستن راننده بالاتر بود و طراحی جعبه ای آن استیشن واگن های قدیمی را تداعی می کرد. پیشرانه 2.5 لیتری باکسر و سیستم چهار چرخ محرک دائمی، فارستر را به خودرویی مطمئن برای تمام فصول تبدیل نموده بود.

نسل اول هوندا HR-V که در سال 1998 معرفی شد، به عنوان پایه گذار کلاس کراس اوورهای کوچک شناخته می شود. نسخه های مجهز به سیستم چهار چرخ محرک، به پیشرانه VTEC دسترسی داشتند و انتقال قدرت به محور عقب به صورت هوشمندانه و در زمان لغزش چرخ های جلو انجام می شد.

لکسوس RX در سال 1998 در قامت یک کراس اوور لوکس معرفی شد و در نسل دوم خود (2003) به سایز متوسط ارتقا پیدا کرد. این خودرو که در ژاپن با نام هریِر عرضه می شد، ترکیبی از راحتی سدان های لوکس و توانایی شاسی بلندها را ارائه می داد. حالت Snow نیز برای حرکت نرم تر روی سطوح لغزنده در نظر گرفته شده بود.

فورد اسکیپ که در سال 2000 معرفی شد، نتیجه همکاری مشترک با مزدا بود. این کراس اوور به سیستم چهار چرخ محرک دائمی با دیفرانسیل مرکزی قفل شونده مجهز بود و بعدها نسخه های هیبریدی و پلاگین هیبرید آن نیز عرضه شد.

لندرور دیسکاوری در سال 1989 با هدف پر کردن شکاف موجود بین دیفندر و مدل لوکس رنجرور معرفی شد. در ابتدا ساختار و توانمندی های این خودرو نزدیک به دیفندر بود، اما با گذشت زمان، دیسکاور خصوصیاتی مشابه با رنجرور پیدا کرد و مسیر تکامل آن به سمت این مدل هدایت شد.

به همین خاطر، نسل های جدیدتر دیسکاوری، از کابینی راحت و با کیفیت تر و طراحی بهتر برخوردار هستند. البته لندرور تلاش کرده با تجهیز این خودرو به سیستم های پیشرفته، قابلیت های آفرودی آن را کماکان در سطحی قابل قبول حفظ کند. این موضوع سبب شده بسیاری از کارشناسان دیسکاوری را در فضای خاکستری موجود بین یک شاسی بلند و کراس اوور قرار دهند.