توجه رسانه ملی به مساله میهن دوستی و هویت ایرانی در طول جنگ 12 روزه واکنش های بسیاری را برانگیخته است.

روزنامه اعتماد در مطلبی با اشاره به این موضوع نوشت: وطن و سرزمین، مهم ترین محور همگرایی مردم یک کشور است و هیچ عنصری به اندازه آن نمی تواند همنوایی و انسجام ملی را پدید آورد و آن را پایدار و همیشگی سازد. با وجود اهمیت وطن و هویت ملی که پیرامون آن پدیدار می شود، در سال های پس از انقلاب 57، تلاش آشکاری ازسوی برخی گروه های سیاسی برای به حاشیه راندن گفتمان میهن و هویت ملی به کار بسته شد.

درحالی که در این چند دهه پس از انقلاب، از دوران جنگ تحمیلی عراق علیه کشورمان و تنگناها و تحریم های پس از جنگ، مردم نجیب این سرزمین برای ایران و حفظ یکپارچگی آن، سختی ها را تحمل کردند. در گذشته تاریخی نیز مردم جای جای این سرزمین، سختی ها را به جان خریدند تا سرزمین شان حفظ شود، همان گونه که برای نمونه در زمان جنگ جهانی اول و یورش نیروهای روسی به سرحدات شمال غربی کشور و خطه آذربایجان و پدید آمدن قحطی، مادر آذری که فرزندش گرسنه بود و ریشه گیاهی را با خاک می خورد، به ستارخان گفت خاک می خوریم و خون می دهیم اما خاک به دشمن نمی دهیم. در جنگ هشت ساله صدها هزار نفر از فرزندان این سرزمین برای حفظ میهن، جان شیرین خود را از دست دادند و شهدای جاودانه سرزمین شدند.

وقتی مردمی این چنین برای سرزمین خود جانفشانی می کنند و جان می دهند تا ایران زنده بماند، چرا روحیه میهن دوستی مورد بی مهری قرار می گیرد و سخن از ملیت و هویت ملی ناپسند شمرده می شود؟ شوربختانه در چند دهه گذشته، در ادبیات آموزشی، تبلیغی و رسانه ای به عنصر هویت ملی و سرزمینی و پاسداشت آن توجهی که در خور میهن مان باشد، انجام نمی شد. در این میان، به ویژه صداوسیما، در این برهه طولانی، به استثنای هنگامه های تحویل سال نو و شب یلدا، نشانه ای از سرزمین و هویت ملی را بازنمایی نمی نمود. متاسفانه همین چند ماه پیش بود که در یکی از شبکه های تلویزیونی، مرز و جغرافیای سرزمینی به سخره گرفته شد و مرز سرزمینی و ملیت موضوعی بیهوده معرفی گردید!!

توجه افراط گونه به مباحث ایدئولوژیک و امت محور، باعث شده بود تا ملت و سرزمین، کوچک ترین محلی از اِعراب نداشته باشد و در اندازه بخشی از همان امت، به نشانگان هویتی و فرهنگی سرزمین خودمان، توجهی نمی شد. در این مدت که کشورمان درگیر جنگ شد، صداوسیما در یک تغییر جهتِ آشکار به مضامین و محتواهای ملی (سرود و ترانه، شعر و متن ادبی حماسی) روی آورد. بنده از بین رسانه ها و کالاهای فرهنگی، بیش از دیگر رسانه ها پس از مطالعه کتاب، از رادیو استفاده می کنم و حتی همزمان با انجام کارهای علمی، شنونده برنامه های رادیویی هستم. می توانم ادعا کنم در این دو، سه هفته گذشته به اندازه چند دهه مضامین هویتی از برنامه های رادیویی به ویژه رادیو فرهنگ شنیدم. چرا این اندازه دیرهنگام، باید به انگاره های هویت ملی و میهنی توجه شود؟ این جنگ، نشان داد که تنها و تنها ایرانیان در هر کجای کره خاکی باشند و با هر باور و جهت گیری فکری، دغدغه وطن دارند و غم هموطنان را غم خویش و شادی آنها را شادی خود می دانند.

ما ایرانیان، با وجود گوناگونی فکری، قومی و مذهبی، در یک محور همنوا و همصدا هستیم و آن توجه به گوهر وجودی به نام سرزمین ایران و میراث مشترک آن است. دریغا که برای سال های طولانی، رسانه ها و بسیاری از مسوولان، این میراث مشترک را از ادبیات و برنامه های خود کنار گذاشته بودند. امیدوارم گفتمان مشترک ایران و سرزمین آن، در رسانه ها و ادبیات جامعه مان همیشگی و نه مقطعی، باشد.

پاینده باد سرزمین ایران و هویت ایرانی.

نویسنده: اصغر میرفردی