افزایش احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه و عواقب آن مورد توجه تحلیلگران قرار گرفته است.

روزنامه جمهوری اسلامی در اینباره نوشت: تفاوت نظرهای ابراز شده درباره آثار و عوارض مکانیسم ماشه بسیار زیاد است. عده ای می گویند مکانیسم ماشه مانند یک تفنگ بی فشنگ است و نباید به آن اعتنا کرد. در مقابل، افرادی می گویند این یک توپخانه پرزور است که اگر فعال شود مشکلات زیادی برای کشورمان به وجود می آورد و به همین دلیل نباید صبر کرد تا مکانیسم ماشه فعال شود و باید هرچه زودتر برای جلوگیری از فعال شدنش اقدامات دیپلماسی لازم را به عمل آورد.

آن ها معتقدند پرزور بودن این توپخانه، ناشی از پشتوانه مصوبه شورای امنیت سازمان ملل است که ایران را به ذیل فصل هفتم منشور ملل می برد و مجوز اقدامات نظامی و اقتصادی گسترده ای را علیه کشورمان صادر می کند.

نکته منفی دیگری که در این مکانیسم وجود دارد اینست که چین و روسیه هم امکان مقابله با تصمیم سازمان ملل برای فعال کردن مکانیسم ماشه را ندارند. مهم تر اینکه در تصویب قطعنامه های شش گانه سازمان ملل، رأی چین و روسیه نیز مثبت بوده و اصولاً این دو کشور هرگز برای چیزی غیر از تأمین منافع خود حاضر نیستند وارد مقابله با قدرت های رقیب شوند.

ملاحظه این دو نظریه نشان می دهد نظریه تشبیه مکانیسم ماشه به تفنگ بی فشنگ، فاقد استدلال و پشتوانه واقعی است و چیزی مانند کاغذپاره دانستن قطعنامه ششگانه ضدایرانی سازمان ملل توسط رییس دولت های نهم و دهم است که منشأ تمام عوارض منفی بعدی تاکنون شده است.

بنابراین، ماجرای مکانیسم ماشه را باید جدی گرفت و با پشتکار و تلاش برای منصرف کردن سه کشور اروپایی از فعال کردن آن وارد عمل شد. این کار، از یکطرف با دشواری مواجه است زیرا آمریکا و اسراییل برای تشویق سه کشور اروپایی عضو برجام به فعال کردن مکانیسم ماشه تلاش می کنند و از طرف دیگر قابل دسترسی به نظر می رسد زیرا اروپا اکنون درگیر جنگ اوکراین است و برای ورود به درگیری بزرگ دیگری که طرف آن ایران باشد آمادگی لازم را ندارد. ایران می تواند از این فرصت استفاده کند و با سه کشور اروپایی عضو برجام برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه به توافق برسد.

برای موفق شدن ایران در حل مشکلی که کلید آن را سه کشور اروپایی در اختیار دارند، دو عامل مهم می توانند مؤثر باشند. عامل اول، بی اعتنایی متولیان سیاست خارجی به صاحبان نظریه ای که مکانیسم ماشه را تفنگ بی فشنگ می دانند و عامل دوم، تقویت دیپلماسی و بهره بردن از نقطه نظرهای صاحبان تجربه در سیاست خارجی است. تردیدی نیست که با این روش می توان مکانیسم ماشه را خنثی کرد.