شرکت سایپا چند سال بعد از عرضه خودروهای پلتفرم X200 (تیبا، ساینا و کوییک) بالأخره تصمیم گرفت محصولی رده بالاتر را با برند خود عرضه کند و وارد رقابتی جدی تر با محصولات ایران خودرو شود. به این ترتیب خودرو شاهین در اواخر سال 1399 و با مدل 1400 به صورت رسمی وارد بازار شد.

به گزارش خودرو 45، شاهین ابتدا در تیپ G و با گیربکس دنده ای به بازار آمد، اما تقاضای بالا برای خودروهای با گیربکس اتوماتیک باعث شد تا سایپا به فکر عرضه نسخه های اتوماتیک این خودرو بیفتد. نخستین تیپ اتوماتیک شاهین، نسخه CVT بود که از سال 1402 به بازار آمد، اما روند توسعه شاهین به همین جا ختم نشد و حدود یکسال بعد، سایپا دومین نسخه اتوماتیک این خودرو که با نام شاهین پلاس شناخته می شود را به بازار عرضه کرد.

شاهین CVT و شاهین پلاس اتومات در عین شباهت، تفاوت هایی باهم دارند که گاهی کار خریدار را برای انتخاب سخت می کند و مقایسه شاهین CVT با شاهین پلاس در این شرایط راه گشا خواهد بود.

از آن جایی که شاهین CVT و شاهین پلاس در واقع دو نسخه از یک خودرو هستند، هر دو ظاهر یکسانی دارند و مقایسه طراحی معنا ندارد. فقط می توانیم بگوییم که طراحی ظاهری سایپا شاهین در همه نسخه ها، در عین سادگی متناسب است و همین تناسب باعث شده تا این خودرو بین خریداران مقبولیت ظاهری خوبی داشته باشد.

در نسخه های اتوماتیک که مورد بررسی ما هستند، یک سری تزیینات کرومی در بخش هایی مثل قاب دور جلوپنجره، دستگیره درب ها و نوار بالای جاپلاکی عقب هم به ظاهر خودرو اضافه شده است تا این نسخه ها را کمی لوکس تر از برادران دنده ای نشان دهد. تنها نکته منفی طراحی ظاهری شاهین را هم باید رینگ های 15 اینچی بدانیم که نسبت به ابعاد کلی خودرو کوچک به نظر می رسند و ای کاش در نسخه های اتوماتیک از رینگ 16 اینچی استفاده می شد.

برای تشخیص دادن نسخه CVT از پلاس باید خیلی ریزبین باشید و اول به بج روی گلگیر جلو سمت راست دقت کنید که نوشته آن نشان دهنده نوع گیربکس خودرو (CVT یا AT) است. ضمن این که روی درب صندوق بار نسخه پلاس نوشته شاهین + را می بینیم. آخرین تفاوت ظاهری این دو نسخه هم دودی بودن شیشه های عقب در شاهین پلاس است.

درون کابین نسخه های اتوماتیک شاهین از دو رنگ مشکی و کِرِم به همراه تزیینات طرح چوب استفاده شده است که نسبت به نسخه های دنده ای حس لوکس تری را به سرنشینان منتقل می کند. مانیتور بزرگ تر (10اینچی) سیستم مالتی مدیا هم این لوکس گرایی را تشدید می کند.

اما مواردی مثل استفاده از پلاستیک خشک در همه جای کابین یا مشخص بودن قاب ایربگ سرنشین جلو نشان می دهد که کماکان با خودرویی بسیار اقتصادی طرف هستیم و نباید توقع خود را زیاد بالا ببریم. البته اگر از این اشکالات بگذریم، کابین شاهین سی وی تی و شاهین پلاس طراحی قابل قبولی دارد و چیدمان منظم و مونتاژ قابل قبول قطعات باعث می شود تا نمره قبولی بگیرد.

از تفاوت های کابین نسخه های CVT و پلاس هم باید به تفاوت در طرح لیور دنده و دوخت صندلی ها و هم چنین روشن تر بودن رنگ قطعات طرح چوب در شاهین پلاس اشاره کنیم.

فضای کابین شاهین هم در همه نسخه ها یکسان و نسبت به ابعاد بدنه قابل قبول است و 4 نفر سرنشین بزرگسال می توانند نسبتاً راحت در کابین بنشینند. اما عرض خودرو چندان زیاد نیست و اضافه شدن سرنشین پنجم تاحدود زیادی از راحتی نفرات ردیف عقب می کاهد. صندلی ها هم نسبت به اکثر رقبا راحتی و دربرگیرندگی بهتری دارند.

پیشرانه شاهین اتوماتیک CVT با نسخه های دنده ای یکسان است و در این خودرو پیشرانه 1.5 لیتری توربو 8 سوپاپ با حداکثر قدرت 110 اسب بخار و حداکثر گشتاور 178 نیوتن متر را می بینیم. همان طور که از نام این نسخه مشخص می شود، گیربکس آن از نوع اتوماتیک ضریب متغیر (CVT) است که در حالت تیپ ترونیک، 7 دنده را شبیه سازی می کند. مصرف سوخت ترکیبی و شتاب صفرتاصد شاهین CVT هم به ترتیب برابر با 7.5 لیتر در صد کیلومتر و 13 ثانیه است.

اما سایپا در شاهین پلاس بالأخره از پیشرانه 8 سوپاپ دل کند و یک قلب تپنده 1.6 لیتری تنفس طبیعی 16 سوپاپ را در سینه این خودرو قرار داد. پیشرانه مذکور که در سایپا با کد ME16 شناخته می شود، نسخه ایرانیزه پیشرانه EC5 پژو سیتروئن است و ساختاری تقریبا یکسان با پیشرانه TU5 پلاس ایران خودرو دارد. این پیشرانه در شاهین پلاس حداکثر قدرت 111 اسب بخار و حداکثر گشتاور 150 نیوتن متر را تولید و نیروی خود را از طریق یک گیربکس 6 سرعته اتوماتیک به محور جلو منتقل می کند. مصرف سوخت ترکیبی و شتاب صفرتاصد شاهین پلاس هم به ترتیب برابر با 7.2 لیتر در صد کیلومتر و 13.5 ثانیه است.

در تجربه رانندگی شاهین اتوماتیک CVT و شاهین پلاس ابتدا از شباهت ها شروع می کنیم. در هر دو خودرو نسبت به این رده قیمتی سواری نسبتاً نرمی را تجربه می کنیم اما در مسیرهای با کیفیت آسفالت پایین، مقداری لرزش به کابین منتقل می شود که چندان به سیستم تعلیق مربوط نیست و بیش تر از سمت تایرهای ایرانی فابریک است که متأسفانه کیفیت خوبی ندارند. شاهین سی وی تی و شاهین پلاس در بحث پایداری هم قابل قبول هستند و سیستم فرمان برقی آن ها دقت مطلوبی دارد.

اما با توجه به پیشرانه و گیربکس متفاوت، طبیعی است که حس رانندگی شاهین اتوماتیک CVT و شاهین پلاس مشابه نباشد. در شاهین CVT به خاطر نوع گیربکس و هم چنین توربو بودن پیشرانه، آغاز حرکت کمی لخت و با تأخیر است که این تأخیر چندان در شاهین پلاس دیده نمی شود. به همین دلیل در آغاز حرکت، شاهین پلاس جلو می افتد اما گشتاور بالاتر پیشرانه شاهین CVT و ارائه آن در دور موتور پایین تر، در ادامه به داد آن می رسد و باعث می شود تا در نهایت شاهین CVT شتاب بهتری را ثبت کند.

البته ناگفته نماند که اگرچه عدد شتاب شاهین پلاس کمی بیش تر است اما این نسخه به دلیل AT بودن گیربکس و تعویض دنده های واقعی، لذت رانندگی بسیار بهتری نسبت به شاهین سی وی تی دارد.

در بحث عایق بندی و سروصدای داخل کابین هم در شرایط رانندگی نرمال شهری تفاوت خاصی بین دو خودرو دیده نمی شود اما در مسیرهای سربالایی یا در مواقع شتاب گیری که مجبور به بالا نگه داشتن دور موتور هستیم، شاهین پلاس کم سروصداتر ظاهر می شود. اما شاهین به صورت کلی در بحث عایق بندی کابین آن چنان ایده آل نیست و علی رغم بهبود نسبت به گذشته، کماکان در این فاکتور جای کار دارد.

شاهین CVT و شاهین پلاس نسبت به قیمت شان از نظر آپشن در سطح قابل قبولی هستند و تفاوت آن ها تنها در بهره مند بودن شاهین پلاس از صندلی برقی راننده و گرم کن صندلی های جلو خلاصه می شود. البته این محصولات سایپا پرآپشن ترین خودروهای رده قیمتی خود نیستند و رقیبی مثل تارا اتوماتیک V4 آپشن های بیش تری را ارائه می دهد.

از آپشن های مشترک شاهین اتوماتیک سی وی تی و شاهین پلاس هم می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

کی لس استارتر، کروز کنترل و محدودکننده (لیمیتر) سرعت، سانروف، تهویه مطبوع اتوماتیک، مالتی مدیا با مانیتور 10 اینچی لمسی و مسیریاب، سنسور پارک عقب، دوربین دید عقب، سنسور فشار باد لاستیک ها (TPMS)، آینه های جانبی تاشو برقی با گرم کن، سنسور نور (اتو لایت)، مه شکن جلو و عقب، دی لایت، فرمان با نیروی کمکی برقی، کنترل پایداری الکترونیکی (ESC)، کنترل کشش (TCS)، کنترل شروع حرکت در سربالایی (HSA)، 2 ایربگ و…

شاهین پلاس در مصرف سوخت، استهلاک، لذت رانندگی و آپشن برتر از شاهین CVT است اما این برتری ارزان نیست و این خودرو در بازار آزاد حدود 25 درصد گران تر از شاهین سی وی تی ارزش گذاری می شود. شاهین اتوماتیک CVT علاوه بر این قیمت ارزان تر، شتاب بهتری هم نسبت به نسخه پلاس دارد.

بنابراین اگر محدودیت بودجه ای ندارید؛ شاهین پلاس با توجه به تکنولوژی بالاتر پیشرانه و گیربکس انتخاب بهتری خواهد بود. اما شاهین CVT هم نسبت به مبلغ پرداختی ارزش خرید مناسبی دارد و اگر حوصله نگهداری از پیشرانه های توربو را دارید، از خرید آن پشیمان نخواهید شد.