پس از چند مرحله پرداخت سود سهام عدالت، هنوز بخشی از مبالغ وعده‌داده‌شده به حساب میلیون‌ها سهام‌دار واریز نشده است. این در حالی‌ست که شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اعلام کرده، فرآیند تجمیع سود‌های پرداخت‌نشده در حال انجام است و در صورت نهایی‌شدن تسویه‌حساب شرکت‌های بدهکار، باقی‌مانده سود سهام عدالت در خرداد یا تیرماه سال جاری به حساب مشمولان واریز خواهد شد.

این پرداخت مشروط به پایبندی شرکت‌هایی است که هنوز بدهی خود به دارندگان سهام عدالت را پرداخت نکرده‌اند. طبق اعلام رسمی، پرداخت سود مرحله سوم بسته به ترکیب سبد سهام عدالت افراد متغیر است و عدد ثابتی برای همه مشمولان وجود ندارد.

هرچند بخش زیادی از سهام‌داران انتظار داشتند سود کامل در اسفند یا فروردین پرداخت شود، اما به‌دلیل بدهی برخی شرکت‌ها به سپرده‌گذاری مرکزی، توزیع کامل سود با تأخیر روبه‌رو شده است. اکنون همه نگاه‌ها به نیمه خرداد و تیر دوخته شده تا تکلیف نهایی این مطالبات مشخص شود.

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار پیش از این اعلام کرد که بخش باقیمانده سود مربوط به سال مالی گذشته، هنوز به حساب برخی سهام‌داران واریز نشده است. به گفته او، این تأخیر ناشی از «بدقولی شرکت‌های سرمایه‌پذیر» است که تعهدات خود را در قبال واریز سود به موقع انجام نداده‌اند.

وی افزود: «سود سهام عدالت از محل عملکرد شرکت‌های سرمایه‌پذیر تأمین می‌شود و تا زمانی که این شرکت‌ها منابع لازم را به حساب شرکت سپرده‌گذاری مرکزی منتقل نکنند، امکان واریز باقی‌مانده سود برای برخی از سهام‌داران وجود ندارد.» این مقام مسئول با بیان اینکه رقم سود برای هر فرد بسته به ارزش دارایی سهام عدالت او متفاوت است، تصریح کرد: «مبالغ سود از چند صد هزار تومان تا بیش از یک میلیون تومان متغیر است و هرچه دارایی مشمولان بیشتر باشد، سود بیشتری به آنها تعلق خواهد گرفت.»

بر اساس اعلام سازمان بورس، تاکنون چند مرحله از سود سهام عدالت پرداخت شده و تلاش‌ها برای تسویه کامل باقی‌مانده آن ادامه دارد. این سازمان همچنین وعده داده است که در صورت تسویه کامل از سوی شرکت‌های متعهد، روند پرداخت باقیمانده سود به سرعت آغاز خواهد شد. در همین حال، کارشناسان معتقدند تداوم بدقولی برخی شرکت‌ها نه تنها به اعتماد عمومی آسیب می‌زند، بلکه اجرای سیاست‌های عدالت‌محور اقتصادی را نیز با چالش مواجه می‌سازد.

به گفته آنان، لازم است ابزار‌های تنبیهی و نظارتی سختگیرانه‌تری بر عملکرد این شرکت‌ها اعمال شود تا حقوق سهام‌داران خرد تضییع نشود. بررسی‌ها نشان می‌دهد که برخی از این شرکت‌ها دلایلی نظیر مشکلات نقدینگی، تعویق در تصویب صورت‌های مالی یا اختلاف با حسابرسان را عامل تأخیر در پرداخت معرفی کرده‌اند. با این حال، سازمان بورس تأکید کرده که هیچ یک از این موارد نمی‌تواند توجیهی برای نقض تعهدات رسمی در برابر میلیون‌ها سهام‌دار عدالت باشد.

هر فرد چقدر سود طلب دارد؟

بر اساس اعلام رسمی، مبالغ سود مرحله سوم بسته به سبد سهام عدالت افراد متفاوت است:

نوع سبد سهام عدالت مبلغ سود مرحله سوم

492 هزار تومانی 352 هزار تومان

532 هزار تومانی 380 هزار تومان

یک میلیون تومانی 716 هزار تومان

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بلافاصله بعد از برگزاری مجمع هر کدام از شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت، پیگیر دریافت سود از آنها و واریز به حساب سهامداران است، گفت: واریز سود سهام عدالت در خردادماه مشروط به وصول سود عملکرد 1401 از این شرکت‌هاست.

ولی‌الله جعفری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد زمان واریز سود سهام عدالت در سال 1404، گفت: هر ساله در نیمه دوم سال مجوزی از شورای عالی بورس گرفته می‌شد مبنی بر اینکه شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، مجوز وصول سود سهام عدالت و واریز آن به حساب سهامداران عدالت را داشته باشد.

وی افزود: هر ساله این رویه تکرار و از شورای عالی بورس مجوز گرفته می‌شد و به همین دلیل، دریافت مجوز یک فرایند زمان‌بر بود. بنابراین پرداخت سود سهام عدالت به ماه‌های آخر سال منتهی می‌شد.

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه امسال این موضوع حل و فصل شده است، گفت: یک مجوز کلی از شورای عالی بورس گرفته شد تا شرکت سپرده‌گذاری مرکزی بلافاصله بعد از برگزاری مجمع هر کدام از شرکت‌های سرمایه‌پذیر سهام عدالت، با آنها مکاتبه ‌کند و پیگیر دریافت سود باشد.

جعفری در پاسخ به این سوال که قرار است سود سهام عدالت در چه فواصل زمانی پرداخت شود؟، گفت: برنامه‌ریزی مناسبی در مورد آن انجام خواهد شد؛ ولی به طور کلی باید فواصل زمانی‌ به گونه‌ای انتخاب شود که یک رقم قابل توجهی از سود وصول شده باشد؛ رقمی که برای مردم رقم مناسبی باشد و بتوان آن را به حساب مردم واریز کرد زیرا نمی‌توان هرگاه سودی از شرکتی دریافت کردیم، به حساب مردم واریز کنیم. برای هر پرداختیِ سهام عدالت نزدیک 50 میلیون رکورد در سامانه‌های بانکی ثبت می‌شود؛ ازاینرو حتما برنامه‌ریزی مناسبی انجام خواهد گرفت و هرچند وقت یکبار این پول به حساب سهامداران عدالت واریز خواهد شد.

احتمال پرداخت سود سهام عدالت در خرداد ماه وجود دارد

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در پاسخ به این سوال که سهامداران عدالت تا قبل از آغاز تابستان منتظر واریز سود سهام عدالت باشند؟، گفت: ممکن است باقیمانده سود سهام عدالت سال 1402 تا قبل از تابستان به حساب سهامداران واریز شود.

به گفته جعفری، اگر باقیمانده سود سال 1402 شرکت‌های سرمایه‌پذیر در خردادماه وصول شود، با هماهنگی و دستور رییس سازمان و هماهنگی شورای عالی بورس احتمالا این پول واریز خواهد شد؛ ولی سود مربوط به عملکرد 1403 شرکت‌های سرمایه‌پذیر واریز نخواهد شد زیرا مجامع این شرکت‌ها در تیرماه 1404 برگزار می‌شود. بنابراین اگر بتوانیم باقیمانده سود سهام عدالت سال 1402 را از شرکت‌ها دریافت کنیم، احتمالا در خردادماه مبلغی به حساب سهامداران عدالت واریز می‌شود.

جریمه‌های شرکت‌های متخلف بازدارنده نیست

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار با بیان اینکه علاوه بر سود سهام عدالت 1401، بخشی از سود سهام عدالت سال 1402 شرکت‌های سرمایه‌پذیر نیز باقی مانده و تاکنون وصول نشده است، گفت: سود سهام عدالت 1403 نیز به طور کامل برای سهامداران عدالت واریز نشده است. البته به ناچار یک قسط از سود سال 1402 نیز باقی مانده که پس از تجمیع، به حساب سهامداران واریز می‌کنیم.

جعفری در مورد عدم بازدارندگی جرایم دیرکرد پرداخت سود سهام عدالت برای شرکت‌ها، گفت: نیاز است که در پیگیری‌ها و برخوردهای بعدی با شرکت‌هایی که در پرداخت سود سهام عدالت تاخیر دارند، جدی‌تر عمل شود تا شاهد چنین تاخیراتی نباشیم.

قسط سوم سهام عدالت برای همه سهامداران واریز می‌شود

مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد اینکه قسط سوم سهام عدالت به حساب کدام سهامداران واریز خواهد شد؟ گفت: دو قسط از سهام عدالت مربوط به عملکرد 1401 شرکت‌های سرمایه‌پذیر به حساب همه 49 میلیون نفری که سهامدار عدالت هستند، واریز شد و طبیعی است که قسط سوم هم به همه سهامداران عدالت تعلق می‌گیرد.

جعفری خاطرنشان کرد: هر سهامداری که مشخصاتش در سامانه‌های شرکت سپرده‌گذاری مرکزی کامل باشد، منطقا باید سود سهام عدالت را دریافت کرده باشد مگر آنکه اطلاعات آن سهامدار اعم از شماره حساب و… به هر نحوی در سامانه‌های متعلق به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی که اطلاعات سهامداران عدالت را نگهداری می‌کنند، کامل نباشد.