روزنامه ایران در یادداشتی با عنوان دوران دو دولتی تمام شده است! به واکاوی پیامدهای دو دولتی شدن فلسطین پرداخته است.

این روزنامه در این زمینه نوشت: پس از جنگ 12 روزه میان ایران و محور اسراییلی-آمریکایی، ایده و راه حل های مختلفی از سوی جریان های مختلف درون و بیرون ایران ارائه و مطرح شده است. بیشتر ایده ها بر یک محور اصلی یعنی تغییرات اساسی استوار است. کلیدواژه ای که نشان می دهد علی رغم تأکید بر پیروزی و دستاورد مهم عبور از بحران و ناکامی دشمن در جنگ 12 روزه، اما خطری احساس شده و برای جبران و عبور از این خطر تغییراتی لازم است.

این تغییرات از سوی شخصیت ها و جریان های مختلفی مطرح شده است؛ برخی عیان تر و برخی غیرمستقیم ترند، برخی مبنایی تر و برخی تکنیکال تر. در این طرح ها ادبیات ها و کلیدواژه های مختلفی از رفراندوم و تغییر، گشودن باب تعامل با جهان، عبور از تکرار الگوی 22 سال گذشته؛ مذاکره تاکتیکی برای خرید زمان، بی آنکه ریشه بحران ها درمان شود تا گوساله سامری و… دیده می شود.

یکی از مشترکات نسبی همه جریان ها در ارائه طرح هایشان برای عبور از شرایط کنونی و جلوگیری از جنگ و حفظ قدرت های ملی، دست گذاشتن بر رفتارها و سیاست های دهه گذشته است و جالب است که بیشتر جریان ها رفتار سیستم و نظام جمهوری اسلامی را آنی می دانند که مسیر پیشنهادی جریان خودشان نبوده و گویا سیستم به رفتار رقیب عمل کرده است!

اتفاق جالب و عجیبی که موجب شده کمتر کسی این روزها به دفاع از سیستم بپردازد و انگار که حاکمیت و جمهوری اسلامی تا اینجا هیچ پیروزی ای کسب نکرده است و مدعیان سهمی در آنچه هستیم ندارند.

بگذریم و به اصل یادداشت برگردیم. روز گذشته بحثی در محافل خبری کشور درگرفت. برای عبور از شرایط فعلی، که منشأ این بحث ها انتشار بیانیه ای در این زمینه بود. در یکی از بندهای مطروحه آمده است: همگرایی منطقه ای برای ایجاد صلح پایدار و استفاده از فرصت تعامل با همسایگان، حمایت از تشکیل کشور مستقل فلسطین مطابق با خواست مردم این سرزمین و همکاری با عربستان و دیگر کشورهای منطقه برای بازسازی تصویر ایران به عنوان ملتی صلح جو و مسئول.

مشخص است که منظور نویسندگان این ایده از حمایت از کشور مستقل فلسطین مطابق خواست مردم این سرزمین عبور از ادبیات فلسطین از نهر تا بحر و نابودی رژیم اسراییلی است؛ ایده ای که سال هاست از سوی طیفی و همچنین برخی جریان ها مطرح و دنبال می شود. در پاسخ به این مسأله چند نکته را می شود یادآور شد.

نخست: قضیه فلسطین و ایده ممکن برای حل مسأله آن، بیش از آنکه در اختیار جمهوری اسلامی ایران و سیاست های منطقه ای آن باشد در اختیار فلسطینی ها و البته سوی دیگر درگیری یعنی صهیونیست هاست. برخی گمان می کنند اگر جمهوری اسلامی از ایده نهر تا بحر دست بکشد و از دو دولتی حمایت کند، معادلات تغییر زیادی می کند. قطعاً موازنه در فلسطین تغییر خواهد کرد اما آنچه فلسطینی ها تصمیم گرفته اند، مسیر دیگری است و دلیل این تصمیم هم رفتار آن سوی این نبرد 70ساله است.

دوم: حداقل سه دهه است تمامی کشورهای عربی از ایده دو دولت حمایت کرده اند و حتی در برهه ای خود فلسطینی ها هم این ایده را دنبال و امتحان کردند که در نهایت مجری این ایده خودش از این مسیر بازگشت و از به رسمیت شناختن صهیونیست ها پشیمان شد. عرفات هم متوجه شد راه حل دو دولتی مرده است، چون مرده متولد شده بود.

سوم: صهیونیست ها هیچ گاه دنبال تحقق دو دولت نبوده اند، دهه 90 میلادی و پس از اسلو بهترین زمان تحقق آن بود که تجربه آن دوران پیش روی همه فلسطینی هاست. نتانیاهو چند روز پیش صراحتاً از اسراییل بزرگ به عنوان یک مأموریت الهی و تاریخی خود نام برد.

صراحت صهیونیست ها در سال های اخیر برعدم تشکیل دولت فلسطینی تنها یک موضع سیاسی نیست. آخرین نظرسنجی مرکز مطالعات امنیت ملی اسراییل که در یک ماه اخیر انجام شده نشان می دهد تنها 5 درصد صهیونیست ها کنار هم زندگی کردن یهودی ها و فلسطینی ها را (دو دولتی) ممکن می دانند. با آنکه 41 درصد مطمئن هستند که امکان ندارند.

چهارم: ایده دو دولتی از نظر جغرافیایی و سیاسی یک ایده مرده است.

شهرک سازی ها، 7 اکتبر، اشغالگری ها در کرانه باختری و… همگی نشان می دهد که اصرار بر ایده دو دولتی و دولت مستقل فلسطینی تنها افزودن بر گره امنیتی منطقه و گسترش خطر رژیم صهیونیستی برای ایران و کشورهای خاورمیانه است. راه حل فلسطینی حذف ایده نژادپرستی صهیونیستی است.

نویسنده: محمدمحسن فایضی، کارشناس مسائل فلسطین