فرارو- بیش از دو ماه پس از آغاز درگیری مستقیم میان تهران و تل آویو، تنش ها بار دیگر رو به اوج گذاشته است. مقامات اسراییلی با تشدید لحن تهدیدهای خود علیه ایران، ارتش را به حالت آماده باش فراخوانده اند تا برای هر سناریوی احتمالی آماده باشند.

به نقل از الجزیره نت، روز دوشنبه، 11 اوت، یسراییل کاتس، وزیر جنگ اسراییل، در واکنشی کم سابقه به انتشار تصاویری از فهرست ادعایی مقامات اسراییلی، به طور مستقیم رهبر ایران را تهدید به ترور کرد.

تریتا پارسی، معاون اجرایی اندیشکده آمریکایی کوینسی ، در مقاله ای تحلیلی نوشت که حملات اخیر اسراییل تنها متوجه برنامه هسته ای ایران نبوده است. او استدلال کرد که تل آویو در واقع در پی آن است تا ایالات متحده را به رویارویی مستقیم با ایران بکشاند؛ اقدامی که به باور او بخشی از راهبردی گسترده تر برای تضعیف و سرنگونی جمهوری اسلامی محسوب می شود. به گفته پارسی، هدف نهایی اسراییل این است که ایران به سرنوشتی مشابه سوریه یا لبنان دچار شود؛ کشوری که هر زمان بخواهد بتواند با توان نظامی خود آن را بمباران کند.

در همین چارچوب، رییس پیشین شورای ملی ایرانی-آمریکایی ــ که به جریان های میانه رو در داخل ایران نزدیک دانسته می شود در تحلیلی احتمال وقوع تقابل جدید میان ایران و اسراییل در هفته های پیش رو را بعید ندانست و آن را جنگی خونین تر توصیف کرد. هم زمان، اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک در گزارشی تأکید کرده است که اسراییل ممکن است در پی اجرای حملاتی تازه برای نابودی قاطع برنامه هسته ای ایران باشد، به ویژه در صورتی که تلاش های دیپلماتیک به شکست بینجامد. به باور ناظران، مجموعه این تحلیل ها و مواضع، در کنار تحولات اخیر در میدان و سیاست، سناریوی آغاز موج دوم حمله مشترک آمریکا و اسراییل علیه ایران را پررنگ تر می کند.

مذاکرات مربوط به آتش بس و تبادل اسرا میان حماس و اسراییل، با وجود میانجیگری قطر و ایالات متحده، به بن بست رسیده و چشم انداز جنگ و آینده غزه را در وضعیتی مبهم و ایستا قرار داده است. در پی این شکست دیپلماتیک، بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل و سپس کابینه امنیتی این رژیم، تصمیم گرفتند طرح اشغال غزه را به اجرا بگذارند؛ طرحی که هدف اصلی آن پایان دادن به حضور و نفوذ حماس در این باریکه عنوان شده است. روزنامه راست گرای اسراییل هیوم گزارش داد که پیش نویس این طرح پیش از تصویب نهایی در تل آویو، ابتدا با اصلاحات و تغییراتی از سوی ایالات متحده مواجه شد و پس از آن، مهر تأیید واشنگتن را دریافت کرد.

بر پایه گزارش های رسانه های عبری، طرح نظامی جدید اسراییل برای غزه شامل انتقال کامل ساکنان این باریکه به جنوب و اعمال محاصره ای همه جانبه بر آن است. سپس ارتش اسراییل طی عملیاتی پنج ماهه، به صورت محله به محله پیشروی خواهد کرد تا زیرساخت های حماس را منهدم ساخته و مدیریت این منطقه را در دست گیرد.

با وجود تبلیغات گسترده دولت، این طرح در داخل اسراییل و همچنین در سطح بین المللی با موجی از انتقادها مواجه شده است. برخی از نمایندگان کنست هشدار داده اند که اشغال مستقیم غزه، تل آویو را بر اساس قوانین بین المللی موظف خواهد کرد سالانه بین 35 تا 52.5 میلیارد دلار برای اداره امور این منطقه هزینه کند. هم زمان در عرصه دیپلماسی، سیاست های تهاجمی بنیامین نتانیاهو واکنش تند کشورهای اروپایی را نیز در پی داشته است.

در همین راستا، فرانسه اعلام کرده قصد دارد در ماه سپتامبر به طور رسمی دولت فلسطین را به رسمیت بشناسد. در چنین فضایی، تحلیلگران سیاسی بر این باورند که نتانیاهو ممکن است بار دیگر به راهبرد شناخته شده صادرات بحران ها به خاورمیانه متوسل شود. احتمال گسترش ماجراجویی نظامی به جبهه های دیگری همچون لبنان یا حتی ایران مطرح شده است؛ اقدامی که می تواند هم نگاه افکار عمومی جهان را از غزه منحرف سازد و هم جبهه داخلی اسراییل را دست کم موقتاً متحد کند.

ارتش اسراییل در روزهای اخیر مانور بزرگ هوایی را به اجرا گذاشت. این رزمایش به فرماندهی ایال زمیر، رییس ستاد ارتش اسراییل انجام شد و شامل شبیه سازی حملات همزمان از چندین جبهه بود.رسانه های عبری نوشتند: اسراییل با چشمانی باز در حال خوابیدن است

در تاریخ هشتم اوت، سه کشور اروپایی عضو برجام یعنی آلمان، فرانسه و بریتانیا در نامه ای مشترک به شورای امنیت سازمان ملل متحد، بر ضرورت پایبندی به راه حل دیپلماتیک برای حل وفصل برنامه هسته ای ایران تأکید کردند. در این نامه آمده است که با نزدیک شدن به تاریخ انقضای بخش هایی از توافق هسته ای 2015 بر اساس قطعنامه 2231 (18 اکتبر 2025)، تروییکا همچنان خود را متعهد به دستیابی به توافقی مذاکره شده می دانند. با این حال، کشورهای اروپایی تصریح کردند که در صورت عدم دستیابی به راه حلی رضایت بخش تا پایان اوت 2025، مبنای حقوقی و آمادگی لازم برای فعال سازی سازوکار بازگرداندن خودکار تحریم ها موسوم به اسنپ بک را حفظ خواهند کرد.

بر پایه این تحلیل، شکست احتمالی مذاکرات و بازگشت خودکار تحریم های شورای امنیت علیه ایران، می تواند برای بنیامین نتانیاهو به منزله فرصتی مناسب تلقی شود.

برخی تحلیلگران معتقدند یکی از عوامل مؤثر در تصمیم دونالد ترامپ برای دادن چراغ سبز به اسراییل جهت حمله به ایران حتی صدور مجوز استفاده از بمب افکن های استراتژیک بی-2 علیه تأسیسات هسته ای تهران فشارهای غیرمستقیم موساد و لابی اسراییل بر کاخ سفید بوده است. به گفته این تحلیلگران، این فشارها از مسیر پرونده جنجالی جفری اپستین اعمال شد؛ پرونده ای که سایه آن همچنان بر سیاست آمریکا سنگینی می کند.

با گذشت کمتر از دو ماه از پایان جنگ 12 روزه ، نام اپستین بار دیگر به صدر اخبار بازگشت. از چهارم اوت، رسانه های بزرگ ایالات متحده به طور گسترده به ابعاد این رسوایی پرداختند و هجمه ای رسانه ای را شکل دادند که بسیاری آن را مشکوک می دانند. این موج خبری در هجدهم اوت به اوج رسید؛ زمانی که روزنامه وال استریت ژورنال در گزارشی ویژه از این ماجرا به عنوان رسوایی تاریخی ترامپ یاد کرد. واکنش رییس جمهور پیشین آمریکا نیز کم سابقه بود: او دادخواستی چند میلیارد دلاری علیه روپرت مرداک مالک این روزنامه تنظیم کرد.

امروز گمانه زنی ها درباره نقش چهره های بانفوذ و نزدیک به اسراییل در تصمیمات دونالد ترامپ بار دیگر شدت گرفته است. تحلیلگران می پرسند: آیا حامیان پرنفوذی همچون مارک لوین، ایزاک پرلماتر و نلسون پلیتز که پیوندهای تنگاتنگی با محافل سیاسی و امنیتی اسراییل دارند با تکیه بر ابزار رسانه ای متحدانی چون روپرت مرداک خواهند توانست بار دیگر ترامپ را به سمت شعله های جنگ با ایران سوق دهند؟ در مقابل، سناریوی دیگری نیز مطرح است: این بار شاید رییس جمهور آمریکا، برخلاف گذشته، تصمیم بگیرد در برابر فشارها و آنچه برخی ناظران باج خواهی جنگ طلبان می نامند، ایستادگی کند.

از سویی دیگر نخست وزیر اسراییل در اقدامی بی سابقه با انتشار پیامی تصویری مردم ایران را خطاب قرار داد و آنان را به حضور در خیابان ها فراخواند. در ادامه همین خط رسانه ای، منشه امیر، از قدیمی ترین مجریان و مفسران رادیو اسراییل به زبان فارسی ــ نیز از طریق یکی از صفحات فارسی زبان منسوب به اسراییل، موضع مشابهی گرفت و ایرانیان را آشکارا به شورش داخلی دعوت کرد. به نظر می رسد تل آویو بیش از هر زمان دیگر بر ابزارهای رسانه ای و جنگ روانی متمرکز شده است. رویکردی که هدف نهایی آن، کشاندن مردم به خیابان ها و فراهم کردن بستر لازم برای بروز آشوب و حتی جنگ داخلی در داخل ایران ارزیابی می شود.

در پاییز سال گذشته و در بحبوحه جنگ اسراییل و حزب الله، جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، مقاومت اسلامی لبنان را به تفنگی پرشده تشبیه کرد و مدعی شد که جنگ سوم لبنان و تضعیف بزرگ ترین متحد تهران، می تواند بهترین فرصت را برای حمله به تأسیسات هسته ای ایران فراهم آورد. اکنون و با گذشت 9 ماه از آن نبرد خونین، تحولات تازه ای در بیروت رخ داده است. دولت لبنان به ریاست جوزف عون و نواف سلام، پس از رایزنی با تام باراک فرستاده ویژه آمریکا، تصمیمی جنجالی اتخاذ کرده است: تا پایان سال 2025، همه گروه های مسلح غیردولتی در لبنان از حزب الله گرفته تا گروه های فلسطینی باید خلع سلاح شوند.

اعلام رسمی این تصمیم، واکنش فوری تهران را در پی داشت. علی لاریجانی، دبیر تازه منصوب شده شورای عالی امنیت ملی ایران، به سرعت راهی بیروت شد تا درباره پیامدها و خطرات اجرای چنین طرحی با مقامات لبنانی گفت وگو کند. کارشناسان منطقه بر این باورند که مقاومت حزب الله در برابر خلع سلاح، می تواند لبنان را به آستانه یک درگیری داخلی تازه بکشاند. در عین حال، برخی تحلیل ها حاکی از آن است که اسراییل ممکن است پیش از آغاز موج دوم حملات خود به ایران، یک عملیات گسترده علیه حزب الله در جنوب لبنان را کلید بزند.

در برابر تهدیدهای فزاینده اسراییل و ایالات متحده، تهران رویکردی دوگانه را در پیش گرفته است؛ راهبردی که هم زمان بر پیگیری مسیر دیپلماسی و تقویت آمادگی نظامی تکیه دارد. منابع رسانه ای نزدیک به تیم مذاکره کننده ایران طی روزهای اخیر گزارش داده اند که علاوه بر ادامه رایزنی ها با تروییکای اروپایی، مقامات ایران احتمال آغاز گفت وگوی مستقیم با نمایندگان آمریکا در شهر اسلو (نروژ) را نیز بررسی می کنند. در سوی دیگر، روزنامه یدیعوت آحرونوت مدعی شد که چین در بازسازی سامانه های دفاع هوایی ایران نقش آفرینی می کند و همکاری هایی نیز در زمینه تقویت ذخایر موشکی تهران در جریان است. چنین اخباری بیانگر آن است که ایران در موازات مسیر دیپلماتیک، به طور جدی در حال آماده سازی برای بدترین سناریو یعنی درگیری مستقیم با اسراییل است.