پس از انتشار قسمت جدید سریال اجل معلق، برخی منتقدان بر این باورند بدون حضور رضا عطاران کفه کمدی سریال سبک می شود.

در این خصوص، محمد جلیلوند، منتقد سینما، در یادداشتی در برترین ها نوشت:کار کردن با دستمایه های آشنا و امتحان پس داده که دیگر به یک ویژگی مهم در ژانر کمدی تبدیل شده، نقش پررنگی در شکل دادن فیلمنامه کمدی های ایرانی دارد. یکی از همین سریال ها اجل معلق ساخته عادل تبریزی و محصول پلتفرم فیلم نت است که دهمین قسمت آن نیز به تازگی در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.

حمزه صالحی به عنوان نویسنده فیلمنامه در پنج قسمت نخست اسکلت قصه را سروشکل داده و پس از معرفی شخصیت های اصلی و نقطه عطف کلیدی، مسیری مشخص و قابل پیش بینی را طی می کند. چرا که در ژانر کمدی، طرح معما و گره انداختن فرمول خاص خود را داشته و تفاوت بنیادین با سایر ژانرها دارد. همراهی داود با اجل که پس از بازگشتن از برزخ از طرف غلام و تهماسب به لقب حاج داود هم مفتخر شده، ایده اصلی صالحی و تبریزی برای پیشبرد داستان و گسترش آن در عرض به حساب می آید.

به این ترتیب، داستانک ها حول محور یاد شده شکل گرفته و در هر قسمت روایت می شوند برای مثال می توان به ماجرای مربوط به نیما شهابی مدیری که اختلاس کرده و پیش از فرار از ایران در یک تصادف ساختگی به قتل می رسد، اشاره کرد که مهمترین داستان فرعی قسمت های پنجم تا دهم است که به پیدا شدن پوندها توسط داود و فروختن بخشی از آن گره می خورد. قهرمان در برابر ضدقهرمان هایی که به دنبال میلیون ها پوند هستند، قرار گرفته و همان تقابل ابدی با لایه ای از فانتزی شکل می گیرد.

برای مثال می توان به جوانی اشاره کرد که به اصطلاح یک پاک کننده بوده و نیما شهابی هم توسط او به قتل رسیده است. شخصیت منفی ای که صالحی نگاه آنچنان جدی ای به او نداشته و شوخی هایی نیز حول محورش شکل می دهد. اضافه شدن ابلیس، ایده تازه سازندگان اجل معلق به حساب می آید که سرانجام گروه اختلاسگر متصل به شهابی را به داود و خانواده اش می رساند به همان شکل کلیشه شده در ذهن تماشاگر که وسوسه انسان، خصلت کلیدی اش محسوب می شود.

در این میان، خرده داستان هایی هم برای پر کردن زمان هر قسمت در نظر گرفته شده که برخی از شخصیت ها حول محور آن شکل گرفته اند. برای نمونه می توان از علاقه غلام به خواهر داود اشاره کرد که در قسمت های نهم و دهم شکل جدی به خود گرفته و به یک خواستگاری که شوخی های بامزه ای هم برای آن نوشته شده، ختم می شود. همین طور حضور خانواده همسر مرحوم داود در خانه او که از همان قسمت اول کلید خورده و همچنان نیز ادامه دارد.

داستانکی هم با محوریت پدرهمسر او با مضمون دزدی از گاوصندوق خانه ای در شمال شهر طراحی شده که قطعا در قسمت های بعدی به آن پرداخته خواهد شد. رسیدن بدمن ها به داود و پوندهایی که در خانه ویلایی قدیمی شهابی موجود هستند، نقطه عطف قسمت دهم به حساب می آید که پیچ خوبی به قصه داده است و تماشاگر پیگیر سریال را مشتاق تماشای قسمت بعدی آن می کند.

یکی از ویژگی های قسمت های اخیر، پررنگ شدن شخصیت اجل و کشمکش های او با داود بر سر مسائل مختلف است که بخش مهمی از شوخی های سریال هم از دل آن بیرون می آید. در عین حال، اجل علاقه به زندگی با انسان روی زمین پیدا کرده و گاه با حسرت به نداشته های خود در قیاس با انسان نگاه می کند؛ از خواب و خوراک گرفته تا عشق. او شخصیتی است که تماشاگر برای آن ما به ازایی نداشته ولی دوست داشتنی به نظر می رسد و تیم دونفره بانمکی را با داود به وجود آورده اند.

اجل معلق به عنوان یک کمدی-فانتزی تکیه بسیار به تیپ و تیپ-سازی داشته و بخش مهمی از شخصیت ها وجوه کاملا تیپیک دارند، البته به جز داود و اجل که تیپ-شخصیت های آشنا و کار شده ای محسوب می شوند، تهماسب، غلام، خانواده همسر داود و … الباقی تیپ هستند که در ساختار کمدی کار جا افتاده اند.

تصور اجل معلق بدون حضور رضا عطاران در نقش اصلی، غیرممکن بوده و به نوعی ستون اصلی آن به حساب می آید. شخصیت خاص و منحصر به فردی که عطاران در بیست سال گذشته به عنوان یک کمدین ساخته، در این سریال بسیار به کار آمده و مهمترین نقطه قوت آن به حساب می آید به ویژه هنگامی که شیرینی همیشگی او با بی خیالی موجود در شخصیتی که ساخته، تلفیق شده و شوخی ها به اجرا درمی آید و در سکانس های دونفره اش با عباس جمشیدی فر در نقش غلام و بهزاد خلج در نقش اجل که بده بستان های کمیک خوبی میانشان جریان دارد، البته نمی توان از نقش این دو به عنوان پارتنرهای اصلی عطاران در اجل معلق غافل شد که مکمل های فوق العاده ای بوده اند.