پس از حادثه واژگونی قطار بازی که چند روز پیش در شهربازی کرمان رخ داد، بار دیگر زنگ خطر ایمنی این اماکن تفریحی به صدا درآمد. به همین دلیل سازمان ملی استاندارد، بازرسی ها و نظارت ها را تشدید کرده تا از بروز حوادث مشابه جلوگیری شود.

به گزارش ایران، به گفته علی عبدی، مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد، بیش از 10 سال است که سازندگان و بهره برداران قطعات شهربازی ملزم به رعایت یک سری قوانین خاص شده اند.

عبدی می گوید: از ابتدای ساخت شهربازی، شرکت های بازرسی مورد تأیید سازمان ملی استاندارد و کارشناسان استانی، در محل حضور پیدا می کنند و آزمون ها و بازرسی های لازم را انجام می دهند. نصب تجهیزات نیز باید با هماهنگی و طبق دستورالعمل های سازمان ملی استاندارد انجام شود. حتی پس از آغاز فعالیت شهربازی، بازرسی های دوره ای هر چند ماه یک بار تکرار می شود. اپراتورها و ناظران فنی هم پیش از شروع به کار، آموزش های لازم درباره نحوه استفاده، تعمیر و نگهداری تجهیزات را می بینند و هر گونه تغییر در فرآیند کاری یا تجهیزات باید به صورت مستند و تحت نظارت سازمان ملی استاندارد انجام شود.

تمام تجهیزات ساخته شده در داخل کشور نیازمند دریافت پروانه استاندارد هستند و اگر دستگاهی وارداتی باشد، از زمان ورود به گمرک تحت بازرسی و نظارت سازمان ملی استاندارد قرار می گیرد. پس از انجام این مراحل، دستگاه با یک شناسنامه مشخص به واردکننده تحویل داده می شود و پیش از نصب نیز باید در سامانه ثبت شود.

مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد با بیان این مطلب می گوید: گاهی دستگاه آرم استاندارد دارد، اما شرایط نصب آن هم باید استاندارد باشد، در غیر این صورت اجازه بهره برداری داده نمی شود.

به گفته او، پیش از صدور مجوز، واردکنندگان ملزم به دریافت گواهینامه تأییدیه استاندارد هستند و در صورت تخلف، اداره کل استاندارد استان مربوطه وارد عمل شده و ممکن است تجهیزات پلمب یا از طریق مرجع قضایی توقیف شوند.

آیا تخلف در یک وسیله باعث تعطیلی کل شهربازی می شود، عبدی در این باره توضیح می دهد: گواهینامه ها به صورت تجهیز به تجهیز صادر می شود. اگر یک دستگاه مشکل داشته باشد، همان دستگاه پلمب می شود، مگر آنکه مرجع قضایی با هدف تنبیه بهره بردار، دستور تعطیلی کل شهربازی را صادر کند.

عبدی کیفیت تجهیزات شهربازی را به یک زنجیره تشبیه می کند که شامل طراح، سازنده، بازرسی استاندارد، بهره بردار، ناظر فنی، اپراتور و مصرف کننده است. او می گوید: اگر هر کدام از این حلقه ها مشکل داشته باشد، کل سیستم به خطر می افتد. نتیجه این نظارت ها کاهش آمار حوادث و تلفات در شهربازی ها بوده، اما هدف نهایی رسیدن به عدد صفر حادثه است؛ هدفی که نیازمند عملکرد صحیح تمام بخش ها از مرحله ساخت تا بهره برداری است.

بازرسی های دوره ای شهربازی ها بسته به شرایط و میزان استفاده، متفاوت است و در فصل تابستان که استفاده بیشتر است، دفعات بازرسی هم افزایش می یابد.

مدیرکل دفتر صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد می گوید: هر چه دستگاه ها فرسوده تر باشند، احتمال بروز حادثه بیشتر می شود و مانند خودروهای قدیمی، خرابی های مکرر اتفاق می افتد. به همین دلیل، نقاط حساس تجهیزات از جمله محل هایی که احتمال شکست و نقاطی که جوش دارند، در بازه های زمانی کوتاه مورد تست جوش و بررسی ترک های میکروسکوپی قرار می گیرند و در صورت لزوم فوراً تعمیر می شوند. در حوزه زمین های بازی پارک های سطح شهر، کمی وضعیت متفاوت است.

عبدی در این خصوص توضیح می دهد: در حوزه زمین های بازی، شهرداری ها مسئولیت مستقیم دارند و تجهیزات مانند تاب و سرسره مشمول استاندارد اجباری هستند، اما آمار حوادث در زمین های بازی به مراتب بیشتر از شهربازی هاست، چون این تجهیزات روزانه استفاده می شوند و باید کنترل بیشتری بر آن ها انجام شود. تجهیزات زمین بازی ها در کارخانه تحت بازرسی قرار می گیرند، اما شرایط نصب آن ها در محل همیشه مورد بررسی قرار نمی گیرد.