علی دایی، اسطوره فوتبال ایران، سال هاست از فوتبال در ایران کناره گیری می کند؛ اگر سال های نخست این دوری از روی اجبار بود، در سال های اخیر آگاهانه و از روی میل شده. دایی می گوید بیرون از دنیای فوتبال خوشحال است و از اینکه می تواند وقت بیشتری به همراه خانواده بگذراند، راضی. با وجود این، حتی اگر دایی، آگاهانه این مسیر را انتخاب کرده باشد، جای خالی اش در فوتبال ایران حس می شود؛ به ویژه اینکه این رشته، بخش زیادی از محبوبیتش را از دست داده، با فسادهای ریزودرشت آمیخته و مدیران کم وبیش بله قربان گو به خود دیده است.

آن اردیبهشت 1398

علی دایی بخش جدایی ناپذیر فوتبال ایران است؛ برکسی پوشیده نیست که اگر این فوتبال نحیف و کم جان، هنوز هم در مجامع بین المللی شناخته شده است، به لطف علی دایی و مهارتش در گلزنی است. او تا قبل از آنکه غول های بزرگ و معاصر فوتبال جهان یعنی رونالدو و مسی، ماشین وحشتناک گلزنی شان را آتش کنند، به تنهایی عنوان آقای گلی دنیا در رده ملی را یدک می کشید. برای کسی قابل تصور نبود بازیکنی معمولی بتواند این رکورد جذاب که دایی در تیم ملی فوتبال ایران، ثبت کرده بود را بشکند.

دایی به غیر از حضور پررنگ در عرصه بازی، به عنوان سرمربی هم کم خبرساز نشد؛ درست است که افتخاراتش به عنوان مربی هرگز به اندازه افتخاراتش به عنوان بازیکن نشد؛ ولی در همان عصر تقریبا کوتاه هم، جنجال هایی رقم خورد که یک پایش شهریار ایستاده بود؛ از تولد واژه غش کردن داور گرفته تا فساد در صدور کارت های معافیت جعلی. البته که زبان سرخ، سرانجام عرصه را به او تنگ آورد و در راستای افشاگری های بی پرده اش از شرایط مدیریت وقت در سایپا، در اردیبهشت 1398 مجبور به قطع همکاری با این باشگاه شد. آن روزها برای کسی باورپذیر نبود که دوری دایی از فوتبال بیش از 2 هزار روز طول بکشد؛ ولی باوجود شایعات فراوان، چنین شده؛ شهریار سال ها از فوتبال ایران فاصله گرفته و این فاصله همان طور که خودش گفته تا زمانی که آقازاده ها در راس امور باشند ادامه خواهد داشت.

منع فعالیت در فوتبال ایران

از همان اردیبهشت 98 تا شاید یک سال قبل، شایعه منع فعالیت علی دایی در فوتبال ایران، قویا تکرار می شد. می گفتند ماهیت کسی را فاش کرده که نباید؛ در نتیجه حکمش این است که دیگر در ایران مربیگری نکند. البته که هرگز چنین موضوعی رسمی عنوان نشد ولی نشانه هایی برایش پیدا می شد. مثلا گزینه اصلی هدایت تیم ملی بود و مذاکرات مثبتی هم با فدراسیون فوتبال ایران انجام داد؛ اما پس از استعلام اولیه، دیگر خبری از آقای رییس برای نهایی کردن قرارداد نشده بود. معنی اش روشن بود: دایی نباید به تیم ملی بیاید.

بعدها خبر رسید پیشنهادهایی از تیم های شهرستانی داشته که آن ها را بی پاسخ گذاشته است. روزهای نخست کسی نمی دانست این عدم تمایل ها دستوری است یا اختیاری. با این حال، از آنجا که دایی به واسطه بیزینسش علاقه ای به خروج از تهران نداشت، طرح موضوعاتی مبنی بر منع فعالیتش در حد شایعه باقی ماند. هرچند که او بالاخره به این فرضیات پایان داد؛ درست روزی که مقابل عادل فردوسی پور نشست خبر داد که منعی برای فعالیت در فوتبال ایران ندارد ولی ممنوع المعامله است!

یکی دیگر از محدودیت هایی که در مسیر تغییر کاراکتر ورزشی علی دایی حاصل شده بود. فعالیت های اینستاگرامی دایی در روزهایی که التهابات جامعه به اوج رسیده بود، در برهه ای برایش سختی به بار آورد که همین ممنوع المعامله بودن، یکی از آن ها است. دایی در طول این چندسال انزوای خودخواسته، کاراکتری اجتماعی هم پیدا کرد که به راحتی اجازه پاسخ دادن به پیشنهادات فوتبالی اش را نمی داد؛ به ویژه آنکه در 2 برهه به طور رسمی عنوان شد که پیشنهاد رضا درویش برای برگشتن به پرسپولیس و هدایت این تیم را رد کرده است.

جای دایی در عکس یادگاری نیست

درست است که در بازه ای از زمان، محدودیت هایی برای شهریار فوتبال ایران رقم خورد؛ ولی هرگز از یاد نرفت. برعکس، به میزان محبوبیت او افزوده شد. کم نیستند چهره های وزشی، هنری، سیاسی-اجتماعی که در طول این همه سال دوری شهریار از دنیای فوتبال، قرار ملاقات هایی با دایی ترتیب داده و عکس ملاقات را در صفحات مجازی و حقیقی بازتاب داده اند. آخرین آن ها سردار آزمون است که به تازگی عکسی به یادگار به دایی انداخته و با عبارت نامبروان او را مورد خطاب قرار داده است.

هرچقدر هم که این تصاویر زیبا باشد و به دل بنشیند، واضح است جای دایی در عکس های یادگاری نیست. او شناسنامه فوتبال ایران است و اگر مدیری دلسوز در راس امور بود، از این پتانسیل برای ارتقای بسیاری از امور، به ویژه فوتبال، بهره می برد. واضح است با دایی، فوتبال ایران نه درجه 2 و در آستانه تبدیل به درجه 3 شدن بود، نه کسی به راحتی فرصت رشد فساد در لایه های زیرین این ورزشی را به دست می آورد، نه کنفدراسیون فوتبال آسیا به راحتی میزبانی را از ایرانی ها سلب می کرد، نه این همه فیفا به انزوای این فوتبال می دمید. افسوس که دایی، از سوی همان مدیران در برهه ای در تنگنا قرار گرفت تا عزلت خودخواسته را به همراهی با آن ها ترجیح دهد.