یک عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، تاکید کرد: واقعیت این است که اگر مصرف حدود 25 درصد مشترکان که پرمصرف هستند کنترل شود و از طرف دیگر میزان اتلاف آب در کشور به نصف کاهش یابد، دیگر نیاز به این همه داد و قال نیست.

به گزارش ایسنا، پرویز محمدنژاد، با اشاره به راهکارهای عبور از بحران کم آبی در کشور، بیان کرد: بنده بارها به این مطلب اشاره کردم که مجموعه مشکلاتی که در حوزه های مختلف، مانند حوزه اقتصادی، نظام اجتماعی و انرژی در کشور وجود دارد همگی ناشی از نکرده های گذشته است. بسته به نوع واقعه زمان ندانم کاری ها فرق می کند. ریشه یکی به 10 سال پیش و ریشه دیگری به 15 سال پیش باز می گردد. اگر در روزی که این مسائل برای کشور ایجاد شده بود ما مسئولان به آن توجه می کردیم اکنون به بحران تبدیل نشده بود.

وی در ادامه اظهار کرد: کسانی که قدرت را در دست و منابع را در اختیار دارند، باید برای این روزها برنامه ریزی می کردند. لذا در وهله اول آنچه که امروز با آن مواجه هستیم برخواسته از نکرده های گذشته است. این مسائل آنقدر بزرگ شد تا امروز به بحران آب یا بحران برق تبدیل شد. مسئولان در زمان لازم توجه کافی به این مسائل نداشتند. یعنی نگاه مسئولان خیلی کوتاه بود. به دور نگاه بلندی نداشتند. بنده سال های سال در دستگاه اجرایی و مجلس خدمت کردم. خود ما برنامه جدی در نظام راهبردی کشور که تکلیف نیز ایجاد کند، نداشتیم.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: خیلی ها در زمان های مختلف کمبود منابع را مطرح کردند. اما اصل واقعه عدم مدیریت درست و برنامه ریزی راهبردی است. اما سوال این است که امروز باید چه کار کنیم؟ این اتفاق دیگر افتاده است. اگر ریشه این بحران ها را واکاوی کرده و تحت عناوین قضایی ترک فعل ها وعدم توجه به برنامه ها را دنبال کنیم، مشکل خاصی را حل نمی کند. صرفا برای آینده حائز اهمیت است که از تجربه گذشته برای مدیریت آینده استفاده کنیم. اما امروز باید چه کار کنیم؟

وی در ادامه تاکید کرد: چندین سال است که کشور با بحران آب مواجه است. امسال اولین سال نیست. چندین سال به شکل غیر متوالی و چند سال به شکل متوالی کشور با بحران آب روبه رو بوده است. این یک زنگ خطر برای ما بود، اما کسی توجه نکرد. امروز اگر به این بحران توجه ویژه داشته باشیم، برای دو سال آینده دغدغه های کشور کم تر خواهد شد. مدیریت جامع و کلان نگر و آینده نگر خیلی مهم است. دستگاه های اجرایی باید در این زمینه فعال تر و کاراتر حاضر شوند. امروز راندمان کاری در این حوزه پایین است. افکار در این زمینه متفرق است.

وی افزود: همواره ما دو کفه ترازو داریم که در حالت تعادل هر دو باهم برابر هستند. در حوزه انرژی مانند آب، برق، گاز، بنزین و سایر موارد که تحت عنوان خدمات مصرفی هستند، در شرایط متعادل دارای یک قاعده و قانون هستند. تولید کننده، توزیع کننده و مصرف کننده. تولید یک عدد مشخص است. که کم کم رشد می کند. اما مصرف هرگز ثابت نیست. مصرف همیشه در کشور ما روبه رشد بوده است. بعضا میزان رشد مصرف در کشور ما نیز غیرمنطقی و غیر استاندارد است.

همین عامل باعث ناترازی در حوزه آب و برق شده است که کشور امروز با چالش روبه رو است. دو راهکار وجود دارد یکی افزایش تولید آب است. باتوجه به برداشت هایی که ما از ذخایر و منابع زیرزمینی کشور داشته ایم، امروز دیگر افزایش تولید جای کار ندارد. به دنبال برداشت از منابع زیر زمینی با فرونشست ها روبه رو شده ایم.

این عضو سابق کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، تصریح کرد: خطر فرونشست ناشی از برداشت بی رویه آب از سفره های زیر زمینی، کشور را تهدید می کند. فلذا در حوزه افزایش تولید آب خیلی جای مانور وجود ندارد. موضوع سدسازی و مهار آب ها نیز نیازمند زمان و بودجه است.

در کوتاه مدت مشکل ما را نمی تواند حل کند. تنها راهی که در کوتاه مدت می تواند مشکل بحران آب را حل کند و در قوانین نیز به شکل تکلیف دیده شده است، مدیریت مصرف است. این وضعیت بحرانی به دلیل نکرده ها وعدم مدیریت مسئولان و نبود برنامه جامع ایجاد شده است. امروز تنها راه مدیریت مصرف است. مقام معظم رهبری نیز چندی قبل در نمایشگاه به وزیر نیرو همین جمله را مطرح کردند که مشکل اساسی را اکنون باید با مدیریت مصرف حل کرد.

محمدنژاد در ادامه خاطر نشان کرد: این نکته کلیدی است مصرف ما باید امروز کنترل شود. این دو راه دارد. اول اینکه ما باید برنامه های کاهش و مدیریت مصرف را اجرا کنیم. متاسفانه خیلی تا به امروز اجرایی نشده است. مطابق قانون مشترکان پرمصرف به هر عنوان باید تحت کنترل قرار بگیرند. امروز به سراغ استخر ها و مشترکان با مصارف بزرگ می روند در حالی که امروز موقع این نبود. خیلی قبل تر باید این اتفاق می افتاد. اگر مسئولان ما آینده نزدیک را خیلی قشنگ تر بررسی می کردند. می شود با نبود برق یا گاز به شکلی ساخت اما بحران آب جای شوخی ندارد. هم قانون موجود است و هم متولی آن که وزارت نیرو و جهاد کشاورزی است کاملا مشخص هستند.

وی در ادامه با اشاره به اینکه حدود 20 الی 25 درصد مصرف کنندگان در حوزه آب پر مصرف هستند، بیان کرد: این مشترکان باید شناسایی شده و مصرف آنان مدیریت شود. همین خودش نقش موثری برای عبور از بحران کم آبی خواهد داشت. با ابزارهای اندازه گیری قابل کنترل و کنتورهای هوشمند این کار به آسانی قابل انجام است. حتی با بررسی فیزیکی نیز می توان به سادگی این کار را انجام داد. در هر شهرستان مدیران و کارمندان زیاد هستند. اگر ابزار هوشمند و کنترل مکانیکی فراهم نیست، چرا از ظرفیت نیروی انسانی در سازمان ها برای ماینه فیزیکی استفاده نمی شود؟ با ارزیابی قبوض به راحتی مشترکان پر مصرف قابل شناسایی و کنترل هستند.

وی در ادامه بیان کرد: مدیران باید تکالیف خود را مطابق قانون بدانند. در وهله اول باید مصارف بزرگ و سنگین شناسایی و کنترل شود. کار آسانی هم است. نیاز به منابع مالی زیادی هم ندارد. در هر شهرستان برای انجام این وظیفه قانونی به اندازه کافی نیرو هست. نیاز به منابع زیادی نیست. باید بپذیریم که مسئولان کوتاهی کردند. جبران این کوتاهی، بازگشت به قانون و همکاری مردم اکنون تنها راه حل برای عبور از بحران کم آبی است. باید میزان مصرف کنترل شود. مردم باید به این موضوع توجه داشتند باشند که اکنون منابع محدود است. در حوزه فنی نیز بر اساس آمار ها بین 5 تا 40 درصد آب تولیدی در کشور، هدر می رود یا به نوعی تلف می شود.

وی افزود: تکالیف قانونی لازم برای پیشگیری از تلفات آب مشخص است. متاسفانه 35 تا 40 درصد از آبی که برای تولید آن در کشور هزینه می شود و هزینه سنگینی نیز است، در کشور تلف می شود. آیا جلوگیری از هدر رفت آب سخت است؟ برخی از هدر رفت ها مشخص نیست. حتما باید از نشت یاب استفاده شود.

البته نشت یاب هم یک دستگاه معمولی است و در همه دستگاه ها موجود است. آیا پیمانکاران و عوامل اجرایی نمی توانند جلوی این شکست ها را بگیرند که میزان تلفات آب از 35 درصد به 20 درصد برسد. اگر 15 درصد جلوی هدر رفت آب گرفته شود، اصلا نیازی به این همه داد و قال نیست. سال های سال است که این هدر رفت را داریم. خیلی جالب است که ما هزینه سنگینی برای تولید این آب می کنیم اما 35 درصد آن مجانی هدر می رود. این واقعا درد است.

وی در ادامه بیان کرد: اگر این هدر رفت آب نصف شود، یعنی 15 الی 20 درصد منابع آبی ما افزایش می یابد. جالب این است که هم در قانون و هم در آیین نامه های اجرایی سازمان ها در حوزه نگهداری و بهره برداری از شبکه آب این تکلیف شده است. تکلیف اصلی سازمان دیگر توسعه نیست، بلکه بهره برداری و نگهداری شبکه تکلیف اصلی سازمان ها است.

چرا این را انجام نمی دهند؟ باید همه کسانی که مسئول هستند به دنبال این موضوع بروند. برای اصلاح و ترمیم شبکه های معیوب به هزینه بالایی نیاز نداریم. باید این کار انجام شود. نمی دانم چرا بعضی ها مدام بر سر خود می زنند و آمار می دهند که وضعیت خطرناک است. حرف زدن به یک ریال نمی ارزد. پای کار بیایند، مشکل حل خواهد شد.

وی در پایان بیان کرد: راهکار جلوگیری از تلفات آب است. راهکار جلوگیری از مصارف سنگین و پرحجم آب است. حدود 20 درصد مشترکان آب پر مصرف هستند. در وهله سوم نیز مدرم باید کمک کنند. مردم نکرده های مسئولان را جبران کنند. بنده خطاب به مردم می گویم اگر تعدادی از مسئولان به فکر شما نیستند، شما به فکر خود باشید. البته اغلب مسئولان در حال تلاش هستند اما تعدادی نیز هستند که کار خود را به درستی انجام نمی دهند.