روزنامه خراسانی در یادداشتی با عنوان بازگشت نابهنگام به یک تریبون به بازگشت کاظم صدیقی به خطیبی نماز جمعه واکنش نشان داده است.

این روزنامه در این زمینه نوشت: در روزهایی که افکار عمومی همچنان منتظر روشن شدن ابعاد پرونده قضایی فرزند و عروس آقای صدیقی هستند، اعلام برگزاری نماز جمعه (دیروز) 27 مردادماه به امامت ایشان، واکنش های متعددی را در پی داشت؛ واکنش هایی که فراتر از یک موضع گیری جناحی یا سیاسی، نشان از نوعی پرسش جدی درباره نحوه مواجهه نهادهای رسمی با انتظارات عمومی دارد.

ماجرا از جایی جدی تر شد که عزت ا… ضرغامی از چهره های باسابقه در عرصه سیاست و رسانه، اواسط خرداد ماه در توییتی نوشت: مهمان جناب آقای صدیقی بودم. به ایشان پیشنهاد دادم تا زمان تعیین تکلیف پرونده قضایی فرزندشان، از اقامه نماز جمعه خودداری کنند؛ خودشان هم نظر مشابهی داشتند.

با این حال، برخلاف آنچه انتظار می رفت، در حالی که هنوز حکم و وضعیت نهایی پرونده بستگان نزدیک آیت ا… صدیقی مشخص نشده، اعلام شد ایشان مجدد به تریبون نماز جمعه بازمی گردند و نماز جمعه 27 مرداد ماه به امامت ایشان اقامه می شود؛ تصمیمی که نه تنها از سوی بخشی از افکار عمومی بلکه از نگاه برخی چهره های رسانه ای و کارشناسان سیاسی نیز قابل توجیه تلقی نشده است.

نکته قابل توجه این که بسیاری از منتقدان این تصمیم، نه لزوماً وابسته به جریان های سیاسی مخالف آقای صدیقی اند و نه مواضعی جناحی یا تخریبی دارند. حتی کارشناسانی که معمولاً در اردوگاه فکری همسو با ایشان قرار دارند نیز از منظر دغدغه های نهادی، رسانه ای و اعتماد عمومی، این بازگشت را نابهنگام و فاقد توجیه اقناعی ارزیابی کرده اند.

برخی گمانه زنی ها حاکی از آن است که حضور مجدد آقای صدیقی، تلاشی برای جلوگیری از تثبیت روایت های نادرست پیرامون ایشان است. گفته می شود که دستگاه قضایی تاکنون مستقیم نامی از امام جمعه موقت تهران در ارتباط با پرونده مطرح نکرده و از این منظر، تریبون نماز جمعه می تواند ابزاری برای ترمیم وجهه عمومی باشد. اما واقعیت این است که در منطق رسانه، گاهی پرهیز از حضور، خود بهترین شیوه برای کنترل روایت ها و حفظ اعتبار است.

در این میان، نقش شورای سیاست گذاری ائمه جمعه و رییس آن حجت الاسلام و المسلمین حاج علی اکبری نیز زیر ذره بین قرار گرفته است. این شورا که وظیفه اش طراحی و جهت دهی به خطبه ها و سیاست گذاری کلان نماز جمعه در کشور است، می توانست با در نظر گرفتن حساسیت فضای اجتماعی و رسانه ای، تصمیمی مبتنی بر تدبیر و زمان بندی بهتر اتخاذ کند.

واقعیت این است که نماز جمعه به عنوان یکی از مهم ترین تریبون های رسمی و دینی کشور، همواره از جایگاه نمادین و اثرگذار برخوردار بوده و انتظارات عمومی از آن صرفاً به محتوای خطبه ها محدود نمی شود، بلکه نوع چینش، انتخاب خطیب و پیام های ضمنی آن نیز تحت قضاوت و توجه افکار عمومی قرار دارد. مسئله اما صرفاً شخص آیت ا… صدیقی نیست.

حتی اگر فرض کنیم ایشان در پرونده مطرح شده هیچ گونه مسئولیت یا دخالتی ندارند، این سؤال به قوت خود باقی است که آیا بازگشت به تریبون نماز جمعه در چنین زمانی، سیگنال مناسبی به جامعه و مخاطب عمومی مخابره می کند؟ و آیا این تصمیم در مسیر تقویت انسجام اجتماعی و ترمیم اعتماد عمومی است یا ناخواسته باعث تضعیف آن خواهد شد؟ رهبر انقلاب در هفته های اخیر، در سخنانی پس از جنگ 12 روزه غزه، انسجام اجتماعی را یکی از مهم ترین اولویت های نظام عنوان کردند.

در این چارچوب، انتظار از نهادهایی مانند شورای سیاست گذاری ائمه جمعه آن است که با درک دقیق تری از اقتضائات اجتماعی و رسانه ای روز، به گونه ای تصمیم بگیرند که هم شأن جایگاه نماز جمعه حفظ شود و هم حساسیت های افکار عمومی نادیده گرفته نشود. اکنون این پرسش بی پاسخ مانده است که آیا بازگشت آقای صدیقی به تریبون نماز جمعه، با در نظر گرفتن شرایط فعلی، به نفع انسجام ملی است یا بر بار پرسش ها و حاشیه ها می افزاید؟

نویسنده: رضا توکلی