چهارشنبه 22 مردادماه 1404، بیانیه مشترکی از سوی 13 رویه دار ویژه حقوق بشری سازمان ملل متحد منتشر گردید که در آن ضمن تاکید بر ضرورت خلع سلاح هسته ای، نسبت به ضرورت درس آموزی از فجیع ترین جنایات تاریخ بشر هشدار داده شد. از جمله این جنایات، حادثه دردناک حمله اتمی آمریکا به هیروشیما و ناگازاکی ژاپن عنوان شده و بیان شده است حمله رژیم اسراییل به تاسیسات هسته ایران، شباهت دردناکی با این حادثه تلخ تاریخی دارد.

به گزارش ایسنا، در این بیانیه گفته شده است:

همزمان با هشتادمین سالگرد بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی، کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل هشدار می دهند که بشریت در آموختن درس های اساسی از یکی از فجیع ترین جنایات تاریخ، ناکام مانده است.

حملات هسته ای ایالات متحده که جان 150٬000 نفر را در هیروشیما و 80٬000 نفر را در ناگازاکی گرفت، اقدامی منفرد در جنگ نبود، بلکه بخشی از کارزار نظام مند ضدانسانی و نابودسازی غیرنظامیان ژاپنی در خلال جنگ جهانی دوم بود.

تبلیغات نژادپرستانه ای که ژاپنی ها را به شکل حشرات موذی و غیرانسانی تصویر می کرد، بمباران آتشین توکیو که 100٬000 غیرنظامی را به کام مرگ کشاند، و بازداشت آمریکایی های ژاپنی تبار در اردوگاه های کار اجباری در ایالات متحده، از جمله این اقدامات بود.

هشت دهه از این حادثه گذشته است و ایالات متحده هنوز به طور رسمی بابت این فاجعه مسئولیت نپذیرفته و عذرخواهی نکرده است. هرچند پس از سال ها تلاش، نهایتاً از آمریکایی های ژاپنی تبار عذرخواهی شد، اما قربانیان هیروشیما و ناگازاکی همچنان از شناسایی و جبران خسارت کافی محروم مانده اند.

ما (رویه داران ویژه) نسبت به تداوم الگوهای مشابه غیرانسان سازی در زمان حاضر عمیقاً نگرانیم. امروزه شاهد تکرار شعارها و الفاظ مشابه در درگیری های معاصر، به ویژه در فلسطین هستیم؛ جایی که غیرنظامیان به عنوان حیوانات انسانی نامیده شده و در معرض خشونت نسل کُشانه قرار دارند.

این میزان وسیع تلفات انسانی و نقض های گسترده حقوق بشر، شباهت های دردناکی با حملات هسته ای به ژاپن دارد. به ویژه جای نگرانی دارد که این حملات نسل کُشانه از سوی اسراییل، تنها قدرت هسته ای در خاورمیانه، صورت می گیرد و اسراییل حملات خود به بیشتر کشورهای همسایه، از جمله تأسیسات هسته ای ایران که پیامدهای رادیولوژیک و شیمیایی آن ناشناخته باقی مانده، ثبات منطقه را تهدید می کند.

اقوام نژادی به حاشیه رانده شده و مردمانی که قبلا تحت مستعمره بودند، همچون ساکنان بومی جزایر مارشال، تا به امروز از آثار زیست محیطی و بهداشتی ناشی از آزمایش های هسته ای ایالات متحده در زمانی که این جزایر تحت قیمومت سازمان ملل و تحت اداره آمریکا بودند رنج می برند.

در میان رهبران جهانی، تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای، منجمله در تهدیدهای اخیر میان قدرت های هسته ای بزرگ، به طرز نگران کننده ای به امری عادی بدل شده است.

با وجود نظر مشورتی دیوان بین المللی دادگستری در سال 1996 درخصوص تهدید یا استفاده از سلاح های هسته ای، و تعهدات حقوقی دولت ها طبق پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای (NPT) برای آغاز مذاکرات جهت حذف این سلاح ها، هیچ پیشرفت معناداری حاصل نشده است.

دبیرکل سازمان ملل نیز در گزارش سال 2023 خود تحت عنوان دستور کار جدیدی برای صلح به روشنی تأکید کرده است که صلح جهانی با خطراتی بی سابقه مواجه است. وی تصریح می کند:

"ناهمسانی ها و نابرابری هایی که در میان و درون کشورها وجود دارد، و موانع ساختاری که این وضعیت را حفظ می کند، به همان اندازه که مانع توسعه و حقوق بشر هستند، مانع صلح نیز هستند. نخستین هدف این دستور کار صلح، حذف کامل سلاح های هسته ای است. حق بشر در برخورداری از صلح، که شرط بهره مندی از تمامی حقوق بشر است، در صورت بقای تسلیحات هسته ای محقق نخواهد شد.
شکست جمعی ما، چه در سطح دولت ها و چه ملت ها، در برخورد جدی با این موضوع، بقای بشریت را تهدید می کند.

ما خواستار اقدام فوری برای خلع سلاح هسته ای، شناسایی رسمی جنایاتی تاریخی همچون بمباران هسته ای ژاپن، و پایان دادن به نطق های غیرانسانی هستیم که زمینه ساز ارتکاب فجایع گسترده علیه غیرنظامیان در سراسر جهان می شود.

تقویت همکاری های بین المللی و احیای چندجانبه گرایی، بر پایه اعتماد و همبستگی متقابل، تنها راه پیش روی ما برای مقابله با چالش های هستی شناختی پیش روی بشریت است."