ناصرالدین شاه قاجار در خاطرات روز چهارشنبه 29 تیر 1249 (20 ربیع الثانی 1287) نوشت: [از شهرستانک] رفتیم نیاوران. صبح صدای داد و فریاد یک نفر بچه گدا مرا بیدار کرد. برخاستم. همه حرم رفته بودند به جز زعفران باجی، فخری جان، زرین تاج، کوچولو، غلام بچه کرده، بشیرخان. رفتیم حمام. سوار شده راندیم. از راه قدیم مرجک نو بالا رفته رفتم توچال به ناهار افتادیم. پیشخدمت ها همه بودند. نعلبکی بلور کوچک خلال را دادم سیاچی برد در سنگ چین دیدگاه یخچال قایم کرد. ان شاءالله سال دیگر دیده خواهد شد. [!]

به گزارش خبرآنلاین، در ادامه این خاطرات آمده است: بعد سوار شده راندیم. علی رضاخان امروز مهموم و مغموم بود؛ می گفت دختر سه سال و نیمه از دختر میرزاحسین بلبل داشتم، فوت شده است.

خلاصه رفتم در قله به میرشکار رسیدیم. آب دره را جرگه بسته بود. خودمان رفتیم پایین، جای همیشه، بالاسر اوشان نشستم. موسی بد سر زد، شکارها رفتند بالا، چیزی نیامد پیش ما. عبث در آفتاب زیاد معطل شدیم. بعد سوار شده راندیم پایین در پیازچال کشیکچی باشی، غلامان ملاحظه شدند.

راندیم، در چشمه و بید وسط راه که دَهباشی حوض و تخت ساخته بود، آفتاب گردان [سایه بان] زده بودند. محمدعلی خان آن جا بود. پیشخدمت ها هم بودند. رسیدیم. بسیار خسته بودم. هندوانه چای خورده، قدری حال آمدیم. علی رضاخان، میرزا علی خان رفتند شهر. صادق یک بره زده بود (در وقتی که شکارها سربالا رفته بودند) آورد.

خلاصه سوار شده، طرف عصری وارد منظریه شدیم. نایب السلطنه، یحیی خان، حسام السلطنه [1]، شهاب الملک، حاجی سعدالدوله، حبیب الله خان تنکابونی، فراش باشی، امین حضور (اما کسالت روحانی داشت) سوار زیاد، تماشاچی، عرضه چی، غیاث با بچه هایش، حبیب دیوانه، یاجدا همه بودند.

رسیدیم به عمارت نظام الملک. معیر، ادیب الممالک و غیره و غیره بودند. زود زنانه شد. زن های نیاوران، زن های شهرستانکی همه آمدند. هوای خفه بدی داشت شمران. شب ندیم السلطنه گفت: آخوند سیددندانی خُل که شوهر رفته بود، بچه داشت، بچه می خواست بزاید مرده است. افسوس خوردم. ملاباجی امروز از اسب زمین بدی خورده است. انیس الدوله بسیار جِر آمده بوده است، کنیزهایش را زده بوده است. خلاصه شب خوابیدم. جمال...

پانوشت

1- حسام السلطنه، سلطان مرادمیرزا پسر عباس میرزا نایب السلطنه و عموی ناصرالدین شاه بود.

منبع: روزنامه خاطرات ناصرالدین شاه قاجار از ربیع الاول 1287 تا شوال 1288 ق به انضمام سفرنامه کربلا و نجف، به کوشش مجید عبدامین، تهران: انتشارات دکتر محمود افشار، چاپ اول، زمستان 1398، صص 34.